Mimar Sinan'ın çıraklıktan kalfalığa geçiş eseri: Şehzade Camii
Sadece mimarlık bilgisiyle değil aynı zamanda hendese ilmiyle de yeni bir çığır açan Mimar Sinan, meslek hayatı boyunca üç yüz ellinin üzerinde eser inşa etti. Zamanla bina ettiği yapılarda ustalaşan büyük isim, tasarladığı her eserde yeni tecrübeler edindi. Şehzade Camii onu ustalığa götüren en önemli adımlardan birisiydi. Şehzade Cami'nin Koca Sinan'ın mimarisindeki yerine yakından bakalım...
Önceki Resimler için Tıklayınız
🔴 Mimar Sinan'ın 'çıraklık' eseri olarak nitelendirdiği Şehzade Camii dönem şartları, mimari ve hendese bilgisi itibariyle değerlendirildiğinde aslında zamane mimarlarının en iyilerinin dahi zorlukla inşa edebileceği bir yapıdır.
🔴 Usta Sinan'ın Edirne Selimiye Camii'nde mükemmele ulaşan kubbe mimarisinin ilk nüvelerini Şehzade Camii'nde görmek, Sinan'ın dehasını ve ufkunu bu güzide camiden okumak mümkündür.
Osmanlı'nın mimari şaheseri: Selimiye Camii'nin bilinmeyenleri
🔴 Sinan, Şehzade Camii'nde ana doğrultularda yerleştirdiği girişlerle daha ilk adımda mekan bütünlüğünü kuvvetle hissettirir. Ana unsurları küçültüp süslemeyi makul ölçülerde kullanması camideki mekan algısını doruk noktasında hissettirir.
🔴 Kendine özgü taşıyıcı sistem düzeninin ilk örneğini burada sunan Sinan, örtü sisteminin en önemli destek unsurları olan payandaları son derece akılcı bir çözümle cami içerisinde görünmez kılar.
Payanda nedir?
Düşey bir taşıyıcıyı ve binayı dengede tutabilmek için yerleştirilen destek.
🔴 Etkileyici ve ustalıkla çözülmüş bir plan yapısına sahip Şehzade Camii'nin simetrik düzeni yine bu camide karşılaştığımız bir başka ilktir. Avlu-cami ve minare-cami ilişkisinin nihayet uyumla çözülmesi camide hissedilen ahengin en temel yapı taşlarındandır. Eserin iki minareye sahip olmasının sırrı da hakeza burada yatar.
🔴 Mimar Sinan, caminin cephelerinde revaklar kullanarak abidevi camiyi insani boyutlara indirger. Caminin gölgesini bir dramatizm öğesi olarak değerlendirmesi büyük ustanın dehasını gözler önüne seren bir başka kavramdır.
Revak nedir?
Bir yapıda, üstü örtülü ve önü açık alan, mekan
🔴 Mimar Sinan henüz Şehzade Camii bitmemişken 'kalfalık eserim' olarak nitelediği Süleymaniye Camii'nin inşaatına başlar. Bu denli büyük bir proje devam ederken, ondan daha büyük bir hazırlık ve çalışma gerektiren başka bir yapıyı inşa etmeye başlamak, projelerin çizilmesi de düşünüldüğünde hayli zorlayıcı bir iştir.
🔴 Sinan'ın Şehzade Cami'nden sonra kalfalık eseri olarak nitelediği Süleymaniye Camii'ni inşa etmesi, Şehzade Cami'ni inşa ederken pek çok şey öğrendiğine ve uygulamada oldukça tecrübe kazandığına işaret eder.
Mimar Sinan'ın Eserlerinde Hat San'atı
🔴 Mimar Sinan birçok farklı mimari stillerini ve yorumlarını bizzat görme fırsatı yakalamış bir isimdir. Yaklaşık 50 yaşına kadar görev yaptığı Osmanlı ordusunda bildiğimiz ve bilmediğimiz onlarca eser imar eder. Mimarbaşı olmasıyla birlikte Haseki Hürrem Sultan Camii gibi yapılara da imzasını atmasına rağmen Şehzade gibi harikulade bir eserde kendisini 'çırak' olarak takdim eder. Tüm dünyanın hayran kaldığı Süleymaniye, onun için bir 'kalfalık' eseridir.
🔴 Varlığı ile çağlara örnek olan Koca Sinan'ın bu ifadeleri ve yaşam felsefesi her sanat, zanaat ehli, hüner ve meslek sahibi kimseler için önemli dersler barındırıyor.
