Mimar Sinan'ın İstanbul'da inşa ettiği kervansaraylar

Kapalıçarşı hanlarından biri olan yapının banisi Sadrazam Rüstem Paşa'dır. Kitabesi olmayan yapının kesin inşa tarihi bilinmemektedir. Çarşıdaki hanlar arasında en muntazam plana sahip olanıdır ve çarşı dokusu içinde özel bir yere sahiptir.

Paşanın vakfiyesinde de "Kehle Pazarı, Bat Pa-zarı'' şeklinde üç yerde adı geçen kervansarayın yanı başında günümüze ulaşamayan bir mescid olduğu bilinir.

Evliya Çelebi, "Kul cinsinden Hırvat asıllı ve Aristo akıllı idi" dediğini Rüstem Paşa'nın yaptırdığı Kebeci Han'ın 100 ocak olduğunu söyler. Bir zamanlar uzak yollardan gelenlerin ağırlandığı, tüccarların kaldığı bu hanın, tarihi sırlarını taşıyan odaları bugün birer ticarethanedir.

Çeşit çeşit, renk renk ürünlerin satıldığı han odalarının her biri zaman içerisinde farklı kimlikler kazanmıştır. Dükkân sahiplerinin ya da kiracıların bireysel çabalarıyla ayakta duran yapı özgün bütünlüğünü yitirmiş ancak yıkılıp yok olmaktan da kurtulmuştur.

Kervansaray ilk büyük tahribatı, Büyük İstanbul Yangını'nda, 1660 yılında yaşar. Kimi kaynaklar bu durumdan yola çıkarak yapıyı bir bilinmezler bütünü olarak tanıtıp, mimarı, yapılış tarihi ve bânisi bilinmeyen bir han olarak betimlerken, pek çok kaynakta yapının bir Mimar Sinan eseri olarak kabul edildiğini görüyoruz.

Karaköy Perşembe Pazarı'ndaki kervansarayın banisi Sadrazam Rüstem Paşa'dır. Yapımının 1544-50 yılları arasında tamamlandığı düşünülür. Tarihi yarımadanın karşısında, Galata surlarının iç tarafına paralel olarak yükselen kervansaray 16. yüzyılın yoğun ticari hayatına hizmet etmiş, eşitli coğrafyalardan gelen seyyah, tüccar ve yolcuları ağırlamıştır.

Sinan'ın bu yapıyı 13. yüzyıldan kalma Ceneviz Katedrali San Michele'in kalıntıları üzerine inşa ettiği bilinmektedir.

Evliya Çelebi'ye bakılırsa burada katedralden önce çok farklı bir fonksiyona sahip bir yapı bulunmaktaydı. Çelebi'ye göre Cenevizliler bu araziye çobanları için kale gibi sığınacak bir yer yapmışlardı.