Mohaç Meydan Savaşı Tarihi
Mohaç Savaşı, bugünkü Macaristan'da bulunan Mohaç kentinin güneyinde bir noktada gerçekleşti ama savaşın tam olarak nerede olduğu hakkında net bir bilgi yoktu. Araştırmalar sonucunda 29 Ağustos 1526'da gerçekleşen ve iki saat gibi kısa bir sürede sonuçlanan Mohaç Savaşı'nın yapıldığı alan yakın bir tarihte tespit edildi. Peki, Mohaç Meydan Savaşı'nda neler yaşandı?
Giriş Tarihi: 03.12.2021
18:42
Güncelleme Tarihi: 11.09.2024
12:27
Mohaç Meydan Savaşı kiminle yapıldı?
◾ Avrupa'daki siyasî gelişmeler Macar Krallığı'na yönelik politikalarda önemli değişmelere yol açtı. Macar Kralı II. Layoş Osmanlı tehdidi karşısında güçlü müttefikler bulamadı. Macaristan'daki asilzadelerin bir bölümü de II. Layoş'un idaresinden rahatsızdı.
◾ Gerekli hazırlıkları tamamlayan Kanûnî Sultan Süleyman , yanında vezîriâzam ve aynı zamanda Rumeli beylerbeyi olan İbrâhim Paşa olduğu halde İstanbul'dan 11 Receb 932'de (23 Nisan 1526) hareket etti.
◾ Sürekli yağan yağmurların yumuşattığı ağır arazi şartları, kabaran dereler ve sellerle boğuşan ordu, güzergâh planını Semendire (Smederevo) yolu yerine Alacahisar (Kruşevac) yoluna çevirdi.
◾ Morava suyunu geçen padişah Belgrad'a ulaştı ve Ramazan Bayramı'nı burada geçirdi.
Batı'nın karanlık sureti
Mohaç Meydan Savaşı'nı kim kazandı?
◾ II. Layoş 24 Temmuz'da Tolna'ya gelmiş, 15 Ağustos'ta Osmanlı ordusunun karşılanacağı Mohaç sahrasında ordugâhını kurmuş, askerlerini yerleştirmişti. Macar asilzadelerinin çoğu bir süvari hücumuyla Osmanlı ordusunun dağıtılabileceği inancındaydı. Doğrudan padişahın bulunduğu yere ulaşmanın, böylece zaferi kazanmanın mümkün olacağı kanaati hâkimdi.
◾ Macar ordugâhı ovanın en uygun yerinde bulunuyordu, Osmanlı ordusunun ovaya ulaşacağı güzergâh sürekli yağan yağmurlarla bataklık haline gelmiş, ağır Osmanlı ordusu yürüyüş düzenini bozmak ve yavaş hareket etmek mecburiyetinde kalmıştı. Buna rağmen Macarlar zorlanan ve kıtaları arasındaki bağı kopan Osmanlı ordusu üzerine yürümekte geciktiler.
İslam sanatlarında eskimeyen gelenek: İcazetnameler
Osmanlı, Macar süvarilerini dağıttı
◾ 29 Ağustos sabahı önde İbrâhim Paşa'nın Rumeli sipahileri ve tüfekçi grubunun bulunduğu kuvvetler olduğu halde yürüyüşe geçen ordu ancak ikindi vaktinden biraz önce Mohaç ovasına hâkim yüksekliklere ulaşabildi.
◾ Buradan Macar ordugâhının karaltısı görülebiliyordu. Akşam olması nedeniyle savaşın ertelenmesine karar verildi ancak Macar alaylarında bir hareketlenme oldu ve âniden saldırıya geçtiler.
◾ Plan uyarınca Rumeli askeri iki yana açıldı, Macar kuvvetleri karşılarında topçu ve tüfekçileri buldular. Yeniçeri tüfekçileri birkaç grup halinde kademeli ve seri ateşle Macar süvarilerini dağıttı. Âni hücumla saldıran Macar kuvvetlerinin başarı şansı pek yoktu, üstelik saldırı sırasında arkadaki kuvvetlerle olan bağları kopmuştu, gerideki yayalar ise bunlara yetişememişti. Bunda biraz da yandan çevirme hareketi etkili olmuştu.
Sömürgecilik: Topraklara değil zihinlere pranga
Macar Krallığı'nın sonunu hazırladı
◾ Bütün olumsuz faktörlere rağmen taktik, düzen ve âni değişime hazır bir savaş disiplini içerisinde Osmanlı savaşın galibi oldu.
◾ Çatışmanın yaklaşık iki saat sürdüğü Mohaç Meydan Muharebesi neticesinde Macar Kumandanı Tomori, Borza deresi yakınlarında hayatını kaybetti. Kral II. Layoş kaçarken akşam karanlığının da tesiriyle Csele deresinde boğuldu.
◾ Rûznâmede Osmanlı kaybı bir istinsah hatası değilse elli-altmış kişi olarak gösterilir. Celâlzâde Mustafa Çelebi bu rakamı 150'ye çıkarır. Savaşın sona ermesinin ardından padişah bir gün Mohaç ovasında kaldı ve hiçbir mukavemetle karşılaşmaksızın Budin'e doğru hareket edip şehre girdi (4 Zilhicce / 11 Eylül). İki hafta sonra şehri boşaltıp geri döndü.
◾ Savaş Macar Krallığı'nın sonunu hazırladı. Ortaçağ Macar Krallığı'nın eski toprakları üçe taksim edildi. Avrupa'daki siyaset arenasında Osmanlılar'ın ağırlıklarını hissettirecekleri yeni bir devir bu zaferle başlamış oldu.
Osmanlı'nın ilk ticaret okulu: Hamidiye Ticaret Mektebi
Kaynak: TDV İslam Ansiklopedisi, Feridun Emecen