Arama
Osmanlı'da en çok görülen 30 hastalık
Hastalık, insanın her zaman maruz kaldığı bir durum olduğundan bundan kurtulmak için tedavi yollarını araştırdı. Özellikle de salgınlar beraberinde binlerce ölüm ve sakatlık getirdi. Osmanlı'da nasibini alarak veba, cüzzam, çiçek gibi ciddi hastalıklarla yüz yüze gelmişti. İşte İbn-i Şerif'in Yadigar tıp kitabında yer alan Osmanlı'da en çok bilinen 30 hastalık ve tarifleri...
◾ Cüderî: Çiçek denilen hastalıktır. Cüderî büyük ve kızılca olup gövdeye yayılmışsa sebebi kanın kaynayıp karışmasındandır. Bu çoğunlukla küçük çocuklarda çıkar. Bazı büyük kişilerde de olur. İyisi ak, parlak inci gibi olanıdır. Karaya veya sarıya benzeyeni iyi değildir. Belirtisi önce sıtma gibi başlar.
◾ Hastanın yüzü şişer, burnu kaşınır ve kızıllaşır. Başı ağırlaşır. Boğazı kurur. Bu alametler belirince, mersin yaprağı ve sandalı hastanın gövdesine buhur edilir. Gıdası cevâb, mercimek ve sirkeli aşlardır. Çiçeğin gözde çıkmaması için sabır ve kına ile tabanı altına yakı yapılır. Kesinlikle bundan gafil olmamak gerekir. Hasta sürekli sıcak tutulmalıdır. Çiçek çıkarsa, üç hafta süresince sürekli göze sürme çekilir.
◾ Tâ'un: Veba. Issı veremdir. Çoğunlukla yaz günleri olur. Çok zahmet verir. Ateş gibi yakar. Alameti yeşil, kızıl ve kara olur. Hastanın midesi bulanır, kusar. Yüreği oynar, çok daralır. Harareti dışarıdan az görünür ama içeride çok fazladır.
◾ Çoğunlukla kulak altında, koltuk altında ve butlarda çıkar. Sebebi, havanın bozuşmasından ve yaramaz kokulardan olur.
Sersâm: Sersâm başta olan bir marazdır. Başın ortasındadır ki, buna hicap denir ve beyin onun kendi nefsindedir.
Siğil: Küçük ve katı bir çeşit sivilcedir. Bu siğil birkaç türdür. Bir türünün başı yarık olur diğer bir türün olmaz. Bir başka türe de mismâriyye derler başı büyük ve dibi ince olur. Mıh gibi durur. Bir diğer türü de uzun olur Arapça karden derler. Sebepleri hıltların bir araya toplanmasındandır. Galiz hıltlar birbirine karışır. Sonra bu siğiller meydana gelir. Bunun doğuşu balgam ile sevdadır.