Arama
Osmanlı'da spor tekkeleri neden kuruldu?
Orhan Bey döneminde başlayıp Sultan II. Abdülhamid zamanına kadar varlığını devam ettiren spor tekkeleri, Osmanlı'da önemli bir yere sahipti. Padişahlar tarafından da gözetilen spor tekkeleri, sınırların genişlemesiyle birlikte devletin tüm topraklarına yayıldı. Spor tekkeleri, sporcular tarafından kutsal sayılır ve buralara abdestsiz girilmezdi, ilişkiler de belli bir düzen nezaretinde yürürdü. Peki, Osmanlı'da spor tekkeleri neden kuruldu?
Osmanlı ve Türk spor teşkilatının temelini oluşturan 'tekkeler', okçuluğun gelişmesi, daha organize bir yapı oluşmasında temel taşı oluşturur. Sportif yapı kadar kültürel yapının da gelişmesini sağlayan tekkeler aynı zamanda dini eğitim de verirdi. Ve bu kurumlar sporcular tarafından kutsal sayılıp abdestsiz ve içkili bir şekilde girilmezdi. İlişkiler de belli bir düzen nezaretinde yürürdü. Eğitmenlere saygısızlık edilmez, elde edilen başarılar ile de böbürlenilmezdi. Bireyin kişilik ve ahlaki gelişimi de her şeyden önce gelirdi.
Kesinlikle tesadüfe bırakılmadan gayet ciddi ve profesyonel anlamda hem fiziki hem zihni hem de ruhsal eğitimler buralarda gerçekleştirilirdi. Zira okçular tekkesi bünyesinde kemankeşler her gün idman yapar, önemli yarışmalardan önce 'muhkem idman' adı verilen ağır ve zorlu çalışma dönemine girerlerdi. Okçuluk yapmak isteyenlerde şeyhten izin alarak ve namaz kılarak çalışmaya başlarlardı ki bunlara 'şakirt' (acemi) adı verilirdi.
Osmanlı Devleti'nin sürekli savaş içerisinde olması ve her zaman savaşa hazır olması gerektiği için sağlıklı ve güçlü savaşçılara ihtiyacı vardı. Bu yüzden Osmanlı spor tekkelerinin, sağlıklı ve güçlü bireylerin pehlivan olarak yetiştirilmesini sağlıyordu.
Fethedilen her yeni yere bir tekke yaptırılarak, yörenin güçlü ve sağlıklı gençleri pehlivan olarak yetiştirilmek amacıyla bir araya getirilmişti. O dönemlerde sporu teşvik amacıyla her şehir ve kasabada tekkeler kurulmuştu. Yapılan bu faaliyetlerle beraber sadece ordunun değil halkın da sağlıklı, güçlü bireylerin pehlivan olarak yetişmelerine ve her an savaşa hazır askerler yetiştirilmeye olanak sağladı.
Osmanlı'nın vakıflar sistemiyle yönetilen bu tekkeler, gelirlerini spora ve sporcu yetiştirmek için harcarlardı. Bugünkü spor kulüplerinin başkanı gibi o dönemde de spor tekkelerinin başkanı vardı.
Bu tekkelerin ne zaman ortaya çıktığı bilinmese de Orhan Gazi'nin spor tekkesi yaptığı bilinir. Bursa fethedildikten sonra burada spor tekkesi inşa edildi.
Bursa'da açılan ilk iki spor tekkesi Güreşçiler Tekkesi ve Atıcılar Tekkesi oldu.
Spor tekkelerinin yöneten kişiyi devlet tarafından görevlendirilirdi ve "şeyh" olarak adlandırılırdı.
Şeyhlerin özelliklerinden biri usta okçuların en akıllısı olmasının yanında iyi bir atıcı olmalarıydı. Şeyhlere kemankeşler tarafından aşırı güven duyulurdu.
Okçuluk Tekkesi, okçuların ok talimi yapabilmeleri için tahsis edilen ok meydanlara denirdi. Pazartesi ve Perşembe günleri talim yapılan bu tekkelerin açılışı Hıdırellez günü yapılır ve altı ay sürerdi.
Bu tekkelerde büyük yarışmalar düzenlenir, kemankeşlerin hazırlanması için özel eğitime tabi tutulur, yeme içme, barınma, çalışma, dinlenme ve uykularına dikkat edilirdi.
Osmanlı Devleti'nde okçuluk yapmak isteyen bireyler tekkeye başvurur, şeyhin elini öper şeyhten izin alır ve abdest alıp namaz kılarak ok atışlarına başlardı.