Arama
Tarihe tanıklık etmiş 5 tabya
Seyit Onbaşı'nın 190 ila 215 kiloluk mermiyi kaldırdığı tabyanın ismini biliyor musunuz? Ya da Osmanlı-Rus savaşları sırasında denizden gelen tehlikeleri önlemek amacıyla yapılan tabyanın hangi şehirde olduğunu? Tabya kelimesi Arapça Ta'biye kelimesinden türemiştir. Askeri bir terim olarak "hazırlık, donatma, yığma" anlamında, yerli yerine koyup tertip etme şeklinde tarif edilebilir. Sizler için tarihimize tanıklık eden 5 önemli tabya hakkında kısa bilgiler derledik.
8 bonet ve 6 top yerinden oluşan tabya, II. Abdülhamid döneminde yapıldı. Boğaz muharebesi esnasında İtilaf donanması tarafından açılan ateş sonucu bataryada görevli 16 er şehit oldu. Bu askerlerin toplu olarak gömüldüğü alan, 1919 yılında Mecidiye Şehitliği olarak düzenlendi.
Etrafı duvarlarla çevrili olan Şehitlik, Türk Şehitlikleri İmar Cemiyeti ile Çanakkale Şehitleri Abidelerine Yardım Cemiyeti tarafından 1969'da yaptırıldı.
17900 Kilidülbahir/Eceabat/Çanakkale
1734-1739 tarihleri arasında I. Mahmud döneminde şehri güneyden gelebilecek İran saldırılarına karşı savunmak amacıyla yaptırıldı.
Kanlı Tabya binası 1803'te III. Selim Döneminde "Yeni Tabya" ismiyle yapılmış tabyalarımızdandır. 1828 yılında, Rusların Kars'a yaptıkları saldırılarda, bir gece baskını sırasında tabyadaki askerlerin tamamı şehit edildiği için bu tabyanın adı literatüre Kanlı Tabya olarak geçmiştir.
Kanlı Tabya binası Kars şehrini güney cepheden korumak için yapılmış ve günümüze kadar mimari özelliklerini koruyarak ulaşmıştır. Ruslara karşı 1855 yılında Tabyalar Savaşı olarak da bilinen Kars Zaferi'nden sonra Abdülmecid, 3 bin adet Kars Madalyası yaptırıp Kars şehrine göndermiştir.
Kafkas Cephesi Harp Tarihi Müzesi'ne dönüştürülen Kanlı Tabya binası ülkemizdeki interaktif müzeler arasında yer alır.
Müzede, I. Dünya Savaşı ile Kurtuluş Savaşı'nda Kafkas Cephesi'nde meydana gelen savaşlardan günümüze kadar ulaşan Kars'a ait etnografik malzemeler ile savaşlarda kullanılan silahlar ve yakın tarihimizi belgeleyen taşınır kültür varlıkları sergileniyor. Askerlerin revir, ameliyathane ve mutfak bölümlerinin aslına uygun olarak düzenlediği müzede, yaralı, ameliyat edilen askerleri temsil eden modeller ve aralarında koğuşların da olduğu ortamlar, görsel efektler, interaktif kurgular ve ses efektleriylle güçlü bir duygusal atmosfer oluşturuyor.
Azat Çk., 36000 Kars Merkez/Kars
Hıdırlık Tabyası, yaklaşık 1800 metreyi bulan çevresi ile Edirne'deki en büyük tabyadır.
Balkan Harbi'nde Edirne'yi savunan tabyalardan en büyüğü Hıdırlık Tabyası, 1912 tarihinde cereyan eden I. Balkan Savaşı'nda son derece önemli bir yere sahiptir. Nizamiye Ana Giriş Binası, Koğuş Binası, Topçu Odaları, Topçu Bataryaları (Top Mevzisi), Hendek ve Avlu'dan oluşur.
Hıdırlık Tabyası, Balkan savaşları sonrası önemini yitirmiş, gelişen top teknolojisinin gerisinde kalmıştır. Zaman içinde yer yer kullanılsa da bilinçsiz kullanım sonucu oluşan tahribata daha fazla karşı koyamamıştır.
Tarihsel öneminin yanı sıra Birinci derecede Anıtsal Eser konumunda olan Tabya'nın II. Dünya Savaşı'ndan sonra kullanılmadığı bilinir. Geçen zaman içinde önemli ölçüde tahribata uğradığı, taşların sökülüp götürüldüğü, çöküntüler olduğu görülmüştür. Yer teslimi sonrasında eserin toprak altında kalan kısımlarının olup olmadığının tespiti için Jeoradar tekniği ile araştırma çalışmaları yapılmış; toprak altında kalmış topçu bataryaları, toprak altında kalmış dehliz odalarında bulunan havalandırma kanallarının bacaları, sarnıç ve kanal olduğu belgelenmiştir.
Bu mekanların gün yüzüne çıkartılması için Edirne Müzesi yetkililerinin denetiminde itinalı araştırma kazıları yapıldı. Kazılar sırasında ortaya çıkartılan rütbe, kama, mektup vb. gibi tarihi değeri olan buluntular müze yetkililerine teslim edildi.
Yıldırım Beyazıt, Tabyalar Yolu Sk. No:96, 22020 Avarız/Edirne Merkez/Edirne