Yavuz’un güneydeki ilk savaşı: Mercidabık
Osmanlı Devleti'nin pek çok dönüm noktası vardır. Bu dönüm noktalarından biri, sekiz yıl gibi kısa bir sürede devlet topraklarını iki katına çıkaran Yavuz Sultan Selim'in Mısır seferidir. Sizler için Osmanlılara Mısır'ın kapısını açan ve Hicaz'a giden yolun ilk adımı olan Mercidabık Savaşı'nı ele aldık.
🔷 Osmanlı'da padişahlar mizaçlarına ve vasıflarına göre lakaplara sahiptiler. Bu sıfatlar genellikle dönemin halkı veya tarihçiler tarafından belirlenirdi. Dünya tarihine damga vuran Sultan I. Selim'in lakabı ise "Yavuz" idi. Padişah sert mizacı ve cesareti sebebiyle "Yavuz" olarak tanındı. Çünkü "Yavuz" kelimesi bilinen anlamıyla güçlü, çetin, sert manalarına gelirdi.
🔺 Yavuz Sultan Selim, sekiz yıl süren saltanat hayatını neredeyse atının üzerinde geçirdi. İslamiyet'i yaymak ve insanları bâtıl düşüncelerden uzak tutmak için büyük çaba sarf etti. Bu mücadelelerden biri de Şah İsmail ile giriştiği savaştı.
🔶 XVI. yüzyılda İran'da Şii bir devlet kuran Şah İsmail, Anadolu'ya gönderdiği dailerle Şii propagandasına başladı. Kütahya'ya kadar ilerleyen Şah'ın adamlarına karşı o dönemde tahta çıkan I. Selim, bu meseleyi kesin olarak çözmeye karar verdi. Yavuz'un topçularla dolu ordusu karşısında Şah İsmail mağlup oldu. I. Selim, Tebriz'e girerek hakimiyetinin bir tezahürü olarak hutbe okuttu.
Dai nedir?
Mezhebi yaymakla görevli kişi.
🔷 Galibiyetiyle doğudaki en büyük rakibini sindiren Yavuz, Güneydoğu Anadolu'ya yöneldi. Bölgede karşısında Abbasilerden ayrılarak kurulan ve aynı zamanda Türk devleti olan Memlükler vardı. Önemli şehirleri elinde bulunduran bu devletin başındaki Sultan Kansu Gavri, Yavuz'un ilerleyişinden endişe duydu ve stratejik hatalar yapmaya başladı.
🔷 İslam dünyasının iki güçlü sünni devleti olan Osmanlı ve Memlükler, kuruldukları ilk yıllarda dostane bir ilişki içerisindeydiler. Osmanlı-Memlük yazışmalarında abi-kardeş ifadeleri dahi yer alırdı. Memlükler, iki asırdan fazla Abbasi hilafetini himaye ederek İslam dünyasının lider devleti konumunda yer almayı başarmıştılar.
🔶 Osmanlı Devleti, gerçekleştirdiği gazalarla güçlendi ve Müslümanların sempatisini kazandı. Osmanlı'nın güçlenmesiyle birlikte İslam dünyasının liderliğini kimin üstleneceği konusunda bir ikilik ortaya çıktı. İki devletin zirvede olması kaçınılmaz bir şekilde gerginliği de beraberinde getirdi.
🔶 Bu gerginliği başlatan olay ise İstanbul'un fethinden sonra Osmanlı'nın Anadolu'ya yönelmesidir. Yavuz döneminde Safeviler ile yaşanan büyük savaş Memlüklere kadar uzanır.
Öfkenin beslediği zulüm!
🔷 Yavuz'un Memlüklere saldırmasının birçok nedeni vardır. Bunların başında ise Memluk Sultanı Gavri'nin Safevilerle ortak hareket etmesi gelir.
🔶 Sultan Selim, Anadolu'ya tam manasıyla hakim olabilmek için Memlük etkisini kırmak ister. Anadolu'da tek ve etkin güç olmak isteyen Yavuz Sultan Selim, Safevilerle iş birliği yapabilecek bir devleti yakınında görmek istemez.
