Dünyanın ilk yok edilmiş hastalığı: Çiçek virüsü
İnsanlık tarihi, yüzyıllar boyunca birçok ölümcül hastalığa şahitlik etti. Firavun Ramses'in mumyasında bile izleri görülen çiçek virüsü, sadece geçen yüzyılda 300-500 milyon kişinin ölümüne sebep oldu. Günümüzde bu ölümcül virüs sadece ABD ve Rusya'da iki laboratuvarda saklanıyor. Aşıyla yeryüzünden silinen tek insan hastalığı olan 'Çiçek Hastalığı' ve aşısının tarihine bir göz atmak ister misiniz?
Çiçek hastalığı, adını hastalık sırasında oluşan irin dolu kabarcıklardan alır. Her ne kadar isimler birbirine benzese de, çiçek hastalığı farklı bir virüsün neden olduğu daha hafif bir hastalık olan suçiçeği ile ilişkili değildir. Çiçek hastalığı, variola virüsü adı verilen bir virüsün neden olduğu çok ciddi bir hastalıktır.
Hastalık, 18. yüzyılda toplamda her sene ortalama 400.000 kişiyi öldürdü. Aynı yüzyıl içerisindeki körlüklerin %70'inden sorumluydu. Hastalığa yakalanan yetişkinlerin %20-60 arası, çocukların ise %80'i hayatını kaybetti. Ancak insanlık tarihinde %100 oranla silinen tek hastalık çiçek virüsü oldu.
Çiçek hastalığına yakalanan birinin doktorlar tarafından tanımlanması kolaydır. Çünkü hastalık özel bir döküntüye neden olur. Kızarıklık, deri üzerinde sıvı ve kabuk ile dolu olan kabarcıklar olarak ortaya çıkar. Bu su çiçeği gibi görünebilir, ancak kabarcıklar su çiçeğine neden olan kabarcıklardan farklı görünür.
Çiçek hastalığının diğer başlıca belirtileri arasında; yüksek ateş, titreme, baş ağrısı, şiddetli sırt ağrısı, karın ağrısı, kusma gibi şikayetler vardır.
Virüs etkenli bir hastalık olan çiçek hastalığında virüs, ağız ve burun mukozasına yerleşerek üremeye başlar. İnokülasyon süresi 7 ila 9 gündür.
Ölüm ise büyük oranda hipotansiyon, kılcal damarlarda pıhtılaşma ve dolaşım sistemindeki komplikasyonlar (dokulara besin ve oksijen taşınamaması, karbondioksit ve metabolitlerin dokulardan uzaklaştırılamaması) sonucu olur.
İnokülasyon: Aşılama, çeşitli bulaşıcı hastalıklara karşı bağışıklığı yapay olarak indükleyen bazı yöntemleri ifade eder.
Dünya çapında, tekrarlanan aşılama programlarının bir sonucu olarak, Çiçek hastalığı virüsü olan "Variola" tamamen ortadan kaldırılmıştır. Çiçek hastalığı için risk altında olduğu düşünülen kişiler laboratuvar ortamında çalışan araştırmacılardır.
Çiçek hastalığı virüsüne maruz kalmanın olası olmadığı bir durumda bir ila üç gün içinde aşılama, hastalığın şiddetli olmasını engelleyebilir. Antibiyotikler, virüsle ilişkili bakteriyel enfeksiyonları azaltmaya yardımcı olabilir.
