Arama
Gök bilim alanında bilinmesi gereken terimler
Gök cisimlerinin konumlarını, devinimlerini, birbirlerine olan uzaklıklarının ölçülmesini, fiziksel ve kimyasal yapılarını konu alan gök bilimi; astronomi, kökenleri ve evrimleri ile gök cisimlerini açıklamaya çalışır. Öyle ki gökyüzünü gözlemlemek, Müslümanların Mekke yönünü bulmalarına yardımcı olmuş; gerçekleştirilen gözlem ve keşifler de, Batı dünyasındaki astronomi çalışmalarını büyük ölçüde etkilemişti. Gök bilim konusuna daha iyi hakim olabilmek için bilinmesi gereken terimleri derledik.
Usturlap, gök cisimlerinin yükseltisini ölçmekte kullanılan araçtır. Astronomi ölçümlerinde kullanılmış tarihi bir ölçüm cihazıdır. Kullanım alanları arasında Güneş, Ay, gezegen ve yıldızın konumlarını belirlemek yer alır.
Prof. Dr. Fuat Sezgin'in dünyaya tanıttığı bilimsel buluşlar arasında usturlaplar da yer aldı. Usturlaplar, bilimsel ve teknik özelliklerinin yanında birer sanat eseri olarak bilim tarihinde özel bir yere sahiptir. İslam dünyasında usturlabı ilk keşfeden kişi, Abbasi devri astronomi âlimlerinden Ebu İshak el-Fezari'dir. Kendisi hem usturlabı ilk kullanan hem de hakkında ilk kitap yazan kişidir. İslamiyet'in farklı coğrafyalara yayılmasıyla birlikte namaz, oruç, kurban, hac gibi ibadetlerin zamanının ve kıble yönünün belirlenmesinde usturlaplar kullanılmaya başlanmıştır.
Dünyanın ilk Müslüman kadın mucidi ve gök bilimcisi Meryem El-İcliyye de, Halep'te dünyaya gözlerini açtığında, sadece ömrü ile sınırlı kalmayacak çalışmalarıyla yüzyıllar sonrasını etkileyeceğini kuşkusuz ki bilmiyordu. Ancak o, mevcut olana yaptığı eklemelerle geliştirdiği usturlab sayesinde yüzyıllarca gökyüzünün rehberi oldu.
İlim ve irfan medeniyetimizin yansıması: Modern Bilimin Öncüleri Sergisi
Gök gözlemleri yapan, gökcisimlerini ve olaylarını inceleyen kurum.
Osmanlı döneminde hava tahminleri için 1868'de faaliyetlerine başlayan Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü deprem konusunda gözlem, eğitim, araştırma ve uygulama faaliyetlerini tek bir bünye altında toplayan ilk kuruluştu. Döneminin en önemli gözlemevi olan Kandili Rasathanesi o günlerden miras kaldı. 👇
Bir çubuğun gölgesiyle zaman belirleyen basit saat.
İlk güneş saatinin icadından bu yana, insanoğlu daima zamanı ölçmek ve kaydetmek istedi. Günümüzde, hem kullandığımız her cihazın içine entegre edilen sessiz dijital saatler, hem de tik tak diye ses çıkaran analog saatler kullanabiliyoruz. Oysa bu saatlerin ataları olan klepsydralar ve su saatlerinden çıkan yegâne ses, su damlamasıydı.
İşimiz, dileklerimiz, umutlarımız, hayallerimiz ya da korkularımız ne olursa olsun zaman daima akıyor. İster girmekten korktuğumuz bir sınav, ister önemli bir mülakat yahut bir seyahat olsun, başladığı ve bittiği bir an mutlaka olacak. "Zaman" ilk çağlardan bu yana üzerinde çok düşünülen, insanoğlunun ölçmek için asırlarını harcadığı bir kavram. Peki, geçmişte zaman ne için ve nasıl ölçülüyordu? Bu uğurda çaba gösteren ilk âlimler kimlerdi? 👇
Gök taşı ya da meteorit, uzaydan Dünya yüzeyine düşen maddelerin genel adıdır. Meteorit düşen nesnenin katı bir kalıntısıdır. Bu nesne kuyruklu yıldız, asteroit veya meteordur.
Hangi taşlar neye iyi geliyor? Doğal taşların faydaları nelerdir?
Venüs gezegeninin başka bir adı.