Hayvanlardan insanlara bulaşan 5 tehlikeli hastalık
Hayvanlardan insanlara bulaşan hastalıklar zoonoz olarak adlandırılır. Bu hastalıkların insanlara bulaşması çok ciddi tehlike oluşturabilir. Bazıları tedavi edilebilmesine rağmen bazıları ise sadece koruyucu aşı ile önlenebilir. Dünyayı saran koronavirüs de zoonotik yani hayvanlardan insanlara bulaşabilen bir hastalıktır. Peki, hayvanlardan insanlara bulaşan hastalıklar nelerdir? Hangi hayvandan hangi hastalık bulaşır ve bu hastalıkların bulaşma yolları nelerdir?
Zoonoz hastalıklar; hayvanlardan insanlara bulaşan hastalıklardır. Bu hastalıklar insanlara, enfekte hayvana veya hayvansal ürünlere, hayvansal gıdalara, enfekte hayvanların sekresyonlarına, kanlarına veya diğer çıkartılarına, deri ve kürklerine doğrudan veya dolaylı temas sonucu olur.
Kedi, köpek, tavuk, kuş gibi hayvanlara ait hastalıkların insanlara bulaşması çok ciddi sorunlara neden olabilir.
Bu hastalıklardan bazılarının tedavi edilebilmesine rağmen bazıları ise sadece koruyucu aşılamalar ile önlenebilir ve insanlar içinde ciddi tehlike yaratabilir. Zoonoz hastalıklar, insanlara gıdalarla etkeni bulaşık enfekte gıdaların alınması sonucu insanlara geçebileceği gibi ısırma ve tırmalama sonucu kan yolu ile de bulaşabilir.
Artan nüfus, ülkeler veya kıtalar arası seyahatler, doğa turizmi, yabanıl hayat ile yakın temas, hayvan hareketliliği, iklim değişikliği gibi faktörler zoonozların görülme sıklığının artışında ve hastalıkların yayılmasında önemli faktörlerdir.
Flavivirus grubundan bir RNA virüsü olan Zika virüsün neden olduğu ve insanlara etkeni taşıyan Aedescinsi sivrisineklerin sokmasıyla bulaşan bir hastalıktır.
Zika virüsü, ilk kez 1947'de Uganda'da Zika ormanındaki maymunlarda saptandı. Ardından 1948'de aynı ormanda sivrisineklerden ve 1952'de Uganda ve Tanzanya'da insanlardan izole edildi. Takip eden yıllarda Afrika, Güneydoğu Asya ve Pasifik bölgesinde görüldü. 2013-2014 yıllarında zika virüsünde ciddi bir artış yaşandı.
Birincil olarak enfekte Aedes cinsi sivrisineklerden bulaşır. Ayrıca, gebelik süresince anneden bebeğe bulaşabilir. Zika virüs, insanlara esas olarak etkeni taşıyan sivrisineklerin sokmasıyla bulaşır.
Hastalığın en yaygın belirtileri, hafif ateş, döküntü, konjonktivit, kas ve eklem ağrısı, halsizlik veya baş ağrısıdır. Bulgular genellikle 2-7 gün sürer. İnsanlar genellikle hastaneye yatacak kadar hasta olmazlar. Zika virüsüyle ölüm çok nadir görülür. Hastalığın kuluçka süresi 3-12 gün arasındadır.
