Arama
İslam hekiminden doktorlara sağlık tavsiyeleri
Tıp ve ahlak birbirinden ayrılamayacak kadar ehemmiyetlidir. Bundan dolayı da ilk çağlardan itibaren tıp ahlakı üzerinde sayısız eser kaleme alındı. Dünyanın en şerefli ve itibarlı mesleği olarak tıbbı gören Müslüman hekimler de kendinden sonra gelecek kişilere yol göstermek için çeşitli tavsiyelerde bulundu. Bunlardan biri Ebu Bekir er-Razi'ydi. İslam uygarlığının en başarılı hekiminin öğrencisine gönderdiği mektuplarda verdiği öğütler sonrada kitap haline getirilerek Ahlâku't-Tabîb adıyla anıldı. Sizler için İslam hekiminden doktorlara sağlık tavsiyelerini derledik.
Sana ilk gereken şey: Vaktini boşa geçirmekten, eğlenceden kendini korumalısın. Kitapları karıştırıp azimle çalışmalısın. Olur da sana ansızın bir şey sorar da, sorduğu şeyi hıfzetmemişsen, ona cevap vermen senin için zor olur. Bu da onun yanında sana zarar verir.
Vakıada bulunan hastalıklarla ilgili üç durum vardır:
İyileşmesi muhakkak olan hastalık
İyileşmesi mümkün olan hastalık,
İyileşmesi imkânsız olan hastalık.
İyileşmesi muhakkak olan hastalık: Çoğu durumda humma veya güneş çarpmasından meydana gelen baş ağrısı gibi günü birlik hastalıklardır.
İyileşmesi mümkün olan hastalık: Bedeni kuvvetli insanın verimliliğini düşüren, ancak habis hummalar cinsinden olmayan, boğmaca humması. Eğer buna benzer humma gerektiği gibi tedavi edilirse, sıtma hızlıca giderilir. Şayet tedavi edilemezse, çoğu kez daha da şiddetlenir. Bazen de durur, artmaz.
İyileşmesi imkansız olana gelince, onun misali şudur: Kanser, cüzzam, baras. Tabip, ister tedavi edebildiği bir hastalığın tedavisinin uzun sürmesi, isterse hastalığı tedavi etmesi mümkün olmadığından acze düşmesi durumunda, her hal ü kârda, çoğu kez kabahatli görülür.
Oğulcağızım, bil ki, tabibe gereken, insanlara karşı yumuşak olmak,56 gizliliklerini korumak, sırlarını, özellikle de hizmetinde bulunduğunun sırlarını gizlemektir. Bazı insanlar hastalığını, mesela babası, annesi, çocuğu gibi, kendisine en yakın kimselerden bile gizleyebilirler. Tabibe ise zarureten ifşa ederler.
Ebu Bekir Er Razi'nin hastalıklara karşı önerdiği tedavi yöntemleri
Tabip hizmetindeki kimsenin hastalığına dair hiçbir şeyi, kalben görmezlikten gelmez. Çünkü o, hastanın hastalığını en kısa sürede ve en hızlı şekilde ve en basit ilaçla iyileştirmek ister. Eğer bu mümkün olmazsa, o zaman hastalık süresinin dört devresini gözetlemelidir: Başlangıç devresi, artma devresi, zirve devresi, gerileme devresi.
Hizmet edilen hasta kendisine tahsis ettiği tabiplere güzel muamelede bulunursa, tabip de onun sıhhatini koruma ve hastalığını idare etme konusunda ciddi davranacaktır. Hastaya karşı, tabibin kalbiyle ona yönelerek vereceği sevgiden daha faydalı bir şey yoktur.