Sedimantasyon nedir? Sedimantasyon yüksekliğinin zararları
Sedimantasyon, kırmızı kan hücrelerinin ne kadar sürede dibe çöktüğünü inceleyen bir testtir. Sedimantasyon testi, vücuttaki hastalıkların tespiti, yaşanan rahatsızlıkların saptanması ve mevcut tedavinin işe yarayıp yaramadığının anlaşılması için yapılır. Peki, sedimantasyon nedir? Sedimantasyon yüksekliğinin zararları nelerdir? Sedimantasyon yüksekliği neden olur? Sedimantasyon yüksekliği nasıl düşürülür? Sedimantasyon referans değeri…
Önceki Resimler için Tıklayınız
Sedimantasyon testi, kişiden kan örneği alındıktan sonra laboratuvar ortamında yapılır. Alınan kan ilk yarım saat, iki saat ve 24 saat olmak üzere farklı zaman aralıklarında değerlendirilir.
Ölçümü yapılan her saatte, tek kullanımlık test tüpü içinde bulunan kandaki eritrositlerin ne kadarının dibe çöktüğü ölçülür. Normal sedimantasyon değeri yaşa ve cinsiyete göre değişse de, yapılan ölçüm ile pek çok farklı hastalığın varlığı hakkında bilgi sahibi olunur.
Sedimantasyon yüksekliği ne anlama gelir sorusu pek çok kişi tarafından merak edilen bir konu. Sedimantasyon değerinin yüksek olması, "vücuttaki enfeksiyon varlığını" gösterir. Enfeksiyon varlığı, romatizmal ve bağışıklık sistemi hastalıklarının yanı sıra bazı kanser türlerinin varlığında sedimantasyon düzeyi yükselebilir.
Bu durum her zaman belirli bir hastalığın göstergesi değildir. Yalnızca vücutta anormal bir durumun varlığı hakkında bilgi verir. ESR, eritrosit sedimantasyon hızı, sedimantasyon oranı ve sedim gibi isimlerle de anılan bu test, yalnızca hastalık varlığının araştırılması için değil, aynı zamanda tanısı konmuş hastalığa verilen tedavinin takibi amacıyla da yapılır.
Sedimantasyon - sedimantasyon hızının referans değerleri aşağıdaki gibidir:
Yeni doğanlarda: 0 ile 2 mm/h
Çocuklarda: 0 ile 10 mm/h
50 yaş altı kadınlarda: 0 ile 20 mm/h
50 yaş üstü kadınlarda: 0 ile 30 mm/h
Gebelerde: 4 ile 57 mm/h
50 yaş altı erkeklerde: 0 ile15 mm/h
50 yaş üstü erkeklerde: 0 ile 20 mm/h
Sedimantasyon değeri yaşa ve cinsiyete göre farklı hesaplanır. Bu yüzden referans aralığı kişinin yaşına göre farklılık gösterir.
Sedimantasyon testi, tek başına bir sonuç ifade etmez. Vücutta iltihaplı hastalığın varlığının tespiti ve bu hastalığa karşı verilen tedaviye karşı vücuttan alınan tepkinin izlenmesi için yapılır.
Lupus, sedef, ailevi akdeniz ateşli hastalığı, ankilozan spondilit, çölyak ve multiple skleroz gibi otoimmün hastalıklar; romatoid artrit, sinüzit, astım ve tüberküloz gibi iltihaplı hastalıklar ve akciğer kanseri gibi bazı kanser türlerinin varlığında sedimantasyon hızı yükselir.
Akut ve kronik olarak gelişebilen bu duruma ek olarak kullanılan östrojen, testosteron, androjen içerikli ilaçlar, kortizon, doğum kontrol ilaçları ve bazı hipertansiyon ilaçları sedimantasyon yüksekliğine yol açar.
Sedimantasyon testinin sonucunda sedimantasyon yüksekliğini düşürmenin bazı yöntemleri vardır. Günlük fiziksel aktivitenin arttırılması, düzenli beslenme ve uyku bağışıklık sisteminin güçlenmesini sağlayarak var olan hastalıkların iyileşmesi sağlar. Böylece sedimantasyon değerinin düşmesine yardımcı olur.