Türkiye'de yaşayan endemik hayvan türleri

Ankara kedisi, dünyaca tanınan bir kedi ırkıdır. Kökeni Ankara'ya dayanan bu kedi türü, yurtdışında Angora olarak bilinir. İlk kez 17'nci yüzyılda denizciler tarafından Avrupa'ya da götürülen Ankara kedisi, 18'nci yüzyılda Avrupa soyluların sevgilisi haline gelmiştir. Ankara Kedisi karakteri açısından çok zeki, enerjik ve sahibine bağlı bir kedi cinsidir. Oldukça zeki canlılardır. Kulakları uzun, geniş, dik ve uç kısımları tüylüdür. Türkiye'ye özgü canlılar arasında bulunan bu kedilerin tüyleri beyaz ve uzundur. Bugünkü Ankara kedileri güçlü, enerji dolu ama nazik, orta uzun ipeğimsi tüylü bir kedi olarak tanınır. Çok hareketli olup, atlamayı severler, ilgi ve şefkat beklerler.

Kangal, Türkiye kökenli bir çoban ve bekçi köpeği ırkıdır. Adını Sivas'ın Kangal ilçesinden alır. Bu köpek türü ülkemize özgü olsa da, dünya çapında ünlüdür. Zeki, cesur ve güçlü olmalarıyla bilinen Kangalların eğitilmesi ise oldukça zordur. Kangal köpekleri genellikle çoban köpeği olarak nitelendirilirler. Kangal köpeğinin en belirgin özelliği, sahibine duyduğu aşırı sadakat ve korumaya yönelik kuvvetli içgüdüsüdür. Özellikle çocuklara karşı hiçbir tehdit oluşturmazlar. Bu nedenle çok iyi bir dövüşçüdürler. Kurt, çakal gibi yabani hayvanlara karşı çok etkin bir muhafızdırlar. Evliya Çelebi, Seyahatname'sinde kangaldan bahseder. Bu köpeklerin "aslan kadar güçlü" ve cüsseli olduğunu yazar.

Van kedisi, iyi bir yüzücü olan, gözleri mavi veya kehribar rengi ya da biri mavi diğeri kehribar olabilen, nadide ve asil bir kedi ırkıdır. Asaletini ve beyaz rengini paylaşmakla birlikte, önemli farklılıkları da bulunan Ankara kedisi ile karıştırılmamalıdır. Genelde Van kedisi yavrularının iki kulağı arasında bir veya iki adet siyah nokta bulunur. Van yöresine özgü bir kedi türüdür. Ülkemizde olduğu kadar dünyada da ünlü bu kedilerin nesli, bilinçsiz şekilde melezleştirilmeleri nedeniyle tehlike altındadır. Cana yakın ve zeki bir kedi türü olan Van Kedileri suyu sever ve su ile oynar, hatta yüzebilirler. Ağırlığı ise ergin bir dişide 3 kg, erkekte ise 3,5 kg'dır.

Akbaş; çok zeki, cesur ve ailesine bağlı, Anadolu'ya özgü bir köpek ırkıdır. Türkiye'nin yerli köpek ırklarından biri olup sürü koruma köpeği olarak yetiştirilmektedir. Eskişehir, Sivrihisar, Emirdağ arasında, ender olarak da Polatlı-Haymana arasında rastlanmaktadır. Yaşam süresi yaklaşık 12 yıldır. Ağırlıkları erkeklerde ortalama 50 kg. iken, dişilerde 45 kiloya kadar ulaşabilir. Himayesinde gördüğü inek, koyun gibi hayvanlara ve birlikte yaşadığı insanlara karşı çok korumacı davranır. Ama kurt, çakal, ayı gibi hayvanlara karşı çok saldırgan olur. Evine gelen konuklara da kuşkuyla bakar. Anadolu'nun en eski koruma ve çoban köpeğidir. Bir koyun sürüsünü dağıtmadan tek başına ağıla kadar getirebilir. Safkan bir köpektir. Özgürlüğüne çok düşkündür. Akbaş; iri cüsseli, atletik yapılı, dururken ve hareket halinde son derece güzel ve zariftir. Anadolu'da kullanılan en eski koruma köpeklerinden birisidir.

Denizli iline özgü, yerel horoz ırkıdır. Ötüşüyle diğer ırklardan ayrılır. Denizli horozu yaklaşık 30 saniye kesintisiz ötebilir. Yöre halkının yetiştirmek için uzun öten horozları tercih etmesiyle zamanla kendiliğinden oluşmuş bir ırktır. Ortalama 3 kg canlı ağırlığa sahip olan bu tür ibik, renk ve vücut yapılarına göre üç ana gruba ayrılır.

Renklerine göre: Pamukkır, demirkır, al, siyah, kınalı, kürklü.

Vücut tipine göre: Yüksek boyun, küpeli, sülün olmak üzere üç tipi bulunur.

İbik durumuna göre: Dar ibik, geniş ibik tipleri bulunur. Gül ibik tipi zamanla kaybolmuştur.

Tavukları 2-2,5 kg ağırlığında, yumurta verimi yıllık 90-130 adettir. Denizli horozunun bacakları mor veya gri, gözleri siyah-sürmeli, kulakçık kırmızı üzerine beyaz benek veya yalnızca kırmızı, vücut rengi ise siyah, kırmızı ve kirli beyaz rengindedir.