Tecvid dersleri 16 - Durak işaretleri (4)
Kur'an-ı Kerim'deki harf ve kelimelerin doğru telaffuz edilmesi amacıyla oluşturduğumuz "tecvid" serimize durak işaretleri konusu ile devam ediyoruz. Bu dersimizde hem vakıf hem de vasıl yapmanın mümkün olduğu durak işaretlerini inceleyeceğiz.
ZE DURAĞI (ز)
📌 Ze durağının bir diğer adı da vakf-ı mücevvezdir.
➡ Ze, durmanın da geçmenin de serbest olduğu bir duraktır. Bu durağın görüldüğü yerde geçmek durmaktan daha iyidir. Ancak durulması mana bozukluğuna sebebiyet vermez.
➡ Okuyucu nefes darlığı yaşarsa işaretin bulunduğu yerde durabilir. Şayet durursa ayeti geriden alarak okuması gerekmez.
📌 Fetih suresinin 29. ayet-i kerimesinde ze durağı ile alakalı şöyle bir örnek görmemiz mümkün olacaktır.
فَضْلاً مِنَ اللّٰهِ وَرِضْوَاناًۘ* س۪يمَاهُمْ ف۪ي وُجُوهِهِمْ
Okuyucu "ridvanan" kelimesinden sonra durmaz. Ancak tilavet esnasında nefesi yetmeyecek gibi olursa "ridvana" şeklinde durmasında herhangi bir sıkıntı yoktur. Durduktan sonra "fadlam minallahi…" den itibaren geri alınmaz. Okuyucu kaldığı yerden devam eder.
GAF DURAĞI (ق)
📌Bu işarete gad giyle (قَد قِيلَ) alameti de denilir.
➡ Tıpkı ze durağı gibi durmanın da geçmenin de serbest olduğu bir duraktır. Ancak bazı ihtilaflarla birlikte, birçok kıraat hocasının görüşüne göre bu işaretin görüldüğü yerde durmamak yani okuyuşa devam etmek gerekir.
📌 Nisa suresinin 45. ayet-i kerimesinde gaf durağına rastlamak mümkündür.
وَكَفٰى بِاللّٰهِ وَلِياًّۗ* وَكَفٰى بِاللّٰهِ نَص۪يراً
Ali Derman'ın sesinden Nisa suresini
dinlemek için tıklayın
➡ Bu ayette "veliyya" şeklinde durmak mümkündür. Ancak okuyucu nefes konusunda zorlanmıyorsa "kefa billahi veliyyev ve kefa billahi nasiyra" şeklinde devam etmesi kıraat âlimlerince daha evladır.
GILİ DURAĞI (قِلِى)
➡ Bu işaret vakıf ya da vasıl yapmanın caiz olduğu yani durma ve geçmenin serbest olduğu ancak çoğunlukla durmanın geçmeye tercih edildiği gif, cim ve ta (قف, ج, ط) duraklarına verilen genel addır.
➡ El-vakfu evla (الوقف اولى) ifadesindeki ilk kelimenin gaf harfi, ikinci kelimenin lam ve harekesiz halde bulunan ye harfinin birleştirilmesiyle ortaya çıkmış bir vakıf işaretidir.
Kur'an-ı Kerim'deki harf ve kelimelerin doğru telaffuz edilmesi amacıyla oluşturduğumuz #tecvid serimize durak işaretleri konusu ile devam ediyoruz. https://t.co/8ATho4w2nf
— Fikriyat (@fikriyatcom) March 12, 2021
➡ Kıraat âlimlerince bu işaretin görüldüğü yerde geçmek her ne kadar bir probleme sebebiyet vermese de durmak daha çok tercih edilir.
➡ Gıli durağı (قلى) şeklinde yazılmasının yanı sıra, gaf ve lam elif (ق, لا) harflerinin yan yana yazılması ile de sembolize edilebilir.
📌 İnsan suresinin 2. ayet-i kerimesinde gıli durağı bulunmaktadır.
اِنَّا خَلَقْنَا الْاِنْسَانَ مِنْ نُطْفَةٍ اَمْشَاجٍۗ
Fikriyat Kur'an-ı Kerim uygulamasından
İnsan suresinin tefsirini okumak için tıklayın
➡ Bu ayette "emşac" kelimesinden sonra durmak da geçmekte serbesttir. Ancak durmak geçmekten daha evladır.
SILİ DURAĞI (صِلِى)
📌Bu işaret vakıf ya da vasıl yapmanın caiz olduğu yani durma ve geçmenin serbest olduğu ancak çoğunlukla geçmenin durmaya tercih edildiği sad, ze ve gaf (ص, ز, ق) duraklarına verilen genel addır.
➡ El-vaslu evla (الوصل اولى) ifadesindeki ilk kelimenin sad ve lam harfleri, ikinci kelimenin harekesiz halde bulunan ye harfinin birleştirilmesiyle ortaya çıkmış bir vakıf işaretidir.
Fikriyat e-kitap uygulamasında yer alan eserlere ulaşmak için tıklayın
➡ Kıraat âlimlerince bu işaretin görüldüğü yerde durmak her ne kadar bir probleme sebebiyet vermese de geçmek daha çok tercih edilir.
➡ Sıli durağı (صلى) şeklinde yazılmasının yanı sıra, sad ve lam elif (ص, لا ) harflerinin yan yana yazılması ile de sembolize edilebilir.
📌 Ala suresinin 2-3. ayet geçişlerinde sıli durağı bulunmaktadır.
اَلَّذ۪ي خَلَقَ فَسَوّٰىۙۖ *
وَالَّذ۪ي قَدَّرَ فَهَدٰىۙۖ*
➡Bu ayette "fesevva" kelimesinden sonra durmak da geçmek de serbesttir. Ancak geçmek durmaktan daha evladır.
FİKRİYAT
SÜMEYYE ALI JABER
Yasal Uyarı: Yayınlanan köşe yazısı/haberin tüm hakları Turkuvaz Medya Grubu'na aittir. Kaynak gösterilse dahi köşe yazısı/haberin tamamı özel izin alınmadan kullanılamaz.
Ancak alıntılanan köşe yazısı/haberin bir bölümü, alıntılanan habere aktif link verilerek kullanılabilir. Ayrıntılar için lütfen tıklayın.