Hz. İdris Kur'an'da adı geçen yirmi beş peygamberden biridir. Yüce Allah (c.c.) kitabında iki farklı sûrede Hz. İdris'ten bahsetmiştir. Onu övmüş ve yüce bir mekâna yükselttiğini bildirmiştir. Tefsir kitaplarında Hz. İdris'in ilk yazı yazan ve ilk terzilik yapan insan olduğu belirtilir.
Hz. İdris Kur'an'da adı geçen yirmi beş peygamberden biridir. Yüce Allah (c.c.) kitabında iki farklı sûrede Hz. İdris'ten bahsetmiştir. Onu övmüş ve yüce bir mekâna yükselttiğini bildirmiştir. Tefsir kitaplarında Hz. İdris'in ilk yazı yazan ve ilk terzilik yapan insan olduğu belirtilir.
🔷 Hz. İdris'in adı Kur'an-ı Kerim'de doğrudan iki defa geçer.
🔶Meryem Sûresi'nde Hz. İdris'in yüce bir makama yükseltildiği belirtilir. Enbiya Sûresi'nde de sabreden ve salih kimselerden olduğu için Yüce Allah'ın rahmetine mazhar olduğundan bahsedilir.
🔶Hz. İdris'e peygamberlik verilmiş ve kendisine otuz sahife indirilmiştir.
🔷 Kalemle yazı yazan, elbise diken, hesap ve yıldız isimleriyle uğraşan ilk insanın Hz. İdris olduğu belirtilir.
🔶Hadislerde ve tefsirlerde belirtildiğine göre Hz. İdris'in asıl adı Ahnuh'dur. Ona "İdris" adı Yüce Allah'ın kitabını çokça ders ettiği (okuduğu) için verilmiştir.
HZ. İDRİS İLE İLGİLİ AYETLER NELERDİR?
📌Kitap'ta İdris'i de zikret. Çünkü O, doğru olan bir peygamberdi. Biz onu yüce bir mekâna (makam) yükseltmiştik. Meryem Sûresi 55 ve 56. ayetler
🔊 Osman Şahin'in sesinden Meryem Sûresi'ni dinlemek için tıklayın
🔶Diyanet'in Kur'an Yolu tefsirine göre; Kitaplı dinlerde ortak rivayet ve inanışa göre Hz. İdris ilmin, medeniyetin ve akli sistemlerin ilk kurucusu kabul edilir. "Hesap, tıp, nebatların sırları, garip sanatlar, yazı yazmak, dikiş dikmek, terazi kullanmak gibi meslek ve sanatları İdris'in icat ettiği belirtilir. Çok sayıda talebesi olan Hz. İdris demiri keşfedip ondan aletler yapmış, ziraatı geliştirmiş, deri ve kumaşlardan elbise dikmiştir."
🔶Hz. İdris'in "üstün bir konuma getirilmesi" ile muhtemelen onun yukarıda açıklanan özellikleri kastedilmiştir. Bu ifadeyi, onun mânevi âlemde (göklerde) müstesna yerlerde bulunduğu şeklinde anlamak da mümkündür; bu mânayı destekleyen rivayetler vardır.
🔷 İbn-i Kesir'in Tefsirü'l Kur'anil Azim eserinde yukarıdaki ayetin tefsirinde şu bilgilere yer verilmiştir:
"Hz. İdris'in terzi olduğu, her iğne saplayışında "Sübhânallah" dediği, akşam olduğunda yeryüzünde ameli ondan daha üstün hiç kimsenin bulunmadığı belirtilmiştir. Bu yorum Abdullah İbn-i Abbas tarafından yapılmıştır."
📌 İsmail, İdris ve ZülKifl, hepsi sabredenlerdendi. Onları rahmetimize soktuk, şüphesiz onlar salih kimselerdi. Enbiya Sûresi 85 ve 86. ayetler
🔊 İshak Danış'ın sesinden Enbiya Sûresi'ni dinlemek için tıklayın
🔷 Hz. İdris'in uzun boylu, beyaz tenli, geniş göğüslü, iri karınlı, iri kemikli, vücudu hafif kıllı, gür saçlı, ince sesli, yumuşak sözlü, kısa adımlı olduğu bazı rivayetlerde belirtilmiştir. (Asım Köksal, Peygamberler Tarihi)
🔷 Hz. İdris, Hz. Nuh'tan sonra peygamber olarak gönderilmiştir. Kavmini tek olan Allah'a ibadet etmeye davet etmiş fakat ona icabet edilmemiştir.
🔷 Yıldızlar ve hesap ilmiyle ilk meşgul olan kişi Hz. İdris olduğu için Yunanlı hakîmler ona "Hermesü'l-hakîm" (Hermesü'l-Herâmise) demişlerdir. (İbnü'l-Esîr, I, 54-55, 59-60; İbn Kesîr, el-Bidâye, I, 99-100).
🔶Kur'an-ı Kerim'de Hz. İdris'ten iki yerde bahsedildiği için İslami kaynaklarda bilgi az sayıdadır. Hz. İdris ile ilgili rivayetlerin bir çoğu İsrailiyat kaynaklıdır. Kitab-ı Mukaddes'te Hz İdris'in göğe yükseltildiği, ölmeden önce cennete girdiği yönünde sahih olup olmadığı tartışmalı olan birçok rivayet vardır.
PEYGAMBERİMİZ (SAV) HZ. İDRİS'TEN BAHSETTİ Mİ?
🔶 Peygamberimizin (sav) iki hadisinde Hz. İdris'ten bahsedilmektedir.
Ebu Zer (r.a.) rivayet ettiği bir hadiste, o şöyle anlatıyor: ... Bir gün Hz. Peygamber'e (sav), "Allah kaç kitap indirdi?" diye sordum. Allah Resûlü şu cevabı verdi:
🔷"Allah yüz dört kitap indirmiştir. Bunlardan elli sahife Şit'e, otuz sahife İdris'e, on sahife İbrâhim'e ve on sahife de Tevrat'tan önce Musa'ya indirmiştir. Ayrıca Tevrat, İncil, Zebur ve Kur'an'ı da indirmiştir..."
İbn Mace kimdir? İbn Mace'nin hadis ilmine katkıları
🔶Ebu Said El Hudri (r.a.) rivayet ettiği hadiste, Peygamberimiz (sav) Mirâc'a yükselişini anlatırken Hz. İdris ile karşılaştığını belirtmiş ve kendisini "Hoş geldin ey salih kardeş, salih Nebi" diyerek selamladığını anlatmıştır.
HZ. İDRİS HZ. NUH'TAN ÖNCE Mİ PEYGAMBER OLARAK GÖNDERİLDİ?
🔶 Tefsir kitaplarında Hz. İdris'in Hz. Nuh'tan önce mi peygamber olarak gönderildiği çokça tartışılmıştır. Tarihçilerden bir kısmı Hz. İdris'in Hz. Nuh'tan önce peygamber olarak gönderildiği görüşünü kabul etmişlerdir. Fakat İbn-i Kesir bunun yanlış bir görüş olduğunu belirtir. Tefsir'ül Kur'an'il Azim adlı eserinde İbn'ül Arabi'nin konuyla ilgili açıklamasına yer verir.
➡İbnü'l Arabî der ki: "Tarihçiler arasında Hz. İdris'in Hz. Nuh'tan önce olduğunu söyleyenler yanılmışlardır. Bunların yanılmış olduklarına delil ise, şu sahih hadistir: Peygamber (sav) Adem ile İdris'le İsra'da karşılaşmış, Hz, Adem, Peygamber Efendimize: "Salih peygamber ve salih evlada merhaba" dediği halde, Hz. İdris : "Salih peygamber ve salih kardeşe merhaba" demiştir. Şayet İdris Hz. Nuh'un babası olsaydı: "Salih peygamber ve salih evlada merhaba!" demesi gerekirdi. Hz. İdris'in Nebi'ye "salih kardeş" demesi onun Nuh'da (a.s) nesebinin Hz. Peygamberle birleştiğini göstermektedir. Allah'ın salat ve selamı hepsine olsun. İnsaflı bir kimsenin artık bundan sonra söyleyecek herhangi bir sözü de olmaz."
🔶Abdullah İbn-i Mesud, Hz. İdris'in Hz. İlyas'ın ile aynı kişi olduğu söyleyen az sayıda sahabiden biridir. Nitekim Abdullah İbn-i Mesud'un kendi mushafında Hz İlyas ile ilgili ayetler Hz. İdris şeklinde geçer.
🔎 İbn-i Kesir kimdir?
📌1301-1302 Busrâ'nın Müceydilülkarye köyünde dünyaya geldi. Öğrenimini tamamladıktan sonra hatip, müderris, kıraat âlimi, müftü ve mahkeme heyeti üyesi olarak çeşitli görevlerde bulundu. 27 Aralık 1335 tarihinden itibaren Dımaşk'ta Necîbiyye Medresesi'nde ders vermeye başladı ve ölümüne kadar bu görevini sürdürdü.
Kaynaklar
TDV Ansiklopedisi, Diyanet Kur'an Yolu Tefsiri, Tefsirü'l Kur'anil Azim (İbn-i Kesir) El Camiul Ahkamul Kur'an (Kurtubi)
Yasal Uyarı: Yayınlanan köşe yazısı/haberin tüm hakları Turkuvaz Medya Grubu'na aittir. Kaynak gösterilse dahi köşe yazısı/haberin tamamı özel izin alınmadan kullanılamaz.
Ancak alıntılanan köşe yazısı/haberin bir bölümü, alıntılanan habere aktif link verilerek kullanılabilir. Ayrıntılar için lütfen tıklayın.
