Macaristan'da Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığının (TİKA) desteklediği proje kapsamında yeri tespit edilen Kanuni Sultan Süleyman'ın iç organlarının gömüldüğü alandaki çalışmalarda sona yaklaşıldı. Zigetvar kentinde bulunan kazı alanını ziyaret eden TİKA Budapeşte Program Koordinatörü Seda Dağlı, araştırmayı yürüten Macar ekibinin başındaki Pecs Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Norbert Pap ve Macaristan'ın eski Ankara Büyükelçisi Janos Hovari ile görüşerek çalışmalar hakkında bilgi aldı. Dağlı, hem yaşadığı döneme hem bugüne gerek devlet ve siyaset adamlığı gerek askeri dehası ve yönetim kabiliyetiyle damgasını vuran Kanuni Sultan Süleyman hakkında yapılan incelikli ve derin tarihi çalışmaya 2012'den bu yana TİKA'nın hassasiyet ve önemle destek verdiğini söyledi.
Dağlı, TİKA'nın gelecekte de Macar hükumetiyle iş birliğini sürdürmek istediğini belirterek "Çalışmaların son dönemecine geldiğimiz şu günlerde Macaristan hükumetiyle mevcut iş birliğimizin daha geniş bir yelpazede artarak devam etmesi TİKA'nın içtenlikle arzu ettiği bir durumdu" dedi. Pecs Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Pap da bugüne kadar yapılan çalışmalarda, 2015'te Kanuni Sultan Süleyman'ın iç organlarının defnedildiği türbenin, 2016'da Osmanlı'nın önemli vezirlerinden Sokullu Mehmet Paşa'nın yaptırdığı caminin, 2017'de ise caminin yanındaki tekke kalıntılarının ortaya çıkarıldığını hatırlattı.
ŞEHİR ORTAYA ÇIKARILDI
Evliya Çelebi'nin 1664'te bölgeyi ziyaret ettiğini ve yerleşkede ciddi inşaat çalışmalarının olduğunu kayıt altına aldığını kaydeden Pap, "Son kazılarla türbe yerleşkesinde bulunan tüm yapılar ortaya çıkarıldı" diye konuştu. Macaristan'ın eski Ankara Büyükelçisi Hovari de Macar ve Türk bilim insanlarının ortak çalışmasıyla sadece Kanuni Sultan Süleyman'ın iç organlarının gömülü olduğu türbeyi değil, aynı zamanda bölgede 16. ve 17. yüzyılda kurulmuş bir şehrin ortaya çıkarıldığını dile getirdi.
Macar hükümetinin, kazı çalışmalarının 2019 sonuna kadar tamamlanmasını ve ortaya çıkan yapı ve kalıntıların sergilenmesi için plan yapılmasını talep ettiğine dikkat çeken Hovari, çalışma ekibinin bu yıl sonuna kadar kazıları tamamlayacağını kaydetti. Hovari, hazırlıkların tamamlanmasının ardından Macar hükümetinin durum değerlendirmesi yapacağına ve bölgede atılacak adımlarla ilgili Türkiye ile iş birliği halinde olacağına dikkat çekerek "Türkiye ve Macaristan olağanüstü iyi ilişkilere sahip. Gül Baba Türbesi örneğinde olduğu gibi burada da Macaristan Türkiye ile görüşüp iş birliği yapacak" ifadelerini kullandı.
KANUNİ'NİN ÖLÜMÜ GİZLENMİŞTİ
Zigetvar kuşatması sırasında 1566'da hayatını hayatını kaybeden Kanuni Sultan Süleyman'ın ölüm haberi askerler arasında moral bozukluğu yaratmaması için gizlenmişti. Kanuni'nin naaşının bozulmaması için iç organları çıkartılarak otağının bulunduğu yere gömülmüştü. Kanuni'nin bedeni ise muhasaradan sonra İstanbul'a getirilerek Süleymaniye Camisi avlusundaki bugünkü yerine defnedilmişti.
Kanuni'nin ölümünden sonra tahta geçen II. Selim, babasının iç organlarının gömülü olduğu yere türbe, etrafına da külliye yaptırmıştı. 150 yıl kadar kalan bu yapılar daha sonra Zigetvar Kalesi'ni işgal eden Habsburg askerleri tarafından yıkılmıştı. Macarlar, bu bölgeye türbe anlamına gelen "Turbek" ismini vermişti.