Programda gençlerin sorularını cevaplayan Ortaylı, Türkçe bilgisinin önemi konusunda açıklamalarda bulundu.
Gençlere çevrelerini tanımayı öğütleyen ünlü tarihçi, "Türkiye münevverinin kafasında boşluklar vardır. Daha böyle uykudan uyanmış gibi ne tarafta olduğunu bulamıyor. Geliriz kendimize geliriz de el alemin zoruyla gelmeyelim yani. Çok kötü oluyor. Onun için aklınız başınızdayken öğrenin. O da tarih ve coğrafyadan geçer. Coğrafya bilmemek ümmiliktir. Okuma yazma bilmeyen insan bile şöyle bir coğrafya bilir. Fakat suret-i kat'iye yer küre sistemini, iklimlerin dönüşünü anlayamaz, mümkün değil." dedi.
Ortaylı, şehirciliğin nasıl olması gerektiğine dair, "Saçma sapan oteller yerine, daha anlamlı fonksiyonlu kültür merkezi olmalı. Şehrin doğru dürüst konser salonu olmalı. Bir operası olmalı. Etrafında tiyatrolar, galeriler olur. Demiryolu da işlemez yoksa, Sirkeci'de işlemediği gibi. Bütün bunlar önemlidir." ifadelerini kullandı.
Okuma motivasyonunu soranlara "Ben motivasyonu bilmem hep okuyorum." diyen Ortaylı, doğru Türkçe konuşma konusunda uyarılarda bulundu.
İlber Ortaylı, İstanbul'un yıllar içindeki değişimine de işaret ederek, "İstanbul çok kalabalıklaştı. Bu kalabalıkta Eyüpsultan kalmaz. Rami kalmaz. 18. asrın muhteşem bir kışlasıdır. Şimdi milli kütüphaneye dönüştü. Birçok yapı da yıkıldı. Ne olduğu belirsiz bir kriminal bölge yaratmak için İstanbul'un kalbini yok ettiniz. Zamanlar değişiyor olabilir, kendinizi de değiştireceksiniz. Bunlar cehaletin getirileridir." diye konuştu.
Söyleşi sonrasında Eyüpsultan Belediye Başkanı Deniz Köken, Ortaylı'ya hediye takdim ederek, kısa bir konuşma yaptı.