Macar sinemasının tarihine kapsamlı bir bakış sunan sergide, 30 Nisan 1901'de Budapeşte'deki Urania Bilim Tiyatrosu'nda gösterilen "Dans" filmiyle başlayan Macar sinemasının hikayesi, tarihsel olaylar ve değişimlerle karakterize ediliyor.
Açıklamada bulunan İstanbul Macar Kültür Merkezi Müdürü Aron Sipos, Macar Kültür Merkezi'nin 10 yıl önce kurulduğunu ve bu yılın Macar-Türk Dostluk Antlaşması'nın 100. yıl dönümü vesilesiyle karşılıklı olarak "kültür yılı" ilan edildiğini söyledi.
Sipos, bu kapsamda çeşitli programların hazırlık ve icra süreçlerini yürüttüklerini belirterek, şunları kaydetti:
"Macar Kültür Merkezi, edebiyattan sinemaya kadar Macar kültürünün tanıtımına odaklanıyor. Bugün açılışını gerçekleştirdiğimiz sergi de Macar sinemasının dünden bugüne hikayesine yer veriyor. Sinema bizim özellikle ilgi duyduğumuz bir alan. Çünkü kültürel ve tarihsel unsurların daha kolay bir şekilde muhatabına ulaşmasını sağlıyor. Sinema, bir kültürün dönemsel unsurlarından fazlasıyla etkileniyor ve böylece üretildiği zamanın izlerini o filmlerde görmek mümkün hale geliyor. Macar sineması da Macar toplumunun özelliklerini kapsayan ve onu yansıtan bir anlama sahip. Biz de Macar kültürünün bir yansıması olarak Macar sinemasının bir özetini bu sergimizde göstermek istedik."
- "Sergimiz, Macar film endüstrisinin kırılma anlarına odaklanıyor"
Serginin tasarımcısı Piroska Kiss ise Macar sinemasının köklü bir geleneği olduğunu ve iki sene önce de 120. yılını kutladıklarına işaret ederek, "Macar film geleneğinin tarihsel serüvenini göstermek için, önemli sanat merkezlerinden birisi olan Ludwig Müzesi'nde büyük bir serginin açılışını gerçekleştirdik. Bu serginin hazırlıkları için 9 ay boyunca dikkatli bir çalışma yürüttük. Ben de bu çalışmaların bir parçasıydım. Burayla kıyaslandığında oldukça büyük ölçekli bir projeydi." dedi.
Macar Kültür Merkezi'ndeki sergiyi ise alandan dolayı bazı unsurları dışarda bırakarak hazırladıklarından bahseden Kiss, şu bilgileri verdi:
"Dışarıda bıraktıklarımızdan birisi dünya çapında bir ağırlığa sahip animasyon geleneği, diğeri ise Macar belgesel film tarihi. Buradaki sergimiz, temel olarak Macar film endüstrisinin önemli tarihlerine, kırılma anlarına odaklanıyor. Sessiz ve sesli sinema döneminden, Macar sinemasının altın çağlarına kadar ödüllü çağdaş filmler ve birçok önemli festivalde kazanılan ödüllere dair bilgiler yer alıyor."
- "Macar sinemacılar, dünya sinemasına önemli katkılar vermeye devam etti"
Kiss, sergideki tematik unsurlardan birisinin sansürle ilgili olduğunu ve sansürün Macar sinemasında temel olarak bakılması gereken bölümlerinin başında geldiğinin altını çizdi.
Macar sinemasında sansürün her dönemde yaşandığına dikkati çeken Piroska Kiss, şunları kaydetti:
"Mesela 2. Dünya Savaşı sırasında uygulanan sansürle birlikte dönemin filmleri, Macar emniyetinin sansür bölümünün arşivinde saklanıyor ve böylece günümüze ulaşıyor. Ama yine de Macar sinemacılar, dünya sinemasına önemli katkılar vermeye devam etti. Biz de sergideki bir bölümü onlara ayırdık. Çünkü onların sinema tarihinde önemli bir rolü var. Hollywood'un kuruluşunda ya da İngiliz sinemasının başlangıç anlarında Macar sinemacıların izlerini görmek mümkün."
Projektör ve kameradan orijinal kostüm ve maketlere, özel belgelerden basın materyallerine kadar Macar sinemasının dokümanter unsurlarına yer verilen "Geniş Açı" sergisi, 31 Ağustos'a kadar ziyaret edilebilecek.