50 yıldır işgal altındaki Kudüs, bugün tarihinin en zor günlerinden birine şahit oluyor. Filistinlilerin Nekbe olarak andıkları günde Kudüs'e taşınacak ABD Büyükelçiliği'nin açılışıyla, şehirdeki işgal yeni bir boyut kazanıyor. ABD'nin bu girişimi, 46 ülkede protesto edilecek.
KUDÜS İŞGALİNİN TARİHÇESİ
Müslümanların ilk kıblesi ve Hazreti Muhammed'in Miraç yolculuğuna çıktığı yer olan Mescid-i Aksa ile Hristiyan ve Yahudilerin en kutsal mekânlarına ev sahipliği yapan Doğu Kudüs, 1917'de Osmanlı himayesinden çıktığından beri sıkıntılı günler yaşıyor.
İngiliz manda yönetiminin bir asır önce şehri işgal etmesi, Filistinliler için de bir nevi sürgün ve savaşların başlangıcı oldu. Bundan tam 70 yıl önce bugün, İsrail'in bağımsızlığını ilan etmesiyle, Filistinliler adına "Nekbe" dedikleri büyük felaketi yaşadılar.
Takvimler 1948'i gösterdiğinde, artık Filistin'de İngiliz egemenliği sona ermişti. Ancak, İsrail'in bu topraklar üzerinde bağımsızlığını ilân etmesi, yeni bir işgalin başlangıcıydı. İsrail, 1948'de şehrin batısını, 1967'de de doğusunu işgal ederek, Kudüs'ü Yahudileştirme faaliyetlerine hız kazandırdı.
İŞGALE MEŞRUİYETİN EN BÜYÜK HAMLESİ
Bugün ise, Filistin topraklarının kalbi Kudüs, en zor günlerinden birini yaşamaya hazırlanıyor.
Trump başkanlığındaki ABD yönetimi, 6 Aralık 2017'de "Kudüs'ü İsrail'in başkenti olarak tanıdığını" duyurmuştu. Başkent Tel Aviv'de bulunan büyükelçiliğini, Filistinlilerin "Nekbe-büyük felaket" olarak nitelediği; İsraillilerin ise, "İsrail'in kuruluş yıl dönümü" olarak kutladığı 14 Mayıs tarihinde Kudüs'e taşıyacağını açıklamıştı.
Karar, bölgesel, uluslararası düzeyde ve Birleşmiş Milletler Genel Kurulunda (BMGK) büyük tepkiyle karşılanmıştı.
ABD Başkanı Donald Trump'ın bu kararı, bugün Amerikan Büyükelçiliğinin Kudüs'e taşınmasıyla hayata geçiyor. İsrail'in onlarca yıldır gayri hukuki ve gayri insani yöntemlerle yürüttüğü "Kudüs'ü Yahudileştirme çabaları", bu kararla yeni bir boyut kazanacak. Büyükelçiliğin taşınmasıyla şehirdeki işgale "uluslararası meşruiyet" devşirmenin kapısı aralanacak.
"SİYONİST DOSTU TRUMP!"
Bugün düzenlenecek bir törenle Kudüs'e taşınacak olan ABD Büyükelçiliğinin açılışına Trump, telekonferans yöntemiyle katılarak bir konuşma yapacak.
Kudüs'ün birçok caddesi şimdiden "Siyonist dostu Trump" ve "Trump Kudüs'ü muhteşem kılıyor" gibi ifadelerin yer aldığı afişlerle donatıldı. Büyükelçilik binasına giden yola ABD ve İsrail bayrakları asıldı.
İsrail polisi, ABD'nin Kudüs'teki elçiliğini taşıyacağı binanın bulunduğu cadde ve Doğu Kudüs'teki "Eski Şehir" çevresine ilave ekipler yerleştirdi. İsrail hukuk dışı işgalini Kudüs sokaklarında kutlarken, şehrin asıl sahipleri olan Filistinlilerde ise, büyük bir hayal kırıklığı hâkim.
FİLİSTİNLİLER "MİLYONLUK YÜRÜYÜŞ" İÇİN TOPLANIYOR
Gazze'nin İsrail sınırında çadırlar kuran Filistinliler, bugün ABD Büyükelçiliğinin Kudüs'e taşınmasını; yarın da Nekbe'nin 70'inci yılını protesto etmek için gerçekleştirilecek "Milyonluk yürüyüş"e hazırlanıyor.
Filistin Yönetimi Başkanı Mahmut Abbas, Arap Birliği Konseyi'ni acil olarak toplantıya çağırdı. Filistin Yönetimi'nin talep ettiği toplantı sırasında Arap Birliği'nden "görülmemiş ve felaket getirecek adıma yanıt olarak önlemler ve kararlar almasını istediği" ifade ediliyor.
"YENİ BİR NEKBE!"
Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) ise, ABD'nin Tel Aviv'deki Büyükelçiliğini Kudüs'e taşımasını, başta Filistinliler olmak üzere, uluslararası adalet ve meşruiyet için büyük bir felaket anlamına gelen "yeni Nekbe" olarak niteledi.
FKÖ Merkez Yürütme Kurulu Üyesi Hanan Aşravi'nin imzasını taşıyan bildiride, "Nekbe bütün unsurlarıyla hala devam ediyor. İsrail-ABD ortaklığı ve desteğiyle Filistin, tarihine ve kültürüne yönelik hırsızlık planları ve yine Filistin'e ait olanı Yahudileştirme projelerini güçlendirerek tarihi zulmünü sürdürmeye devam ediyor" ifadelerine yer verildi.
Açıklamada, ABD'nin Kudüs'ü İsrail'in başkenti olarak tanıyan kararına işaret edilerek, "Nekbe'nin yıl dönümünde bir kez daha, işgal altındaki başkentimiz (Kudüs) bilinçli hırsızlığa, siyasal, ahlaki ve hukuki ihlale maruz kalıyor" denildi.
46 ÜLKEDE PROTESTO HAZIRLIĞI
Filistinlilerin işgal altındaki Doğu Kudüs ve ablukanın sürdüğü Gazze'nin yanı sıra Filistin'in diğer şehirlerinde büyük gösteriler düzenlemesi bekleniyor.
Filistinli Güçler ve Faaliyetleri Genel Koordinatörü İsam Ebu Bekir, ABD'nin Tel Aviv'deki Büyükelçiliğini Kudüs'e taşınmasının bugün 46 ülkede düzenlenecek gösterileriyle protesto edileceğini açıkladı.
Ebu Bekir, başta tarihi Filistin topraklarına komşu olan Ürdün ve Lübnan'dan göstericilerin sınır şeridi yakınında gösteri düzenleyeceğini belirterek, "Arap ülkeleri de dâhil, dünyanın 46 başkentinde insanlar ABD'nin Kudüs'ü İsrail'in başkenti olarak tanımasını ve Tel Aviv'deki Büyükelçiliğini buraya taşımasını protesto edecek" dedi.
Bekir, Filistinli grupların dünya kamuoyunun dikkatini İsrail işgaline çekmek amacıyla büyük gösteriler düzenleyeceğini aktararak, İsrail tarafından göçe zorlanmış milyonlarca Filistinlinin geri dönüş hakkını talep edeceğini söyledi.
Dünya Müslüman Âlimler Birliği Genel Sekreteri Prof. Dr. Ali Muhyiddin el-Karadağı da, Filistinlilerin evlerine geri dönüş hakkının zaman aşımına uğramayacağını ve Müslümanların bu mesele üzerine eğilmeleri gerektiğini belirtti.
ERDOĞAN: TRUMP'IN HAMLESİ BÜYÜK BİR HATA!
İngiliz yayın kuruluşu BBC'nin Arapça yayınına bölgedeki gelişmeleri değerlendiren Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan "Trump'ın ABD'nin İsrail Büyükelçiliği'nin Kudüs'e taşıması büyük bir hata" dedi. Erdoğan, İsrail'in Suriye'ye karşı gereksiz bir saldırgan tutum sergilediğini ifade ederek, "İsrail Ortadoğu'yu korkutuyor ve bölgeyi savaşın eşiğine getiriyor" ifadesini kullandı.
Aynı ifadeyi geçen hafta CNN'e konuştuğunda da kullanan Erdoğan, "Doğu Kudüs, Filistin'in başkenti ve bir gün Filistin eyaleti kurulduğunda Türkiye elçiliği oraya açılacaktır" dedi. Erdoğan bu hareketin ABD'yi diplomatik açıdan izole ettiğini söyleyerek, "ABD, Kudüs'ü İsrail'in başkenti olarak tanıyarak, müttefiklerini kaybetme riskini göze aldı" dedi.
"BÖLGEYİ KARIŞTIRMAK İÇİN ATEŞLENEN FİTİL"
Cumhurbaşkanı Erdoğan, bugün İngiltere'deki düşünce kuruluşu Chatham House'da yaptığı konuşmasında şu sözlere yer verdi:
"İsrail Filistin gerilimi Ortadoğu bölgesini on yıllardır istikrarsızlığa sürükleyen en önemli sorunların başında geliyor. Biz 1697 sınırları dâhilinde, başkenti Doğu Kudüs olan bağımsız bir Filistin devletinin kurulmasının, bölgede kalıcı barış için yegâne yol olduğunu hep söyledik. Bugün ABD'nin büyükelçiliğini Kudüs'e taşıma yönündeki kararını özellikle de uygulama noktasında çok çok talihsiz buluyoruz. Bu kararı bir kez daha reddediyoruz. Amerika sorunun bir parçası olmayı tercih ederek, Ortadoğu barış sürecindeki arabuluculuk rolünü yitirmiştir. Bu atılan adımın insanlığın barışına hizmet etmediğini tam aksine, bölgenin ve insanlığın birbirine düşmesi için bölgeyi karıştırmak için adeta bir fitil ateşlemesi olduğunu hatırlatmak isterim."
FANATİK YAHUDİLER AKSA'YA BASKIN DÜZENLEDİ
ABD'nin büyükelçilliği'nin Kudüs'e taşınacak olması sebebiyle şehirde oluşan gergin hava fanatik Yahudilerin Mescid-i Aksa'ya baskın düzenlemesi ile daha da büyüdü.
Kudüs İslami Vakıflar İdaresi Basın Sözcüsü Firas Dibs, İsrail polisinin koruması altındaki yüzlerce Yahudi yerleşimcinin Mescid-i Aksa'nın avlusuna girdiğini söyledi.
İsrail polislerinin ise, Aksa muhafızlarına saldırdığı belirtildi. Filistin Vakıflar ve Dini İşler Bakanı Şeyh Yusuf Edis, Mescid-i Aksa'ya yönelik ihlallerin "büyük tehlike aşamasına" geldiğini söyleyerek Arap ve İslam dünyasını acilen harekete geçmeye çağırdı.
GAZZE SINIRINDA 16 FİLİSTİNLİ ŞEHİT OLDU
İsrail ordusunun, Filistinlilere orantısız güç kullandığı müdahaleleri ise sürüyor.
İsrail askerleri, protesto gerçekleştirmek için sınırda kurulan çadırları insansız hava aracıyla (İHA) ateşe vermeye çalıştı. Filistinli gruplar, yangına kısa sürede müdahale etti.
İsrail güçleri, ayrıca İHA'lardan attıkları yakıcı maddelerle, Filistinlilerin Gazze sınırına yığdıkları araç lastiklerini ateşe veriyorlar.
Gazze sınırında düzenlenen gösterilerde, İsrail askerlerinin açtığı ateş sonucu 3 bine yakın yaralı var. Şehit edilen Filistinli sayısı ise, 59'a yükseldi.