Cem Sultan kimdir? Cem Sultan Fatih Sultan Mehmet’in veliahtı mıydı?
Son günlerde "Fatih'in portresindeki kişi" olarak gündeme gelen Cem Sultan, Osmanlı tarihinin en çok tartışılan şehzadelerinden biri. Cem Sultan, Fatih Sultan Mehmet'in ölümünün ardından ağabeyi II. Bayezid ile büyük bir taht mücadelesine girmiş; Avrupa topraklarına sığınmasının ardından yaşamının 13 yılını gurbet ve esaret hayatı ile geçirmişti. Peki, Cem Sultan kimdir? Cem Sultan Fatih Sultan Mehmet'in veliahtı mıydı? Cem Sultan taht mücadelesini nasıl kaybetti? Cem Sultan, Osmanlı hanedanında hacca giden tek şahsiyet miydi? Cem Sultan'ın hayatı…
Cem'in Osmanlı topraklarına girmesi ile II. Bayezid bir ordu toplayarak harekete geçti.
💠
Cem'in Ankara'ya gönderdiği kuvvetler mağlup olmaya başladı, Şehzade geri çekildi ve askerlerinin çoğu dağıldı.
Cem bütün bu duruma rağmen ağabeyinin daha önce yaptığı anlaşma teklifini tekrar öne sürmesini kabul etmedi ve Anadolu'daki bazı eyaletlerin kendisine verilmesini istedi. Ancak Cem'in bu önerisini II. Bayezid "mülkün bölünemeyeceğini ve boşuna Müslüman kanı aktığını" söyleyerek reddetti.
Cem, Bayezid'e karşı giriştiği ikinci mücadeleyi de kaybettikten sonra Karamanoğlu Kasım Bey'in "Fetret Devri'nde Rumeli'ye geçen şehzadelerin başarılı olduğu" şeklindeki yönlendirmesi ile Rodos şövalyelerinin yardımını talep etti.
💠
Rodos şövalyeleri, üç gemilik bir filo göndererek Cem Sultan'ın Rodos'a girmesine izin vermişti.
Cem Sultan'ın Rodos gemisine binmesi ile karanlık bir dönem başlamıştı. Kendi adamlarından olan Frenk Süleyman, şehzadeyi şövalyelere iltica etmemesi konusunda uyarmış ancak Cem, Frenklerin sözlerine sadık olduklarını söyleyerek onu dinlememişti.
Cem'in Rodos'ta kalmasını sakıncalı gören şövalyeler onu Fransa'ya götürüp tarikatlarına ait şatolarda tutmayı uygun buldular.
💠
Veba salgını başlayınca Nice'e nakledilen Cem, 4 ay sonra Chambery'ye götürüldü. Cem, Rumeli'ye gitmek istiyor ancak şövalyeler buna izin vermiyordu.
Şövalyelerin onu göndermeyeceğini anlayınca birkaç defa kaçmaya çalıştı, çeşitli ülkelerin krallarından yardım istedi ancak muvaffak olamadı.
📌 II. Bayezid ise kardeşinin durumundan haberdar olmak için Avrupa'ya çeşitli casuslar gönderiyordu.
Papa VIII. Innocent, Cem'i Haçlı Seferi'ne dâhil etmek istiyor; ancak Cem Osmanlılara karşı bir harekette yer almamak için direniyordu.
💠
Innocent'in ölümünün ardından yerine VI. Alexandre Borgia geçti. O da hem bir Haçlı Seferi düzenlemek istiyor hem de II. Bayezid'den kazanç sağlamak istiyordu. Bu sırada Fransa Kralı VIII. Charles ordusu ile İtalya'ya girdi. Roya'ya geldiğinde Papa, Cem'i alıp Saint Angelo şatosuna sığındı.
Kral ile Papa arasındaki uzun müzakereler sonucunda Cem Sultan VIII. Charles'a verildi. Kralın düşüncesi Cem'i de alarak Kudüs'e bir Haçlı Seferi düzenlemekti.
📌 Üçüncü kez sahip değiştiren Cem, Roma'dan ayrılıp Fransa'ya doğru yol aldığı sırada 25 Şubat 1495'te Castel Capuana'da öldü.
Cem Sultan olayı, Osmanlı'nın uzun süre Avrupa'ya karşı hareketsiz kalmasına ve şehzadenin hayatta olduğu yıllarda II. Bayezid'in devamlı şüphe içinde yaşamasına sebep olmuştu.
💠
Bayezid, Cem'in Avrupa'daki durumunu takip etmek ve onun Osmanlı'ya karşı bir faaliyete karışmasını önlemek için yoğun çaba harcamış; Avrupa ülkelerine tavizler vermiş, para ve hediyeler göndermişti.
Cem'in ölüm haberini alan Bayezid üç gün yas ilan etmiş ve gıyabi cenaze namazı kıldırmıştı. 13 yıl Avrupa'da esaret hayatı yaşayan Cem, burada Zizim diye tanınmıştı.
