Kahraman bir Yörük kadını: Gülnar Hatun
Günümüzde Mersin sınırları içinde bulunan Gülnar ilçesinin tarihi çok eskilere uzanmakta. İlçenin adı Yörük Beylerinden Yahşi Bey'in kızı Gülnar Hatun'dan almıştır. Kimine göre gerçek kimine göre bir efsanedir Gülnar Hatun. Çünkü o, klasik "Alp Kadın" tiplemesinin en güzel örneğidir. Gerçekte yaşayıp yaşamadığı tam olarak bilinmez ama düşmana karşı duruşuyla, savunmasıyla ve savaşçı kimliğiyle özeldir. İşte, kahraman bir Yörük kadını Gülnar Hatun...
🔸 Mersin'in bir ilçesi olan Gülnar, Toros Dağlarının 950 metre yüksekliğinde Taşeli Platosu'nda kurulmuştur. Bu ilçe, Akdeniz'e 32 kilometre uzaklıkta yer almakta.
🔸 İlçeye Gülnar adının verilmesi, tarihte önemli bir şahsiyet olan Gülnar Hatun'dan geliyor. Kimine göre gerçekte yaşamış kahraman bir Yörük kadını, kimine göre de yalnızca bir efsane.
🔸 Kahraman bir Yörük kadını olduğuna dair rivayet şöyledir; Gülnar, 731 yılında Türkmenistan'ın Merv şehrinde dünyaya gelir. O, Dörtkuyu köyündeki Yahşi Bey ve eşi Duru Han'ın kızıdır.
🔸 Yine bir rivayete göre bu aile, 552-745 yılları arası Ötüken'in hakimi olmuş Göktürk hakanların akrabası sayılmaktadır.
Göktürkler kimdir?
Tarihte Türk adını taşıyan ilk devleti kuran Göktürkler veya Köktürkler 552 yılında kurulmuşlardır.
🔸 Gülnar'ın babası Yahşi Bey, kızının doğumundan önce rüyasında gökte ay yıldızlı bayrak çizildiğini görmüştür. Bunun üzerine Yahşi Bey rüyayı yorumlaması için İkez Ata'ya gitmiş ve rüyasını anlatmıştır.
🔸 İkez Ata, biraz düşündükten sonra doğan kızın yiğit bir kişi olacağını ve ulusuna öncü olup bayraklaşacağını, onu erkekler gibi yetiştirmezse kendisini de ulusu da yere vuracağını söylemiştir.
🔸 Gülnar'ın babası Yahşi Bey karısı Duru Han'a evladımıza ne isim verelim? diye sormuş. O ise, Baykal Gölü dolayındaki Gağti yani Kâhta kentinin komşusu Gülnar kentinden geldikleri için çocuklarının adını Gülnar koyma fikrini eşine sunmuştur.
🔹 Rivayetlere göre Kâhta adı, tarihi kaynaklara göre, Gağti olarak geçmekte. Burası, Orta Asya'daki Doğu Sibirya'da Baykal Gölü havzasıyla Moğolistan arasında bağlantıyı sağlayan yol üzerindeki şehirdir. Gağti, 1778 yılında Rusya'ya bırakılmıştır.
🔹 Göçler sırasında Anadolu'ya yerleşen bazı Türk boylarının günümüz Adıyaman sınırları içinde bulunan yere, Gağti yani Kâhta adını verdikleri düşüncesi hakimdir.
🔸 Türkeş veya Türgiş olarak bilinen devletin başındaki isim Suluk Çor'un ölümünden sonra Gülnar ve ailesinin yaşadığı bölge Emevilerin kontrolüne girmiş.
🔸 Emeviler pek çok konuda bölgedeki Türklere baskı uygulamaya başlamışlardır. Bu baskılara başta Gülnar ve ailesi karşı çıkmıştır.
Emeviler kimdir?
Emeviler, Hulefâ-yi Râşidîn'den sonra 661-750 seneleri arasında hüküm süren ilk İslâm hânedanıdır.
