Kölelikten filozofluğa bir yaşam öyküsü: Epiktetos
Dünyada antik felsefenin ortaya çıktığı coğrafya olan Anadolu, birçok ünlü filozofun yaşamına tanıklık etti. Bunlardan biri M.S 55 yılında dünyaya gelen Epiktetos'tu. Roma döneminde bugünkü Pamukkale sınırlarında yaşayan Epiktetos, kölelikle başlayan yaşam serüvenine; çağın egemen felsefi ekollerinden stoacılığa büyük iz bırakan bir felsefeci olarak devam etti. Peki, Epiktetus'un Isparta'da bulunan kendi el yazısıyla yazdığı şiirde insanlığa dair hangi gizemler yer alıyordu?
Önceki Resimler için Tıklayınız
Geç dönem stoacılarından en bilinen isim kuşkusuz hayatına bir köle olarak başlayan Epiktetos'tur.
📌Frigya'da doğan Epiktetos Antik Roma'da yaşadı. Epiktetos Yunancada "kazanılmış, elde edilmiş" anlamına gelmekteydi.
📌Kölelik zamanı oldukça verimli kullanan Epiktetos stoacı felsefeyle ilgilenmeye fırsat buldu.
"Varlık çok şey sahibi olmak değil, az şey istemektir. "
📌Çileli bir yaşam süren ünlü filozof birçok badire atlattı; açlığı ve acıyı sonuna kadar yaşadı. Bir böceğin ısırmasından sonra topal kaldı. Kimi kayıtlar, efendisi Epaphroditus'un zulmünün bir sonucu olarak sakat kaldığını söylerken, kimi kayıtlar ise Epaphroditus'un Epiktetos'un çalışmalarını şevkle destekleyen ideal bir efendi olduğunu belirtiyordu.
📌Epiktetos, "Bedenlerimiz birer köle olsa da zihinlerimiz özgür kalabilir" cümlesini kurarken aslında yaptığı yalnızca bir "felsefe" değildi. Tecrübeleriyle yoğrulan düşünceleri, acı ve dertle nasıl başa çıkacağımız hakkında önemli tavsiyeler veriyordu.
"Koyun, yemini çobanın önüne getirip de 'bak ne kadar yedim,' demez; bunu yer, sindirir, yün ve süt verir. Bunun gibi, sen de felsefi ilkelerini insanlara anlatıp durma; onlara sindirdiğin bu ilkelerden ürettiklerini göster."
📌Hayatının en ünlü dönemini başlatan olay, Roma imparatoru Domitianus'un hakkında verdiği sürgün kararıydı. Sürülmesinin ardından Epiktetos Nicopolis'e gitti ve orada ünlü bir felsefe okulu kurdu.
📌Bu okul "Beş İyi İmparator'un üçüncüsü" olarak adlandırılan imparator Hadrianus tarafından bile ziyaret edildi ve en meşhur öğrencisi Arrianus hakkını vererek büyük bir tarihçi oldu.
