Ahmet Yesevi'den hikmetler
12. yüzyılda yaşamış olan Ahmed Yesevi, Peygamber Efendimize olan saygı ve hürmetinden, 63 yaşında "Resûl aleyhisselâm, bu yaşta dünyadan ayrılmışken benim yeryüzünde durmam onu sevmeye yakışmaz." diyerek yer altında kazdırdığı bir hücrede yaşamaya başladı. Bir yandan İslam'ın hükümlerini, tasavvuf esaslarını, adap ve erkânı öğretmeye çalışırken, bir yandan da İslam'ı insanlara sevdirdi. Ahmed Yesevî'nin 'hikmet' adlı şiirleri asırlar boyunca hafızamızda yer edindi. Sizler için Ahmet Yesevi'den 'hikmet' olarak adlandırılan şiirlerini derledik.
Ahmed Yesevî, bugün Kazakistan'ın Çimkent şehri yakınlarında yer alan Sayram kasabasında dünyaya geldi. Dinî tasavvufî eğitimini tamamladıktan sonra yine o bölgedeki Yesi şehrine yerleşip, uzun yıllar halkı maneviyat yolunda irşad etti. Yesevi, öğretisini hocası Arslan Baba'dan aldığı "ehl-i beyt" sevgisi ve bu doğrultudaki tasavvuf anlayışı üzerine kurdu.
12. yüzyılda yaşayan Ahmed Yesevî, bir yandan İslam şeriat hükümlerini, tasavvuf esaslarını, tarikat adap ve erkânını öğretmeye çalışırken, bir yandan da İslam'ı insanlara sevdirmeye, ehl-i beyt akidesini yaymayı ve yerleştirmeyi kendine gaye edinmişti.
Divan-ı Hikmet, Hoca Ahmed Yesevî'nin söylediği "hikmet" adlı şiirleri bir araya getiren, tasavvuf edebiyatımızın bilinen en eski örneklerini içeren eserdir. Ahmed Yesevî'nin en önemli eseri Dîvân-ı Hikmet'in kaynağı, ayet ve hadislerdir. Kur'an-ı Kerim ve sünnetleri kaynak alarak söylediği hikmet adlı şiirleri sayesinde, 12. yüzyılda Orta Asya'da İslam'ın iman, amel ve ahlaka yönelik hükümlerinin benimsenip uygulanmasında etkili oldu.
Hoca Ahmed Yesevi'nin dilinde seslendirildikten asırlar sonrasında bile insanlara ulaşan bu hikmetler, İslam etrafında örgütlenen bir iman birliğinin teşekkül etmesine, hizmeti yönüyle Türklüğün manevi hayatında çok önemli bir yere sahiptir.
Âlim odur namaz kılıp ibadet etse
Hak'tan korkup ahiretin tasasını çekse
Kur'an okuyup Hak'tan korkup ağlayıp inse
Can ve gönülde Hayy zikrini deyin dostlar
