Klasik Türk şiirinde Kadir Gecesi
Başta Anadolu olmak üzere geniş bir coğrafyada hüküm süren Osmanlı topraklarında önemli yazarlar ve şairler yetişir. İslam'ın sancaktarlığını üstelenen Osmanlı, klasik edebiyatın zeminini oluşturur. Dini gün ve geceler ile ilgili kasideler ve gazeller kaleme alınır. Kadir gecesinin işlendiği divanlar ise döneme damgalarını vurur.
Önceki Resimler için Tıklayınız
KADİR GECESİNİN FAZİLETİ
🔹 "Bin aydan daha hayırlı olan Kadir gecesi" Müslüman dünyası için mühim bir yer teşkil eder. İman etmiş kimseler için bir kurtuluş vesilesi olarak müjdelenmiştir.
🔹 Bu mübarek gecenin Ramazan ayının son 10 günü içinde saklı olduğu bilinir. Rivayetlere göre Ramazan'ın 27'nci gecesinin Kadir gecesi olabileceği kayıtlara geçmiştir.
🔹 Efendimiz (SAV) bir hadis-i şerifinde, "Siz Kadir gecesini Ramazan'ın son on günü içerisindeki tek rakamlı gecelerde arayınız" buyurmuştur.
KADİR GECESİNE ÖZEL OLARAK İNDİRİLEN SURE
🔹 Kadir gecesi, Kur'an-ı Kerim'in indirilmeye başlandığı gece olduğundan Müslümanlar, bu mübarek güne oldukça ehemmiyet gösterir, feyz ve bereketin kendilerine hasıl olmasını diler.
🔹 Kur'an-ı Kerim'in indirilmesi dışında daha pek çok önemli hadislerin gerçekleştiği Kadir gecesine müstakil ve özel bir sure nazil olmuştur.
🔹 "Leyletü'l-Kadr" Kadir gecesi anlamına gelmektedir. "İnnâ enzelnâ" suresi olarak da bilinir. Surede, Kadir gecesi anlatıldığı için bu isim ile anılır. Ayetlerde, Kur'an-ı Kerim'in Kadir gecesinde indirildiğini bildirir ve bu gecenin önemini vurgular.
KADİR GECESİNİN KELİME KÖKENİ
🔹 Arapça kökenli bir kelime olan "kadir" sözcüğü, "kadr" kökünden gelmektedir."Değerli, kıymetli, kudret sahibi, her şeye gücü yeten, kuvvet ve kudretin hiçbir sınırı olmayan" manaları karşılamaktadır.
🔹 Bu gecenin Kadir gecesi olarak adlandırılmasının nedeni ise şöyledir:
🔹 Peygamber Efendimiz (SAV) buyurmuştur ki: "Her kim Kadir gecesinde bu gecenin haiz bulunduğu şeref ve itibara inanarak ve Allah'ın (CC) inayet buyuracağı sevap ve mükafatı umarak bu mübarek geceyi ibadetle tebcil ve tes'id ederse geçmiş küçük günahlar mağfiret olunur"
(Buhari - Kadir Gecesi Babı)
EDEBİYATIMIZIN ZİRVE DÖNEMİ
🔹 13. yüzyıldan 20. yüzyıla kadar başta Anadolu olmak üzere geniş bir coğrafyada hüküm süren Osmanlı Devleti, edebi anlamda zirveyi yaşatır, bu topraklarda pek çok önemli bürokratlar, yazarlar ve şairler yetişir.
🔹 İslam'ın sancaktarlığını üstelenen Osmanlı, klasik edebiyatın zeminini oluşturur. Günlük yaşamdan kesitleri eserlerine dahil eden şairler ve yazarlar bilhassa dini gün ve geceler için de ayrı şiir kalıpları ve farklı türler ile edebiyatı zenginleştirme görevini üstlenirler.
RAMAZANİYELER
🔹 Bu dini gün/aylardan biri olan Ramazan, Osmanlı kültürel hayatında önemli bir yere sahipti. Hatta öyle ki Ramazan ile ilgili yazılan şiirler ayrı bir edebiyat türü oluşur.
🔹 Bu aya özgü şairler tarafından padişahlara, vezirlere ve önemli devlet adamlarına kasideler sunulur. Ramazan ayı içinde kaleme alınan bu yazılar, edebiyatımızda Ramazaniyeler adı altında farklı bir tür ile yer bulur.
🔹 Ramazaniyeler, çoğunlukla kasidelerin nesib kısımlarında işlenir. Bu yazı türünün beyit sayısı değişmek ile beraber 10-15 civarında olur. Oruç, Kadir gecesi ve Ramazan ayının günlük yaşama yansıması gibi konular işlenir.
