Müslümanlığa dair fikirlerini bilmediğiniz üç Batılı yazar

Kökleri 14. yüzyıla kadar giden ve birinci Petro zamanında sivrilmiş toprak zengini soylu bir aileye uzanan Tolsoy, 9 Eylül 1828'de doğdu. Babası bir kont, annesi ise prensesti. Önce annesini, sonra babasını kaybetti. Dokuz yaşından itibaren halasının gözetiminde büyüdü.

Tolstoy'un başarılarını halası "Bu çocukta bir deha var. O küçük bir Moliere" diyerek ifade ediyordu. Çocuk yaşında Fransızca ve Almanca öğrendi. 1844'te Kazan Üniversitesi'nde Doğu Dilleri üzerine eğitim görmeye başladığı hâlde, bohem yaşama olan düşkünlüğü ile bu eğitimi yarıda bıraktı.

7 Ekim 1906'da Rusya Bilimler Akademisi yazarı ödüle aday gösterince Tolstoy, olaya müdahale etti. Tolstoy, arkadaşı Fin yazar Arvid Yarnefelt'e yazdığı mektubunda, ödülün kendisine verilmemesi için elinden gelen her şeyi yapmasını rica etti. Rus yazar, "Eğer bana bu ödül verirlerse, bu durumda ödülden vazgeçmem hiç hoş olmayacak." dedi.

Yarnefelt'in Tolstoy'un ricasını yerine getirerek ödülü İtalyan yazar Giosue Carducci'ye verdi. Buna çok sevinen Tolstoy'un, "Bu kararım beni paraları nasıl harcayacağım ile ilgili birçok zorluktan kurtardı. Bana göre paralar her zaman olduğu gibi ancak ve ancak kötülük getiriyor. İkincisi ise tanımadığım, ama derin saygı duyduğum çok sayıda insanın üzüntü mesajını almak bana büyük onur ve memnuniyet verdi." dedi.

Tolstoy, Türkçe ve Arapça dillerini öğrenerek Müslüman kültürüyle ilgilendi. Kafkasya ve Kırım gibi bölgelerde kendisi de orduda olan Tolstoy, Osmanlı, Türkler, Kafkasyalılar, İmam Şamil ve Hacı Murat gibi insanları tanındı. Orduda olduğu zamanlarda belleğine kazıdığı hatıralar ve daha sonra yaptığı araştırmalarla "Kazaklar" ve "Hacı Murat" gibi Kafkasyalı Müslümanlarla da alakası olan romanlar yazdı.

"Hz Muhammed" kitabını Rusça'dan Azericeye çeviren Prof. Dr. Telman Hurşidoğlu Aliyev ise kitapta bir Arapla evlenip İslam'ı kabul etmiş Valeriya Porohova isimli Rus bir kadının anılarına da yer veriyor. On bir yıl eşiyle Suudi Arabistan'da yaşayan Bayan Porohova, Kur'an-ı Kerim'i Rusça'ya tercüme etmiş. Porohova, ünlü yazar Tolstoy'un son zamanlarında İslam'ı kabul ettiğini ve bir Müslüman gibi toprağa verilmeyi vasiyet ettiğini iddia ediyor. Tolstoy'un İslami usullere göre defnedildiğini iddia eden Porohova, mezarının başında Hristiyanlığın sembolü olan Haç'ın da yer almadığını belirtiyor. Sovyet hükümetlerinin bu gerçeği uzun yıllar gizlemeye çalıştığını kaydeden Prof. Aliyev, Tolstoy'un Müslüman olduğunun öğrenilmesi halinde, Rus halkında İslam'a yönelme akımının başlamasından korkulduğunu ileri sürüyor.

Kitap, Rus Yelena Vekilova'nın Tolstoy ile oğulları üzerine yaptığı çarpıcı mektuplaşmaya da yer veriyor. Azeri kökenli General İbrahim Ağa ile evli olan Vekilova biri üniversitede, diğeri askeri okulda okuyan iki oğlunun babalarının dini İslam'a meylettiğini söylüyor. Bu durumda ünlü Rus yazara Rus ve Hristiyan olarak kendisinin ne yapması gerektiğini soruyor.

Tolstoy şu cevabı veriyor; "Muhammediliğe, Hristiyan dininden daha fazla önem vermelerine gelince, ben bütün kalbimle buna katılıyorum. Bunu söylemek ne kadar tuhaf olsa da benim için Muhammedilik, Haça tapmaktan mukayese edilmeyecek kadar üstündür." Tolstoy, mektubun devamında, "Eğer insan seçme hakkına sahip olsaydı, aklı başında olan her Hristiyan ve her bir insan şüphe ve tereddüt etmeden Muhammediliği, tek Allah'ı ve O'nun peygamberini kabul ederdi."

Tolstoy, 1908 yılında Abdullah ElSühreverdi'nin Hindistan'da basılmış olan "Hz. Muhammed'in Hadisleri" kitabını okudu. Okuduğu hadislerden bir risale oluşturdu.

"Muhammed, her zaman Evangelizmin üstüne çıkıyor. O insanı Allah saymıyor ve kendini de Allah ile bir tutmuyor. Müslümanların Allah'tan başka ilahı yoktur ve Muhammed O'nun peygamberidir. Burada hiçbir muamma ve sır yoktur."

Muhammed'in hadislerini, İslam dinine olan hayranlığını anlatan kendi yorumlarını da ekleyerek oluşturduğu Hz. Muhammed kitabı, Tolstoy'u ilahi bir kuvvete sahip olarak gördükleri için onun Müslüman olması, Rus toplumu içinde İslam'a dair güçlü bir akım başlatabileceğini bilindiğinden Rus istihbarat birimleri tarafından gizli tutmaya, unutturmaya ve basılmasını engellemeye çalışıyordu. 1978 yılında ilk defa olarak Azerbaycan basınında Azeri Türkçesinde ve Rus dilinde yayınlanır.