Oğuz Atay'ın yaşamı "oyun"a alan romanı: Tehlikeli Oyunlar

Tehlikeli Oyunlar'ın otobiyorafik özellikleri

📌Tehlikeli Oyunlar'ın Atay'ın hayatından da büyük oranda izler taşıdığı düşünülür. Albay, Sevgi, Bilge ve Hikmet Atay'ın yaşamında karşılığı olan kişilerdir.

📌Bu konu bağlamında Oğuz Atay'a atfedilen bir öykü çıkar karşımıza. Sevin Seydi isimli sevdiği kadından ayrılan Atay, onun yurt dışına gitmesiyle ruhsal bir çöküntü yaşar. Romandaki Bilge karakteri Sevin Hanımla benzerlikler taşır. Sevin Hanım gittikten sonra Atay, Tehlikeli Oyunlar üzerinde düşünmeye başlar. 1971-73 yılları arasında Tehlikeli Oyunlar yazıldığı zaman, Atay'ın içinde bulunduğu zor dönemler ve kitabına aksettirdiği noktalar günlüklerine bakıldığında daha da görünür hale gelmektedir:

➡''Bugün Sevin'den mektup geldi. Mektup bekleme telaşından kurtulamadım. Beklediğimi bilmek onu telaşlandırıyor. Bundan vazgeçmesi için onu inandırmalıyım ki ne isterse yapabilir… Bugünlerde kendimden bahsetme isteği yok. Bu deftere ikinci kitabım hakkındaki düşüncelerimi yazmak istiyorum."

Romanı neden okumalıyız?

📌Düşle gerçeğin birbirine karışması, üstkurmacanın kurgunun ana ilkesi olması Tehlikeli Oyunlar'ı postmodernist roman kategorisine dahil eder. Tehlikeli Oyunlar'ın postmodernizmin Türk edebiyatındaki ilk örneklerinden biri olarak kabul edilmesi romanı okumak için başlıca sebepler arasındadır.

📌Aynı zamanda fikir hayatımızda çok büyük anlamlar yüklediğimiz olay ve olguları, Batı'nın dayattığı yaşam tarzını sorgusuz sualsiz kabul etmemiz ve bu durumun yaşantılarımıza soktuğu ikilemleri ve gerçekliğin değişkenliğini göstermesi bakımından Tehlikeli Oyunlar, edebiyatımızın ufuk açıcı ve okunmaya değer romanlarındandır.

➡"Nerede kaldı senin gerçekliğin?"

"Çok geride kaldı albayım."

Bunları biliyor musunuz?

📌Roman, Tutunamayanlar'a nazaran daha az ilgiyle karşılanmıştır. Fakat edebiyat araştırmacılarının üzerinde durduğu mesele; Tehlikeli Oyunlar'ın Tutunamayanlar'a kıyasla özellikle kurgu anlamında daha derli toplu bir eser olmasıdır. Fakat yine de Tutunamayanlar'ın gölgesi altında kalmıştır.

➡Oğuz Atay'a kendini sorgulatacak kadar az ilgi gören ve insansız edebiyat yaptığı şeklinde eleştirilen romanı, yazarın vefatından sonra üne kavuştu. Neden sonradan üne kavuştuğuna dair birtakım çıkarımlarda bulunmak mümkündür.

📌Oğuz Atay, edebi hayatı boyunca gerçek anlamda okurunu bulamamış bir yazardır. "Ben buradayım sevgili okurum sen neredesin?" çığlığını attığı öyküsünden de anlaşıldığı üzere yazar ömrü boyunca bu durumun sıkıntısını çekmiştir. Oğuz Atay, edebiyatımızda postmodern tarzda roman yazan ilk isimdir. Bu sebeple var olan edebiyat okuyucusu henüz bu türe ve bu türe ait tekniklere aşina değildir. Aşina olmamak, okur tarafından ön yargılı bir yaklaşımı da beraberinde getirirken postmodern romanların edebiyatta yaygınlaşması Atay'ın romanının değerini de ortaya koyan noktalardan biri olmuştur.

📌Son yıllarda bazı dizi ve filmlerde Oğuz Atay'ın romanlarının ve hikayelerinin kurgu içerisinde yer alması, bu eserlerin popüler kültür içerisinde yer edinmesine de sebep olmuştur. Aynı zamanda sosyal medyanın bu noktadaki gücü de yadsınamaz. Tehlikeli Oyunlar popülerliği, sosyal medyada söz gelimi bir "Albayım" fenomeni oluşturmuştur. Teknolojinin ve görsel sanatlarının hakim olduğu günümüz dünyasında kitabın sayılan bu mecralarda kendisini göstermesi elbette popülerliğini arttırmıştır.

Editör: Büşra Özkan