Said Halim Paşa ve klasik eseri: Buhranlarımız
Osmanlı Devleti'nin son sadrazamlarından olan Said Halim Paşa, bir devlet adamı olduğu kadar mütefekkirdi de. Osmanlı ve İslam aleminin kurtuluş ve ihyasını İslamcılık akımında gören Paşa, bilhassa eserleri ile devletin son döneminde ciddi derecede etkili oldu. Bir ermeni komitacının şehit ettiği Said Halim Paşa, varlığı ile İttihat ve Terakki'yi bir arada tutan büyük bir birleştirici unsurdu. Paşa'nın şaheseri olan "Buhranlarımız" dan en ciddi noktaları sizler için alıntıladık.
Said Halim Paşa kimdir?
◾ Osmanlı son döneminin öne çıkan siyasi ve fikri karakterlerinden olan olan düşünür Said Halim Paşa, 1864 - 1921 yılları arasında yaşadı. Kavalalı Mehmed Ali Paşa'nın torunlarından olması hasebiyle siyaset ile içli dışlı büyüyen Said Halim Paşa, gözlem gücü sayesinde devrine dair önemli tespitler yaptı.
◾ İttihat ve Terakki'nin önde gelen isimlerinden olan Paşa, siyasi düşüncelerini İslamcılık merkezine oturtarak Osmanlı Devleti'nin son dönemi, İslam aleminin akıbeti ve dünya siyaseti üzerine önemli çıkarımlar yaptı.
Buhranlarımız ve akisleri
◾ Yetiştiği aile ve muhit ayrıca yönetim kadrolarında bulunması sebebiyle yirminci yüzyıl Osmanlı siyasi ricali arasında tebarüz eden Said Halim Paşa, tüm reform hareketlerine karşı İslamcılık'ı savundu. Bu yönü ile sık eleştiri de toplayan Paşa, temelde Osmanlıların dini temelde bir devlet olduğunun farkında olup kurtuluşu bu yönde gördü.
◾ İslami gelenek içerisinde artık bir klasik eser olarak görülen "Buhranlarımız", aslında bir iç muhasebe ve siyaset eseridir. Said Halim Paşa eserde, hem Osmanlı modernleşmesini her yönü ile alır hem de bu modernleşmenin hata ve sıkıntılarını alenen dillendirerek yeni kuşaklar için çözüm arar.
"Bizim, şimdiye kadar hiçbir ıslahatın icrasında muvaffak olamayışımız, daimi olarak, bizce yapılması zararlı olan, yahut yapılmasına imkan olmayan şeyleri yapmak istemiş olmaklığımızdan ileri gelmiştir. İşte asıl ve tek sebep budur."
Said Halim Paşa
"Düştüğümüz bu meş'um hata ise şudur: Biz, memleketimizin mesut olması için, Avrupa kanunlarını tercüme etmenin kafi geleceğini zannettik. Bu kanunların bizde kabul ve tatbik olunabilmesi için ise yapılacak birkaç değişikliğin yeteceğini hayal ettik."
Said Halim Paşa
"Müslüman milletlerin kurtuluşu ve saadeti onların tam olarak İslamlaşmalarındadır."
Said Halim Paşa
