Gazze'de kaynak ve çevre krizi
Bir yıldır Gazze'yi vuran işgalciler sadece insanları şehit etmiyor. Gazze'de oluşan insani kriz, içerisinde pek çok temel hakkın ihlalini de barındırıyor. 1 sene boyunca gerçekleşen saldırılarda Gazze çevre, atık, su gibi konularda da ciddi bir krize girdi.
◾ İsrail, Gazze'deki saldırılarına bir yıldır aralıksız devam ederken beyaz fosfor bombası kullanımı başta olmak üzere bu süreçte başvurduğu birçok yöntemle insani krizin yanı sıra büyük bir çevre tahribatına da neden oldu.
◾ İsrail'in 7 Ekim 2023'te Gazze'ye başlattığı saldırılar 40 bini aşkın kişinin hayatını kaybetmesine, 100 bine yakın kişinin yaralanmasına yol açarken binlerce kişi yerinden edildi ve yaşamlarını yardım kuruluşlarınca kurulan çadırlar veya barınma merkezine dönüştürülen okul ve hastanelerde sürdürmeye mecbur bırakıldı. Yaşanan insani krizin yanı sıra bombardımanlar, geride büyük bir çevresel yıkım bıraktı.
◾ Saldırıların 200'üncü gününde Gazze'deki hükümetin Medya Ofisi'nden yapılan açıklamada, İsrail tarafından Gazze'ye 75 bin ton bomba atıldığı bildirildi. Bu, İkinci Dünya Savaşı'nda Hiroşima'ya atılan bomba miktarının yaklaşık 6 katına denk geliyor.
◾ İngiltere'nin başkenti Londra'daki Queen Mary Üniversitesi'nin çalışmasına göre, Gazze'deki yapıların yüzde 54 ila 66'sı İsrail saldırılarında zarar gördü veya tamamen yıkıldı.
◾ İsrail saldırıları, 2024 yılının şubat ayını da kapsayan ilk 120 günlük dönemde 420 bin ila 652 bin ton karbondioksit eş değeri salıma neden olurken bu rakam 26 ülke ve bölgenin yıllık karbon emisyonundan daha fazlasına tekabül ediyor.
◾ Saldırıların çevreye verdiği zararı artıran en önemli faktörlerin başında uluslararası hukuka göre yoğun sivil nüfusun bulunduğu bölgelerde kullanımı yasak olan beyaz fosfor bombası geliyor.
◾ Uluslararası Af Örgütü, İsrail ordusunun Gazze'nin yoğun nüfuslu sivil bölgelerinde beyaz fosforlu top mermileri kullandığını belgelerken çok sayıda kanıt ortaya koydu.
◾ Toprakta ve suda yıllarca kalabilen beyaz fosfor, kısa vadede temas ettiği bitkileri öldürüyor, uzun vadede ise tarımda gübre etkisi meydana getirerek aşırı miktarda bitki, yosun ve alg çoğalmasına sebep oluyor.
SU KRİZİ
◾ Gazze'deki askeri hedeflerin dışında kritik altyapı tesislerini de hedef alan İsrail, elektrik hatlarına düzenlediği saldırılarla Gazze'yi karanlıkta bıraktı.
◾ Sadece elektrik hatlarını değil, su hatlarını da vuran İsrail, Gazze'de büyük bir su krizi yaşanmasına neden oldu. Birleşmiş Milletler Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı (UNRWA), saldırıların ilk 8 ayı sonunda su ve temizlik tesisleri ile altyapının yaklaşık yüzde 67'sinin yıkıldığını veya zarar gördüğünü açıkladı.
