Harun Reşid kimdir? İslam dünyasına altın çağını yaşatan halife...
Abbasilerin en meşhur hükümdarı olan Harun Reşid, Bizanslılara karşı zaferler kazanıp İslam'ın daha geniş topraklara yayılmasını sağladı. 20 yaşında halife olan Sultan'ın 23 sene kadar süren iktidarı Abbasiler'in en parlak dönemi olarak tarihe geçti. Öyle ki senede devlet hazinesine giren gelir yaklaşık 268 ton altın değerinde oldu. İslam dünyasının en büyük halifelerinden biri olan Harun Reşid, alimleri himaye eder, meclisinde ilmi toplantılar yapardı. Peki, Reşid lakabını nasıl aldı? Harun Reşid hakkında bilinmesi gerekenleri sizler için derledik.
Önceki Resimler için Tıklayınız
Devlet teşkilatını kurumlarıyla çok iyi işleyen bir hale getiren Harun Reşid devrinde gayri müslimlerin menfaatlerini korumakla görevli bir daire oluşturuldu.
Halife Harun Reşid, "baş kadı" şeklinde ifade edilebilecek Kadılkudatlık müessesini kurup ilk olarak Ebu Hanife'nin en iyi talebelerinden Ebu Yusuf'u bu makama getirdi. Ebu Yusuf'la beraber Hanefi mezhebi İslam dünyasında önemli oranda yayıldı.
Harun Reşid'in hilafet yılları Abbasilerin en zengin dönemidir ve bu dönemde devlet hazinesine giren senelik gelir yaklaşık 268 ton altın değerinde oldu. Harun Reşid döneminde İslami ilimlerin gelişmesinin yanı sıra Süryanice, Grekçe ve Sanskritçe birçok eser Arapçaya çevrildi. Bizans ve diğer ele geçirdiği bölgelerdeki kitapları da Arapçaya çevirmeleri için bazı isimleri görevlendirdi.
Harun Reşid devrinde nüfusu 1 milyonu aşan Bağdat, Dicle nehrinin iki yakasına kurulmuş halifeye ve Bermekiler'e ait pek çok saray ve köşklerle dünyanın en güzel şehirlerinden biri haline geldi. Bütün dünyada tanınan "Binbir Gece Masalları"nın bir bölümü Bağdat'ta ve Harun Reşid'in çevresinde yaşanan olayları konu edinir.
Abbasi hanedanının İslam dünyası dışında en fazla tanınan siması Harun Reşid'dir. Onun zamanında Çin'den ve Avrupa'dan Bağdat'a elçiler gelmiş ve halife, Kudüs'te Hristiyan hacılara iyi davranılması konusunda istekte bulunan Büyük Karl'a çeşitli hediyeler gönderdi. Bunlar arasında bulunan bir saat o zamanın Avrupa'sında büyük ilgi uyandırdı.
Harun Reşid, birçok yenilik yaptı. Bunlardan biri Beytü'l-Hikme'ydi. Beytü'l-Hikmeler İslam ilim ve kültür tarihinde tercüme ve yüksek seviyedeki ilmî araştırmaların yapıldığı merkezlerdi. Kültür ve fikir alanlarında tüm dünyayı aydınlatan bilgiler temelini bu müesseselerden aldı. Harun Reşid, Bağdat'taki Huld Sarayı'nda bu kütüphaneyi oluşturdu. Ülke topraklarındaki Beytü'l-Hikme'nin zenginleşmesi için bazen cizye vergisi olarak kitap alırdı.
794 yılında Bağdat'ta bir kâğıt fabrikası kurdurtan Harun Reşid, bu sayede Arapçaya yapılan telif faaliyetlerini de hızlandırdı.
