Anadolu'nun manevi mimarı: Hacı Bektaş-ı Veli
Ahmet Yesevi düşüncesinin Anadolu tezahürü olan Hacı Bektaş-ı Veli, enternasyonel manadaki düşünceleri, öğütleri ve öğretileri ile asırlardır sevgi, birlik ve dirayetin bu topraklardaki temsilcisi oldu. Anadolu tarihinin düşünsel manadaki en bereketli dönemi olan 13. yüzyıla damga vuran Hacı Bektaş-ı Veli etkileri günümüzde de hissedilen önemli bir gönül işçisidir.
◾ Anadolu coğrafyasının düşünsel manada geçirdiği en bereketli dönem 13. yüzyıldır. Klasiklerimiz bu yüzyılda felsefe ve düşünce sahasında olgunlaşır.
◾ Mevlana, Yunus ve Hacı Bektaş-ı Veli bu yüzyılın öne çıkan müstesna isimleri ve Anadolu'yu mekansal manada mayalayan öncü şahsiyetlerdir.
◾ Teorik bir formdan pratiğe geçişin simgesi olan Hacı Bektaş-ı Veli'nin doğum tarihi net olarak bilinmemekle birlikte 1271 senesinde vefat ettiği bilinir.
◾ Hacı Bektaş Veli, Hoca Ahmet Yesevi'nin ocağından eğitim alarak, çok sayıda bilim adamının yer aldığı Horasan'da yetişti. Engin bilgi birikimi ve geniş dünya görüşüne sahip olan Hacı Bektaş Veli'nin Anadolu'ya gelişi, Anadolu Selçuklu Devleti'nin siyasi, ekonomik ve kültürel düzeninin bozulduğu, yönetimde bölünmelerin ortaya çıktığı bir devreye rastladı.
◾ Hacı Bektaş Veli, bilim ve öğretim merkezi kurarak ortaya koyduğu düşünce, fikir ve kamil akıl ile Anadolu'da birlik ve beraberliği sağladı.
◾ İnsanlara tasavvufun inceliklerini anlatan Hacı Bektaş Veli, bilgi ve erdem kandilini yaktığı Anadolu'da, Hakk'a ulaşmanın, dört kapı kırk makamdan geçerek hakikate kavuşmanın yollarını yetiştirdiği talebelerine öğretti.
◾ Hacı Bektaş Veli'nin Osmanlı'nın kuruluşunda ve Anadolu'nun Türkleşmesinde büyük etkileri oldu. Büyük Veli'nin insan sevgisine, hoşgörüye ve barışa davet eden mesajları, Anadolu'da milli birliğin ve aidiyetin oluşmasına ve sürdürülmesine önemli katkılar sağladı.
◾ Veli'nin hakkındaki anlatımlar menkıbevi kaynaklardan dolayı onu Anadolu sahasında efsaneleştirdi. Bu sebeple efsane ve gerçek birbirine karışmış bir vaziyette...
◾ Hayatının tamamını Anadolu insanının terbiye ve irşadına harcayan Hacı Bektaş-ı Veli, bilhassa vefatından itibaren büyük kitleler tarafından kabul görür.
◾ Büyük velinin türbesi Nevşehir'in Hacıbektaş ilçesinde bulunur.
Hacı Bektaş-ı Veli'nin eserleri
Makalat
◾ Hacı Bektaş-ı Veli'nin bilinen en meşhur eseri olan makalat, tasavvuf erkan ve adaplarını anlatan bir kılavuz eser mesabesindedir.
◾ Kitap içerisindeki bölümlerde ayet ve hadislerin sıkça kullanılması Hacı Bektaş-ı Veli'nin düşüncelerini dini olarak bir zemine oturttuğunu kanıtlar niteliktedir.
