Ayasofya'nın büyük gizemi
İstanbul'un fethinin sembolü olan Ayasofya, on yedi asra yakın bir süredir ayakta duruyor. Tarihin farklı dönemlerinde önemli tamiratlar geçiren Ulu Mabed, 1846 - 1849 yılları arasında, Sultan Abdülmecid Han döneminde İsviçreli mimar Fossati tarafından detaylı bir restorasyon geçirdi. Bu tamirat sırasında dökülen Ayasofya mozaiklerinden padişah için bir tuğra yaptıran Fossati, medeniyet tarihimize önemli bir hediye verdi.
💠 Heybetiyle yüzyıllarca Hristiyan dünyasının göz bebeği olan fetih ile beraber Müslümanların önemli bir mabedine dönüşen Ayasofya maceralı ve ihtişamlı bir maziye sahiptir.
💠 Milattan sonra dördüncü yüzyılda yapımı tamamlanan Ayasofya'nın inşasını I. Konsantinos başlatsa da yapı II. Konsantinos döneminde nihayete erer.
💠 404 yılında gerçekleşen bir ayaklanmada çıkan yangın sırasında büyük hasar alan Ayasofya, İmparator II. Theodosius tarafından tekrar yaptırılır.
💠 532 senesinde çıkan başka bir ayaklanmada Ayasofya'nın tekrar büyük bir tahribata uğraması üzerine dönemin kralı I. Iustiniasos, meşhur iki mimara kilisenin tekrar yapılmasını emreder.
💠 İmparatorluğun dört bir tarafından getirilen malzemeler ile inşaata başlayan Trallesli Anthemios ve Miletoslu Isidoros beş senelik inşaatın ardından günümüz Ayasofya'sını bina ederler.
💠 Dönem şartlarında büyük bir mimari başarı olan bu inşaat, sonrasında Ortodoks Din Mimarisi önemli ölçüde Ayasofya'dan etkilenir.
💠 İstanbul'un fethine kadar eklemeler ve tamiratlar ile ayakta kalan Ayasofya, Osmanlılar tarafından büyük bir çabayla çeşitli tarihlerde restore edilir.
💠 Ayasofya padişahlar tarafından etrafına ilave edilen medrese, muvakkithane, hazire, türbeler, çeşmeler ile zamanla büyük bir külliye haline gelir.
💠 Ayasofya'nın içinde zamanla geniş bir hat levhası koleksiyonu da oluşur. Muhtelif zamanlarda yapılan eserler Ayasofya'nın tezyinatını güçlendirir.
💠 Kazasker Mustafa İzzet Efendi, Mehmed Hulusi Efendi, Teknecizade İbrahim Efendi, II. Mustafa, II. Mahmud, Abdurrauf gibi meşhur hattatların eserleri camiyi süsler.
(x) Seyyahların dilinden Ayasofya
