Arama
Hakkında ayet nazil olan hanım sahabe; Havle binti Salebe
Medine'de Müslüman olan Havle Bint Salebe, hakkında ayet inen hanım sahabelerden biriydi. Eşiyle aralarında yaşanan bir hadise sonrasında, şikayetini Peygamber Efendimize bildirmiş, işin çözümü için Allah'a dua etmişti. Bunun üzerine hakkında ayet inen Havle Bint Salebe 'mücadile' lakabıyla anılmış ve sahabeler tarafından oldukça hürmet edilmişti.
Peygamber Efendimizin yanından ayrılmayan hanım sahabe, Allah'a yalvarmaya ve halinden yakınmaya başladı.
"Allah'ım! Çok yalnızım. Bu ayrılık bana çok acı verecek. Küçük çocuklarım var; onları babalarına bıraksam perişan olurlar, kendime alsam aç kalırlar. Halimi sana arz ediyorum, beni bu sıkıntıdan kurtar; resulünün dilinden bir vahiy inzâl buyur!" diye dua ediyordu.
Havle bint Salebe'nin bu dualarından sonra, Peygamber Efendimize Mücâdele sûresinin ilk dört ayeti nazil oldu. Hz. Peygamber onu müjdeledi ve ayetleri okudu.
"Kocası hakkında seninle tartışan ve Allah'a yakınan kadının sözünü Allah işitmiştir. Allah sizin karşılıklı konuşmanızı işitiyordu. Çünkü Allah her şeyi işitmekte ve görmektedir.
İçinizden karılarına zıhâr yapanların karıları asla onların anaları değildir. Onların anaları sadece, kendilerini doğuran kadınlardır. Gerçek şu ki, onlar çirkin ve asılsız bir söz söylüyorlar. Şüphesiz Allah affedicidir, bağışlayıcıdır.
Karılarına zıhâr yapıp da sonra dediklerinden dönenlerin, onlarla temas etmeden önce bir köle âzat etmeleri gerekir. Size öğütlenen işte budur. Allah yapıp ettiklerinizden tamamen haberdardır.
Buna imkân bulamayan, temastan önce peş peşe iki ay oruç tutar. Buna da gücü yetmeyen altmış fakiri doyurur. Bu, Allah'a ve resulüne imanınızı göstermeniz içindir. İşte bunlar Allah'ın koyduğu kurallarıdır. Kâfirleri elem veren bir azap beklemektedir."
(Mücâdele suresi, 1-4. ayet)
Mücadele suresinin ilk üç âyetinde, Havle'nin beklediği sonuç açıklanır. Eşlerini annelerinin vücudunun bir tarafı gibi gördüklerini belirterek çirkin bir söz söylen erkeklerin bu yaptıklarından pişman olup tekrar eşlerine dönmek istedikleri takdirde ya bir köle âzat etmeleri veya artarda iki ay oruç tutmaları yahut altmış fakiri doyurmaları emredilmekteydi.
Peygamber Efendimiz, Havle bint Salebe'nin kocasını çağırtıp onun durumunu öğrendi.
Köle âzat edemeyeceğini, iki ay peş peşe oruç tutamayacağını ve altmış fakiri doyuracak kadar malî imkânının da bulunmadığını anlayınca fakirlere dağıtması için bir sepet hurma verdi.
Olaya tanık olan Hz. Âişe, "Bütün sesleri işiten Allah ne kadar yüce! O kadın durumunu anlatırken ve Allah'a yalvarırken öylesine yavaş ve fısıltıyla konuşuyordu ki dediklerinin bir kısmını işitemiyordum" diyerek Mücâdele suresinin ilk âyetinin, "Çünkü Allah her şeyi işitmekte ve görmektedir" meâlindeki kısmını tefsir etmiş oluyordu.
Mücadele suresinin ilk ayeti, kadının toplumsal konumuyla ilgili önemli bir bilgi içermektedir: Toplumun önemli bir ferdi olan kadının mevcut kurallardan ve şartlardan bağımsız bir statüye sahip olması düşünülemez.
Ayetten açıkça anlaşıldığı üzere kadın, o güne kadar Kur'an'dan ve Hz. Peygamber'in uygulamalarından, "herkese problemini en yetkili merciler önünde uygun şekilde seslendirebilmesi ve hakkını arayabilmesi imkânının tanınması gerektiği" ilkesini çıkarabilmiş ve bunun teoride kalmayıp yaşanan bir gerçek olduğunu da görmüştür.