Harem-i Şerif'in uzlet köşesi: Halvethaneler
Nefislerini terbiye etmek maksadıyla Müslümanların dünyadan bağımsız bir alana kendilerini kapatması olarak isimlendirilen halvet mefhumu, İslam tarihinde halvethane kavramını ortaya çıkardı. Tarih boyunca abidler, zahidler ve hak yolcuları Resulullah'ın (SAV) miraca yükseldiği yer olan Mescid-i Aksa'da halvete çekilerek Harem-i Şerif'in bereketinden faydalandılar. Bu ihtiyaca binaen Mescid-i Aksa avlusuna birbirinden güzel halvethaneler inşa edildi.
🔸 İnsan, unutan ve hatırlanan arasında vesveseli bir varlıktır. Allah Teala'yı (CC) sıklıkla zikrederek kalbi temizlemek ve manevi olarak rahatlamak tarih boyunca Müslümanların en güzel hasletlerinden biri oldu.
🔸 Halvethane, çilehane geleneği de böyle ince bir anlayışın izdüşümü olarak ortaya çıktı. Dünyaya kapalı ama Allah'a (CC) açık olan bu mekanlar Resulullah'ın (SAV) miraca yükseldiği Mescid-i Aksa etrafında da sıklıkla görüldü. İşte, Mescid-i Aksa'nın uzlet mekanları olan halvethaneler...
AHMEDİYE HALVETHANESİ
🔸 Gazze Valisi Ahmet Rıdvan Paşa tarafından esasında bir medrese olarak inşa edilen yapı zamanla hem eğitim merkezi hem de uzlet mekanı olarak tercih edildiğinden "medrese - halvethane" hüviyeti alır.
🔸 Mescid-i Aksa'nın doğu kesimindeki tek medrese olan "Ahmediye", an itibariyle Mescid-i Aksa'nın irşad ve vaaz komisyonu tarafından kullanılmaktadır.
Ahmet Rıdvan Paşa kimdir?
Gazze Sancakbeyi olan Ahmet Rıdvan Paşa, Kanuni döneminni etkili isimlerinden Rıdvan Paşa'nın oğludur.
ABDULHAY DECÂNİ HALVETHANESİ
🔸 1725 yılında Abdulhay ed-Decâni tarafından Harem-i Şerif avlusunda inşa ettirilen yapı, Kubbetü's Sahra'ya çok yakın bir mevkidedir.
🔸 Daha çok Kudüs ve Mescid-i Aksa'yı ziyaret eden mutasavvıflar tarafından kullanılan Decâni Halvethanesi'nde dini eğitim de verilmiştir. Bu yönüyle halvethane toplumsal özelliği ile bilinir.
EDDENEF HALVETHANESİ
🔸 Kitabesinde 1807 yılında inşa edildiği belirtilen lakin banisine dair bir malumat bulunmayan halvethane, "Eddenef Halvethanesi" olarak şöhrete kavuşmuştur.
🔸 Günümüzde Müslümanların iradesini zayıflatmak için kasıtlı olarak elektriği kesilen Mescid-i Aksa'nın elektrik ihtiyacını karşılayan jeneratör, bu halvethanenin içerisinde bulunur.
MÜEZZİNLER HALVETHANESİ
🔸 Osmanlılar döneminde, 1807 yılında inşa ettirilen halvethanenin üzerinde ufak bir kubbe mevcuttur. İsa Sarnıcı olarak bilinen yapının üst tarafında bulunur.
🔸 Uzun yıllardır Mescid-i Aksa'nın müezzinleri tarafından kullanılan halvethane günümüzde de müezzinler tarafından kullanılmaktadır.
