Hucurat Suresi'ndeki ahlaki kurallar
İslam ahlakı, Kur'an-ı Kerim ve Resulullah'ın (SAV) sünnetine dayanır. Müslüman, insanların kendisinden emin olduğu, çevresine güven vaat eden kişidir. Bu minvalde Hz. Peygamber (SAV) Müslümanlar için üsve-i hasene yani güzel örnek olarak kabul edilmiştir. Bir bedevinin Allah Resulü'ne (SAV) karşı edepsizce davranması sebebiyle Allah Teala, Resul-i Ekrem'e (SAV) karşı duyulması gereken edep, adabı ve insanlar arasındaki temel iletişim kurallarını Hucurat Suresi ile belirlemiştir. İşte, Hucurat Suresi'ndeki ahlaki kurallar...
◾ Peygamber Efendimiz (SAV) örnek bir şahsiyet, karanlıkta kalmışlar için bir kandil olarak insanlığa elçi olarak gönderilmişti. Resulullah (SAV) takva ve güzel ahlakı ile tanınır ve insanlara anlatılırdı.
◾ Bundan dolayı Müslümanlar tarih boyunca ahlak davasını gütmüşler ve bu kutlu yolda kendilerini geliştirmeye çalışmışlardı. Allah Teala bizleri Kur'an-ı Kerim'de bu hususlarda bilgilendirmişti. Bunun en güzel örneklerinden birisi de Hucurât suresinde insan ilişkileri hususundaki ahlaka ışık tutan ayetlerdi.
◾ 18 ayetten meydana gelen ve medeni bir sure olan Hucurât, ismini dördüncü ayette geçen Hucurât kelimesinden aldı. Bu kelime odalar anlamına gelmekteydi.
◾ Burada kastedilen odalar Allah Resulü'nün (SAV) ailesi ile beraber yaşadığı Mescid-i Nebevi'nin dibindeki hücrelerdi. Hucurât Suresi'nde müminlerin Hz. Peygamber'e (SAV) ve tüm insanlığa karşı uymaları gereken temel ilişki kurallarından bahsedilmekte.
◾ Hucurât Suresi, mutlu bir ailenin temellerinin anlatıldığı Tahrîm Suresi'nden önce, zıhar meselesi ve görgü kurallarının ele alındığı Mücâdele Suresi'nden sonra nazil olmuştu.
◾ Ebubekir İbnü'l Arabi, Ahkamü'l Kur'an başlıklı eserinde Hucurât Suresi'nin iniş sebebinin sözde veya davranışta Hz. Peygamber'in (SAV) önüne geçerek veya onun sözünü keserek edebe aykırı davrananları uyarmak için olduğunu zikretmişti.
Ebubekir İbnü'l Arabi kimdir?
1076 - 1148 yılları arasında yaşayan hadis ve fıkıh alimi. İşbiliyeli olan İbnü'l Arabi, siyasi olarak karışık bir dönemde pek çok eser telif verdi ve yüzlerce öğrenci yetiştirdi.
Hucurat Suresi'ndeki ahlaki kurallar:
- 6. Ayet: "yoldan çıkmışın biri size bir haber getirdiğinde doğruluğunu araştırın"
- 9. Ayet: "anlaşmazlığı adaletle çözüme bağlayın ve herkese hakkını verin"
- 10. Ayet: "iki kardeşinizin arasını düzeltin"
- 11. Ayet: "bir topluluk diğer bir toplulukla alay etmesin"
- 11. Ayet: "biriniz diğerinizi aşağılamayın"
- 11. Ayet: "birbirinize kötü ad takmayın"
- 12. Ayet: "zannın çoğundan sakının"
- 12. Ayet: "gizlilikleri araştırmayın"
- 12. Ayet: "birbirinizin gıybetini yapmayın"
◾ İnsan ilişkilerine dair temel görgü kurallarını, edep ve adapları anlatan Hucurât Suresi, İslam'ın insan ilişkilerine verdiği önemi ve gösterdiği hassasiyeti izah etmişti.
◾ Müminleri güzel ahlaka yönlendiren sure, günümüzde bozuk insan ilişkilerinin temelinde yer alan; olumsuz düşünme, araştırma, dedikodu, lakap takma, alay etme gibi meselelere asırlar öncesinden dikkat çekmişti.
