İslam dünyasında hiçbir camiye nasip olmayan merasimler Ayasofya’da yapıldı!
2020 yılında, 86 yıl süren bir özlem sonrasında Ayasofya Camii yeniden ibadete açıldı. Ayasofya Camii tarihinde, İslam dünyasında eşi benzeri olmayan birçok önemli merasim gerçekleşti. Fatih Sultan Mehmet'ten başlayarak 19. yüzyıla kadar Ayasofya Camii büyük bir ibadet merkezi olarak hizmet verdi. Müzeye çevrilişine kadar beş asra yakın bir süre Ayasofya Camii'nde düzenlenen Kadir gecesi gibi mübarek günler büyük bir coşku ile ihya edildi. Padişahlar ilk cuma namazlarını Ayasofya'da kıldı. Peki, Ayasofya'da asırlar boyunca hangi merasimler idrak edildi?
📍 Padişahlar cuma namazlarını genellikle burada kıldılar, savaş senelerinde cephelerdeki askerin muvaffak olması için bazen zamanın hükümdarının da katıldığı dualar edildi, şehidlere hatimler indirildi ve zaferlerden sonra şükür namazları kılındı.
📍 Fetihten sonra üçüncü gün Cuma idi ve Ayasofya, tarihinin en önemli günlerinden birini yaşıyordu.
📍 📍 Usta ve mimarlar gecelerini gündüzlerine katmışlar, bu kısa sürede bir de tahtadan minare yapmışlardı. Tasvirler kapatılmış, heykel ve putlar kaldırılmıştı. Ayasofya artık ilk Cuma namazına hazırdı.
📍 "Hilal"in "haç"a galibiyetinin timsali mahiyetindeki geleneğe göre: Feth olunan kalenin burçlarına bayrak dikilip, surların üstünden ezan sesleri yükselirken; padişahlar ilk Cuma namazını bu camilerde kılmışlardı.
📍 Şair Baki, meşhur Kanuni mersiyesinde:
"Aldun hezar bütkedeyi mescid eyledun
Nakuus yerlerinde okuttun ezanları"
mısralarıyla bu eski zafer geleneğini, en güzel şekliyle edebiyat tarihimize mal etmiştir.
