İslam medeniyetinin hafızaları
Medeniyet ve kültür tarihimizde hafızasında kütüphaneler barındıran birbirinden değerli isimler mevcut. Tarihimizde kitaba bakarak malumat vermek hoş görülmez, alim kendisine sorulan eseri yahut bilgiyi ezberinden okurdu. İslam medeniyetinin sonraki kuşaklara naklinde de önemli bir yer tutan alimler arasında beş isim var ki zaman geçtikçe değerleri daha iyi anlaşılıyor.
◾ Kur'an-ı Kerim'i hıfzetme geleneği zaman içerisinde medeniyetimizde bazı kitapların ezberlemesinin önünü açtı. Zeka ve muktesebat seviyeleri çok yüksek olan alimler, filozof ve yazarlar asırlar boyunca binlerce eser ezberlediler.
◾ İslam medeniyet tecrübesinde hafızasıyla öne çıkan beş isim ise Filozoflar Meliki olarak anılan İbni Sina, Hüccetü'l İslam İmam Gazali, Kedili Kütüphane'nin sakini İsmail Saib Sencer, Kültür Savaşçısı Mükrimin Halil Yinanç ve Son Osmanlı Beyefendisi İbnülemin Mahmud Kemal İnal idi.
Filozofların Meliki
◾ Orta Çağ dünyasının tüm kara parçalarında "filozofların meliki" olarak bilinen İbn-i Sina öğretileri ve fikirleriyle hükümdarlar başta olmak üzere toplumun takdir ve beğenisini kazanan önemli bir kişiliktir.
◾ Üstün bir zeka ve silinmez bir hafızaya sahip olan filozof, henüz çocukluk yıllarından itibaren eserler ezberleyerek bu kitaplar üzerinden çıkarımlarda bulunur.
İbn-i Sina'nın ebedi mutluluğa ulaşma formülü
◾ Ele geçirdiği her fırsatı büyük bir ustalıkla kullanan İbn-i Sina, hafızasında yüzlerce kitabı barındırıyordu. Nesillerden bu yana nakledilen bir rivayet onun ezber kapasitesini ortaya çıkarması açısından oldukça mühim.
◾ Rivayete göre Samani hükümdarı Nuh b. Mansur'u tedavi ettiği süre zarfında sarayın kütüphanesinde çalışma imkanı bulan İbn-i Sina, bu sırada daha önce görmediği onlarca kitabı satır satır ezberler.
İbn-i Sina ilaçlarını nasıl hazırlardı?
Hüccetü'l İslam
◾ Zararlı fikirlere karşı gösterdiği metanet ve Ehl-i sünnete düşkünlüğü ile bilinen İmam Gazali, İslam tarihinde yazdığı eserler kadar ezberlediği metinlerle de yer edinir.
◾ Etrafı tarafından "Hüccetü'l İslam" yani İslam'ın delili olarak anılan büyük alim, Nizamiye medreseleri ile Ehl-i sünnet itikadının bölgede yerleşmesini sağlama yolunda önemli adımlar atar.
◾ Çalışmaları sırasında sıklıkla notlar tutan Gazali, zamanla bu notları hıfzetmesiyle tanınır. Çünkü Gazali bir rıhle yolculuğu sırasında hayatı boyunca unutamayacağı önemli bir olay yaşar.
◾ Cürcan şehrine giderken haydutlar tarafından soyulan Gazali, eşkıyalardan ilim notlarının kendisine verilmesini bunca yıllık emeğinin zayi olmamasını ister. Bu talep üzerine haydutların reisi Gazali'ye,"Sen nasıl bir ilim ehlisin ki defterin elinden alınınca ilim seni terk eder" der. Bu sözden çok etkilenen Gazali, geri kalan hayatında elinden geldiğince her metni ezberlemeye gayret eder.
