İslam tarihindeki büyük gizem
İslam tarihindeki ilk Müslüman Türk devleti olan Karahanlılar yapıtları ile yeni bir türe öncülük ettiler. Bugün Bişkek'in güneyinde bulunan eski Balasagun şehrinden geriye kalan Burana Kulesi de şüphesiz bu yapıtların önde gelenlerinden. Hem gözetleme hem de ezan okumak için kullanılan ve 46 metre olarak inşa ettirilen kule zaman içerisinde 24 metreye düştü. Peki, bu olayın arkasındaki gizem neydi?
◾ Kırgızistan'ın başkenti Bişkek'in 71 kilometre doğusundaki Tokmok şehrine 12 kilometre uzaklıktaki Burana Kulesi, doğal güzelliğiyle dikkati çeken Çuy Vadisi'nde yer alıyor.
◾ Tarihi kaynaklara göre Burana Kulesi, Bilge Kül Kadir Han tarafından 840 yılında kurulan Karahanlı hanedanlığının ilk ilim ve kültür başkenti Balasagun'un kalıntılarından biri olarak bugüne kadar ulaştı.
◾ Tanrı Dağları'nda İslam dininin yaygınlaşmaya başladığı Balasagun'ın merkezinde yapılan caminin yanında 11. yüzyılda kurulan kule, hem ezan okunan yer olarak hem de gözetleme kulesi olarak işlev gördü.
◾ Kurulduğu dönemin kültür ve mimarisine ışık tutan kule, ilk inşa edildiğinde yüksekliği 45-46 metreydi. Kule, sonraki yüzyıllarda meydana gelen afetlerde hasar görmesi sonucu 24 metreye düştü.
◾ Kulenin güney tarafında, 6 metre yükseklikteki giriş kapısından kulenin tepesine, dar bir döner merdivenle ulaşılıyor.
◾ Burana Kulesi'ndeki merdivenin aydınlatılması için mazgal açıklığı şeklinde 2 penceresi bulunuyor.
◾ Karahanlı devletinin Orta Asya'da kurduğu diğer mevcut minarelerin mimarisine kıyasla Burana Kulesi'nin, hepsinden önce inşa edildiği düşünülüyor.
◾ Ülkenin kültürel mirası kule, devletin koruması altında tutuluyor ve UNESCO'nun Dünya Somut Kültürel Miras Listesi'nde yer alıyor.
İslam devletlerinde saray ve hükümdarlara hizmet eden görevliler
◾ Kulenin çevresinde yapılan arkeolojik kazılarda çıkarılan ev ve iş aletleri, 4 türbe ve hamam kalıntıları, taş değirmenleri ve balbal taşları, Burana Kulesi Ulusal Arkeoloji ve Mimari Kompleksi'nde sergileniyor.
◾ Tarihi kule hem minare hem de gözetleme kulesi olarak işlev gördü
