İslam'da misafir kültürü
Yüce dinimiz İslam'da misafir, bir rahmet ve bereket vesilesi sayılır. Evinde konuk ağırlayıp onu memnun olarak uğurlamak güzel bir ahlaki haslet olarak kabul edilir. Peygamber Efendimiz de (SAV) hadis-i şerifleriyle misafire cömert olmayı teşvik eder. Peki İslam'da misafirperverlik nasıldır? Sizler için İslam'da misafirlik adabını detaylarıyla araştırdık.
◾ Misafir sözlükte "görüşme, ziyaret gibi amaçlarla birinin evine gelen ve geçici olarak kalan kimse, konuk, mihman" anlamlarına gelir.
◾ Misafir denince çoğu insanın aklına birinin evine gelmesi ya da başkasına gidilmesi gelir. Dini açıdan evine misafir davet edip ağırlamak, konuk olmaktan daha hayırlı görülür. Özellikle Türk kültüründe misafir baş tacı sayılır.
◾ Türk kültürü açısından değerli olan misafirin, aynı zamanda bir bereket vesilesi olduğu da düşünülür. Bundan dolayı da misafir, her daim el üstünde tutulur, saygı ve hoşgörüye mazhar olur.
◾ Misafir ağırlamak, aynı zamanda sosyal bağları da güçlendirir. Bireylerin ve ailenin sosyalleşmesine yardımcı olur. İnsanlar arasındaki birlik ve beraberlik duygularını güçlendirerek güven duygusunun gelişimine katkı sağlar.
◾ Rivayetlere göre misafir ağırlama geleneğini ilk başlatan kişi Hz. İbrahim'dir (AS). Öyle ki, üç gün boyunca misafir gelmeyince Allah'ın kendinden razı olmadığını düşünüp sofraya oturmadığı söylenir. Kur'an-ı Kerim'de Hz. İbrahim'in (AS) yüceltilen vasıflarından biri misafirperverliğidir.
◾ İslam'da misafirperverliğe en güzel örnek "hac" ibadetidir. Hac görevini yapmak için Mekke'ye giden hacılar, yüce Allah'ın (CC) misafiri sayılır.
◾ Peygamber Efendimiz'in (SAV) büyük dedesi Kusay b. Kilab, Mekke'de oturanları Allah'ın (CC) komşusu, hac için gelen kişileri de Allah'ın (CC) misafirleri olarak tanımlardı.
◾ Tüm insanlığa ahlakıyla örnek olan Resulullah (SAV) gelen misafirleri asla geri çevirmez, müminlerin konuklarına karşı güleryüzlü olmasını, sinir ve teessürünü saklamasını öğütlerdi.
◾ Resulullah (SAV) gelen misafirleri asla geri çevirmez, evinde ağırlama imkânı olmadığı durumlarda onu ağırlayacak birini bulurdu.
◾ Ashâb-ı kirâm:
"Ya Resulallah! Misafirin câizesi nedir?" diye sorduklarında Peygamber Efendimiz (SAV):
"Onu bir gün ve bir gece ağırlamaktır. Misafirlik üç gündür. Misafiri üç günden fazla ağırlamak ise sadakadır." buyurdular.
(Buhârî, Edeb, 31, 85; Müslim, Lukata, 14)
◾ Hadisden de anlaşılacağı üzere misafirlik süresinin üç gün olduğu, süre uzadığında misafire yapılan ikramın sadaka sayıldığı ifade edilir. Ayrıca ev sahibinin huzurunu bozacak kadar misafirliğin uzatılmaması gerekir.
En güzel misafirlik örneği
◾ Dinimiz misafire ikram edilmesi hususuna büyük önem verir. Bu hususiyetin en güzel ve canlı örnekleri ise sahabilerin hayatında görülür. Nitekim Mekke-i Mükerreme'den Medîne-i Münevvere'ye hicret eden muhâcirlere, ensârın gösterdiği misafirperverlik, tarihte eşine rastlanmayacak bir modeldir.
◾ Ensâr, Mekke'den gelen bu muhterem misafirlerini evlerinde ağırlamak için birbirleri ile yarışa girmişler, hatta paylaşamayarak aralarında kura çekmek zorunda kalmışlardır. Arazilerini, eşyalarını büyük bir cömertlikle din kardeşleri ile paylaşmışlardır.
Ensâr nedir?
Ensar, Hicretten sonra Peygamberimize (SAV)ve Mekke'den gelen Müslümanlara yakın alaka gösterip, malları, mülkleri, bedenleri ve diğer varlıklarıyla onlara yardım eden Medineli Müslümanlara verilen addır.
Muhâcir nedir?
Mekke'nin fethine kadar geçen süreçte dini uğruna, evini, malını-mülkünü, ailesini, akrabasını yani bütün varlığını Mekke'de bırakarak Peygamber Efendimizin (SAV) izniyle Medine'ye göç eden Mekkeli Müslümanlar.
İslam'da ilk hicret ne zaman ve nerede yapılmıştır?
