Arama
Kandil nedir? Kandil neden kutlanır? Kandil nasıl kutlanır?
Müslümanlarca mübarek sayılarak yılın belli günlerinde idrak edilen kandiller; insanları bir araya getiren, dualarda buluşturan ve sıla-i rahimi güçlendiren hayırlı vakitlerdir. Kandillerde Müslümanlar, adeta tek yürek olarak Allah'a (CC) yönelirler. Bu mübarek günler insanların fıtratlarını hatırlamaları, hayatlarını gözden geçirmeleri için büyük bir fırsat niteliği taşır. Peki, kandil nedir, neden kutlanır?
Mevlid kandili
💠 Mevlid kelimesi "doğum yeri, doğum zamanı, doğuş, doğum yeri, maskat-ı re's, doğum zamânı, özellikle Hz. Muhammed'in (SAV) dünyaya geldiği zaman" anlamlarına gelir.
💠 Mevlid kandili, Peygamberimiz'in (SAV) doğumu münasebetiyle kutlanır. Mevlid kutlamalarını ilk ihdas eden zatın Erbil Atabegi Muzafferüddin Kökböri olduğu kabul edilir.
💠 Kandil için toplananlara Mevlid kıssaları okumayı ilk başlatan kişinin ise Mısır'ın Çerkes yönetimi ya da Mısır Fâtımîleri olduğu rivayet edilir. (Ca'fer Murtazâ el-Âmilî, s. 20) Makrîzî'nin Fâtımî bayramlarıyla ilgili yazdıkları bu konuda onların önceliğini teyit eder mahiyettedir.
💠 Osmanlı döneminde Mevlid kandillerinde çeşitli kutlama faaliyetleri icra edilirdi. İbnü'l-Hâc gibi bazı fakihler, mevlid münasebetiyle yapılan eğlencelere ve israf olduğu gerekçesiyle çok sayıda kandil yakılmasına karşı çıkmıştır.
Regaip kandili
💠 Receb ayının ilk Cuma gecesi Müslümanlar tarafından Regaib Kandili olarak kutlanır. Hadis âlimleri bu gecenin Regaib diye adlandırılmasının bu gecede kılınması gelenek hâline gelen Regaib namazıyla ilgili rivayetlerden kaynaklandığı görüşündedir.
💠 Arapça bir sözcük olan "Regâib" kelimesi hadis ve fıkıh literatüründe "bol sevap ve mükâfat, faziletli amel" manalarına gelir ve "rağibe" kökünden türemiştir. Reğabe ise herhangi bir şeyi istemek, arzulamak, ona karşı meyletmek ve onu elde etmek için çaba sarf etmek anlamlarına gelir.
💠 Regaib gecesi, Kur'an'da saygı gösterilmesi istenen ve hadislerde -gün belirtilmeden- oruç tutulması tavsiye edilen haram aylardan Receb ayında bulunur.
💠 Özellikle tasavvufî eserlerde yer alan, Hz. Peygamber'in (SAV) Regaib gecesinde ana rahmine düştüğü, Receb ayının ilk perşembe günü oruç tutup gecesinde Regaib namazı adıyla bir namaz kılmanın sevap olduğu ve bu gecenin birçok faziletinin bulunduğu yönündeki rivayetlerin asılsız olduğu hadis âlimlerince belirtilmiştir.
❗ Haram aylar ne demektir?
İslam'da savaşmanın yasaklandığı dört mübarek aya "haram aylar" denir. Peygamber Efendimiz (SAV) haram ayları Zilkade, Zilhicce, Muharrem ve Receb olarak açıklamıştır.
Miraç kandili
💠 Üç aylar içerisinde bulunan, Receb ayında idrak diğer bir gece de Miraç gecesidir. Mi'rac hadisesinin gerçekleşme tarihiyle ilgili farklı rivayetler olsa da Müslüman aleminin ekseriyeti Mi'rac gecesini Receb ayının 27. gecesinde idrak eder.
💠 Abdullah b. Mes'ûd'un (RA) rivayetine göre bu gece beş vakit namaz farz kılınmış ve Hz. Peygamber'e (SAV), Allah'a (CC) şirk koşmadıkları sürece ümmetinin günahlarının bağışlanacağı müjdesi verilmiştir (Müslim, "Îmân", 279). Bu haber şefaatle ilgili rivayetlerle birlikte mütalaa edildiğinde Mi'rac Müslümanlar için üzerinde durulmaya değer bir gece hâline gelir.