Kur'an-ı Kerim'de insan
Kur'an-ı Kerim'de yaratılmışların en üstünü olarak nitelendirilen insana dair çok sayıda ayet bulunur. Yüce Allah (CC) bu ayet-i kerimelerde insanın yaratılış gayesinden detaylıca bahseder. Zaaflarını ve üstün özelliklerini gözler önüne sererek ne şekilde yaşaması gerektiğini açıklar. Kulların iradesi ve sorumluluğunu hatırlatır. Sizler için Kur'an-ı Kerim'de insan konusunu irdeledik...
🔹 İnsan, Arapça ins kelimesinden türetilmiştir. Sözcüğün aslının "unutmak" anlamındaki "neys"den insiyana dönüştüğü de düşünülmüştür. Bu şekilde düşünenler, kaynak olarak İbn Abbas'ın "İnsan ahdini unutması sebebiyle bu ismi almıştır" sözünü gösterirler.
🔹 Yüce Kitabımız Kur'an-ı Kerim'de 65 yerde insan, 18 yerde ins, bir yerde insî geçer. Bunun yanında 1 ayette enâsî, 230 yerde ise nâs şeklinde çoğulu olarak yer alır.
🔹 Kur'an-ı Kerim'de insan bütün yönleriyle ele alınmıştır. Ayet-i kerimelerde kulların yaratılış amacı bir bütünlük içerisinde anlatılır.
🔹Yüce Kitabımız, insanın yeryüzünde "halife" olarak görevlendirildiğinden bahseder. Ağır basan yorumlara göre hilâfet, esas itibarıyla yeryüzünü imar ve ıslah görevidir, insanlar bu görevin gereksinim duyduğu özelliklerle donatılmıştır.
🔹 Halife sözcüğünün manasının da gösterdiği gibi art arda gelen nesiller boyunca insan, bu görevin yükümlülük ve sorumluluğu altındadır.
🔹 Yüce Allah (CC) insanlara iyilik ve kötülüğü ayırt ederek birini tercih etme özelliği bahşetmiştir. Bundan dolayı insan, kendisini sorumlu kılmaya yetecek bir iradeye sahiptir.
🔹 Allah (CC) insanlara durumları, olayları gözlemleyerek değerlendirmesi için göz, kulak, akıl ve kalp vermiş, Kur'an'da doğru yolu emir ve yasaklarıyla belirtmiş ve böylece değerlerin bilincine vararak hayırlı ve doğru olanları seçmesini sağlayacak bilgiyi vermiştir.
İslam'da sevap ve günah anlayışı
🔹 İnsanın bu şekilde görevlendirilmesi, onun kainattaki varlığının temel amaçlarından birini gösterir. Bu görevi yerine getirmek için insanın aşması gereken en önemli engel yine kendisi, yani nefsidir.
🔹 Kulların imtihana tâbi olmasının bir sonucu olarak nankörlük, haz düşkünlüğü, unutkanlık, cimrilik, kibir, sabırsızlık gibi zaafları vardır. Bu zaaflarla baş etmeyi öğrenenerek "güzel ahlak" ile ahlaklanmalıdır. Aksi halde aşağıların en aşağısı konumununa düşer.
🔹 Yüce Rehberimiz Kur'an-ı Kerim'de, Hz. Adem ile ilgili olan ayetlere göre Allah (CC) onu elleriyle yaratmıştır. Özü toprak olan halifesine, Cenab-ı Hakk (CC) "ruhum" dediği varlık ilkesinden bir soluk üfleyerek ona "isimlerin hepsini" öğretip kavratmıştır. Meleklerin de insana secde etmesini istemiştir. Fakat şeytan secde etmeyi reddetmiştir. Bu durum Araf suresi, 11. ayette şu şekilde geçer:
" Sizi yarattık, sonra size şekil ve biçim verdik, sonra da meleklere: "Âdem'e secde edin!" buyurduk. Hepsi hemen secde etti. İblîs müstesnâ; o, secde edenlerden olmadı."
Araf suresi 11. ayet tesfiri: Yok iken var olmak gibi insan ve insanlık hüviyetini kazanmak da bizâtihi hayır ve lutuf olduğu için insanlığın ulaştığı bu mazhariyet bilhassa müşriklere ve genel olarak insanlara hatırlatılarak lutuf sahibi olan Allah'ı gereği gibi tanıyıp kulluk etmeleri gerektiğine işaret buyurulmuştur.
Tesfirin devamı için tıklayınız
Bünyamin Topçuoğlu'nun sesinden Araf suresini dinlemek için tıklayınız
