Nesilleri ihya eden alimler: Şems-i Tebrizi, Akşemseddin, Şems-i Sivasi
İslam tarihinde bazı şahsiyetler, yaşadıkları dönemde ilim ve bilgelikleri ile toplumları aydınlattı, öğütleri, örnek davranışları ile insanları yönlendirdiler. Onlar sayesinde İslam devletleri galip geldi ve yeni nesiller ihya oldu. Peki, İslam tarihindeki parlak zamanların arkasındaki üç şems kimdir?
◼ Toplumlar kendilerini yönlendirecek bilge şahsiyetlere ihtiyaç duyarlar. İslam tarihinde Anadolu'yu ihya etme vazifesini üstlenen pek çok gönül insanından üç şahsiyet: Şems-i Tebrizi, Akşemseddin, Şems-i Sivasi.
◼ Biri Konya'da, biri Sivas'ta, biri Ankara'da tulu eden bu üç güneş, bulunduğu dönemde ve daha sonrasında Anadolu İslam topraklarını ilmin nurlarıyla ışıklandırdılar.
Tulu etmek: Doğmak. Arapça'da güneşin doğuşu için kullanılan kelime
◼ Şems-i Tebrizi 1186 yılında Tebriz'de doğdu. Çocukluktan itibaren ve gençlik yıllarında toplumdan izole münzevi bir hayat sürmeyi tercih etti.
◼ 22 yaşında Tebriz yakınlarında bir tekkede şeyhlik yapan, kendisi gibi münzevi, yüksek manevî hallerde hayat süren Şeyh Ebû Bekr-i Selebâf'a intisap etti.
◼ Tebrizi'yi bir rivayete göre Sücâsî, diğer bir rivayete göre ise Baba Kemâl-i Cendî Anadolu'ya mânevî bir dost bulmak üzere gönderdi.
Anadolu'da tarihe iz bırakan 5 ilk
◼ Tebriz'den yola çıkan Şems-i Tebrizi, Bağdat ile başlayan yolculuğuna Dımaşk (Şam), Halep, Kayseri, Aksaray, Sivas, Erzurum ve Erzincan'a uğrayarak devam etti.
◼ O'nun bu seyahatlerdeki temel amacı zamanın manevi sultanlarının sohbetine katılmak, feyz kazanmaktı.
◼ Şems-i Tebrizi, seyahatleri boyunca ilimde derin, maneviyatta yüksek pek çok alim ve şeyh ile karşılaştı. Ancak hiçbirisi kendisini tam anlamıyla tatmin etmedi, gerçek şeyhliği ve dostluğu ancak Mevlânâ'da buldu.
◼ Mevlana ile Şems-i Tebrizi ilk defa Dımaşk'ta yani Şam'da veya Halep'te karşılaşırlar. Fakat rivayet edilene göre, bu karşılaşmalarında tanışıp görüşme fırsatları olmadı.
◼ Mevlana'nın Şems-i Tebrizi ile ikinci karşılaşması ise Seyyid Burhaneddin Tirmizi'nin vefatından beş yıl sonra Konya'da gerçekleşti.
◼ İki ahiret dostunun karşılaşması ile ikisi de bu dostluktan mütmain oldular ve manevi alemlerde dereceleri yükseldi.
◼ Tebrizi, ilâhi hakikatlerin idraki için şeyh ve dervişleri şeriat dairesinin bazı sorularla imtihan ederdi. Mevlânâ'yı da Hızır - Mûsâ kıssasını hatırlatır gibi bu surette imtihan etmek istedi. Fakat Mevlana'daki mânevî istidadı ve yüksek irfanı keşfedince kısa zamanda dostluğuna kabul etti.
