Hakani Mehmet Bey'in mahcubiyeti
Hilye türünün ilk ve en önemli numunesi olarak kabul edilen Hilye-i Hakani'yi kaleme alan Hakani Mehmed Bey, Resulullah (SAV) aşığı, dindar bir Müslümandı. Zamanında büyük bir şöhrete ulaşan ve padişah III. Mehmet tarafından saraya davet edilen Mehmed Bey, "dile benden ne istersen" hitabına "özür dilerim" cevabıyla tarihe geçmişti.
Hakani Mehmed Bey kimdir?
🔹 Kaynaklarda İstanbullu bir aileye mensup ve meşhur Ayas Paşa'nın torunlarından olduğu zikredilen Hakani Mehmed Bey'in doğum tarihi net olarak bilinmese de vefatı 1606 senesidir.
🔹 Bulunduğu devlet görevleri vesilesiyle iyi bir eğitim aldığı anlaşılan Mehmed Bey, uzun yıllar Divan-ı Hümayun'da muhasebecilik görevinde bulunur.
🔹 Hac farizasını yerine getirmesinin ardından İstanbul'a dönüşünde vefat eden Hakani Mehmed Bey, Edirnekapı Mihrimah Sultan Camii haziresinde medfundur.
🔹 Yazdığı hilye eseri ile tanınan meşhur divan şairi; insanlara karşı müsamahakar olması, merhametli kişiliği ve Allah Resulü Hz Muhammed'e (SAV) karşı duyduğu büyük ve derin sevgi ile tanınırdı.
Şairliği
🔹 Var olan üç eserinden Hakani Mehmed Bey'in ileri derecede Arapça ve Farsça bildiği çıkarılır. Şairin kitaplarında sadelik ve sadliğe dayalı bir etkileyicilik mevcuttur.
🔹 Türkçe'yi çağdaşlarından daha sade ve anlaşılır bir usülde kullanması Hakani'yi farklı bir noktada konımlandırır. Hilye'de daha sanatlı bir dili tercih eden Mehmed Bey, edebi olarak da Resulullah'ın (SAV) şanını yüceltmeyi hedefler.
(x) Osmanlı sultanlarının Peygamber sevgisini dile getirdiği şiirler
Rical-i Devlet'ten talebi
🔹 Devlet erkanı tarafından çokça takdir edilen Mehmed Bey, Hilye-i Hakani'nin hitamının ardından kendisine iş yerine gidip gelirken kullanmak için bir binek tahsis edilmesini ister.
🔹 Lakin bu durum, söylenti oluşturacağı ve adaletsizlik olarak algılanacağı için kabul edilmez. Bunun yerine kendisine Babıali'de bir ev tahsis edilir.
Meşhur hadise
🔹 Hilye-i Hakani yazıldıktan sonra o denli geniş bir şöhrete de ulaşır ki dönemin padişahı Sultan III. Mehmed, Hakani Mehmed Bey'in huzuruna gelmesini ister.
🔹 Büyük bir korku ve edeple huzuran çıkan Mehmed Bey padişahın karşısında ezberinden şiirini okuduğunu gördüğünde ne yapacağını şaşırır.
