Peygamber Efendimiz'in (sav) beslenme ahlakı
Beslenme yalnızca fiziksel sağlık için değil, aynı zamanda manevi hayat için de büyük anlam taşımaktadır. Efendimiz'in (SAV) temizlik, sağlık ve toplum içindeki münasebetler konusunda getirdiği öğretiler, beslenme alışkanlıklarımıza da yansımaktadır. Peki Peygamber Efendimiz'in (SAV) beslenme ahlakı nedir?
🔸İnsanın doğumundan ölümüne kadar kazandığı birtakım tutum ve davranışlar vardır. Bunlar kişide huy olarak bilinen iyi ve güzel niteliklerdir ve 'ahlak' olarak adlandırılır.
🔸Ahlak; aile, eğitim ve din gibi birçok kavram, ahlakın oluşumunda etkili olur. Bu durum beslenme ahlakı için de geçerlidir.
İslam tarihçisi İbn Haldun'a göre; bolluk ve genişliğin etkileri ibadet ve zahitlikte de gözlenir. Nefsini ve bedenini açlığa alıştıran ve dünyevi lezzetlerden uzaklaştıranların, kendilerini daha fazla dine ve ibadete verdiğini de ifade eder.
İbn Haldun kimdir?
İbn Haldun, İslam tarihçisi, sosyolog, filozof, siyaset ve devlet adamıdır. Sosyoloji biliminin öncüsüdür.
🔸Efendimiz (SAV), hem bir peygamber hem de bir toplum lideridir. O'nun hayatının her alanındaki ahlaki anlayış, beslenme düzeyinde de kendini gösterir.
🔸Peygamberimiz (SAV); beslenme konusunda ümmetine güzel örnek olmuştur. Hz. Peygamber'in beslenme ahlakı, kişisel bir tercih olmanın ötesinde, bir toplumun kültürel ve dini değerlerini yansıtan bir öğreti olarak karşımıza çıkar.
📌Ümeyye ibn-i Zeyd, Peygamber'in (SAV), meyvelerden üzümle kavunu sevdiğini haber vermiştir. Yine bal ve bal şerbeti, Peygamber Efendimiz'in en sevdikleri arasındadır. Balın şifâ kaynağı olduğunu ve sayısız faydalarının bulunduğunu bilmeyen yoktur. Bununla ilgili "Tıbb-ı Nebevî"de, birçok ağır hastalıklara bile balın büyük faydalar sağladığı bildirilmiştir. Nitekim "İki şifâ veren şeyden istifâde edin: Bal ve Kur'ân." buyrulmuştur. (İbn-i Mâce, Tıb 7) Bunlardan biri bedene, diğeri ruha, kalp ve dimağa şifâ verir. Yine "Kim her ay üç sabah bal yerse, birçok belâ (hastalık) ona dokunmaz" buyrulmuştur. (İbn-i Mâce, Tıb 8)
🔸Peygamberimiz (SAV), sağlıklı bir toplum için sağlıklı beslenme alışkanlıklarının şart olduğunu vurgulamış ve bu konuda ümmetine çeşitli tavsiyelerde bulunmuştur.
🔸Pek çok ayette Müslümanlar, tekrarlı bir şekilde "Helal ve Tayyib" beslenme ile emrolunmuştur. (Bakara Suresi 172. ve 173. Ayet, Maide Suresi 3. ve 4. Ayet)
🔸Allah Teala: "Ey peygamberler! Tertemiz nimetlerden yiyip için, güzel işler yapın. Kuşkusuz ben yaptıklarınızı eksiksiz bilmekteyim." (Mü'minûn 51) emretmiş, Mü'minlere de: "Ey iman edenler! Size verdiğimiz rızıkların temiz olanlarından yiyin ve Allah'a şükredin; eğer O'na kulluk ediyorsanız." (Bakara 172) şeklinde kullarına nasihatte bulunmuştur.
🔸Kur'an-ı Kerim'de beslenme ile ilgili birçok ayet bulunmakla birlikte bu ayetler, helal ve temiz gıdaların tüketilmesini, israftan kaçınılmasını ve yeme içme adabına uyulmasını emreder.
🔸Peygamber Efendimizin (SAV) hayatına bakıldığında yemek yemeyi hiçbir zaman gaye edinmemiştir. Bu minvalde Resulullah (SAV) şunları söylemiştir:
🔻
"Âdemoğlu, mideden daha şerli bir kap doldurmaz. Ademoğluna belini doğrultacak birkaç lokmacık yeterlidir. Ancak (nefsinin galebesiyle) illa da (mideyi doldurma işini) yapacaksa bari onu üçe ayırsın: Üçte birini yemeğe, üçte birini suya, üçte birini de nefesine (tahsis etsin, üçte birden fazlasına yemek koymasın)."
(Tirmizi, Zuhd 47, ; Ibnu Mace, Et'ime 50)