Arama
Ramazan bize ne öğretir?
On bir ayın sultanı Ramazan, Müslümanların oruç tuttuğu faziletli bir aydır. Bu mübarek zamanda müminler, ibadetlerini artırmaya, daha fazla yardımlaşmaya gayret eder. Hamd vesilesi olan faziletli ayda Müslümanlar, ruhlarını arındırma ve nefsini terbiye etme fırsatı bulur. Nitekim Peygamber Efendimiz (SAV) şöyle buyurmuştur: "Mübarek Ramazan ayına kavuştunuz. Yüce Allah bu ayda size oruç tutmayı farz kıldı. Bu ayda sema (cennet) kapıları açılır, cehennem kapıları ise kapanır ve şeytanların azgınları bağlanır."
ORUÇ KAVRAMI
🔸 Oruç kelimesi, sözlükte "bir şeyden uzak durmak, bir şeye karşı kendini tutmak" manasına gelir. Terim olarak oruç, tan yerinin ağarmasından güneşin batmasına kadar, İslam'ın beş şartından biri olan ibadeti yerine getirmek niyetiyle yeme, içmeden uzak durmayı ifade eder.
🔸 İbni Ömer'den (RA) rivayet edildiğine göre, Reslullah (SAV) şöyle buyurmuştur:
"İslam beş temel üzerine bina kılınmıştır: Allah'tan başka ilâh olmadığına ve Muhammed'in Allah'ın Resulü olduğuna şahitlik etmek. Namazı dosdoğru kılmak, zekâtı hakkıyla vermek, Allah'ın evi Kâbe'yi haccetmek ve Ramazan orucunu tutmak." (Buhârî, Îmân 1, 2, Tefsîru sûre(2) 30; Müslim, Îmân 19-22)
🔸 Bereketin, rahmetin ayı Ramazan, Müslümanlara paylaşmayı, birlik olmayı, hamd etmeyi öğretir. Mübarek Ramazan ile ilgili Yüce Allah (CC) Kur'an-ı Kerim'de şöyle buyurmuştur: "O (sayılı günler), doğruyu eğriden ayırma, gidilecek yolu bulma konusunda açıklamalar ve insanlara rehber olarak Kur'an'ın indirildiği Ramazan ayıdır. Artık içinizden kim bu aya yetişirse onu oruçlu geçirsin. Kim de hasta veya yolcu olursa, başka günlerden sayısınca tutar. Allah sizin için kolaylık istiyor, güçlük çekmenizi istemiyor. Sayıyı tamamlamanız, size doğru yolu göstermesinden ötürü Allah'ı tazimle anmanız için ve şükredesiniz diye (uygun hükümler gönderiyor)" (Bakara suresi 185. ayet).
↪ Tefsiri: Orucun farz kılındığı bildirilmiş, bunun sayılı günlerde tutulacağı açıklanmış; yükümlüler, süre ve şekil bakımlarından yeni olan bu ibadete psikolojik olarak alıştırılmış, güçlük söz konusu olduğunda ruhsatların bulunduğu haber verilmişti. Bu hazırlık mahiyetindeki açıklamalardan sonra farz kılınan oruç ibadetinin ayrıntılarının bildirilmesine geçilmiştir; birbirini tamamlayan ayetler arasında bir nesih (birinin diğerini hükümsüz kılması) ilişkisi yoktur. Kur'an-ı Kerim'in Hz. Peygamber'e indirilmesi Mekke'de Hira mağarasında, miladi 610 yılı Ramazan ayının 27. gününde başlamış ve Allah Teala'nın uygun gördüğü aralıklar ve münasebetlerle yaklaşık yirmi üç yılda tamamlanmıştır. Âyette geçen "Ramazan ayında Kur'an'ın indirilmesi"nden maksat onun tamamının değil ilk ayetlerinin indirilmesidir; Bakara suresinin başında olduğu gibi birçok ayette, Kur'an'ın bir parçasına da kitap ve Kur'an denilmiştir. Yüce Mevla, Müslümanlara oruç ibadetini farz kılmayı murat edince bunun zamanının da ona uygun ve layık bir zaman olmasını istemiş, bütün insanlığa son rehber ve irşad aracı kıldığı kitabını vahyetmeye başladığı ayı oruç zamanı olarak seçmiştir.
İBADET VESİLESİ
🔸 On bir ayın sultanı Ramazan, oruç tutmanın farz olduğu, Müslüman aleminin arınma fırsatı bulduğu faziletli bir zamandır. Bu mübarek ay, inanan herkese hayata, açlığa, yardımlaşmaya, sabretmeye dair pek çok şey öğretir.
🔸 Oruç tutan müminler, diğer aylara nazaran Ramazan'da ibadetlerine ayrı bir ehemmiyet gösterir, beş vakit namaz kılmaya daha çok gayret eder. Böylece Ramazan, namaza başlama ve ibadetini devamlı hale getirme niyetinde olanlara vesile kaynağı olur.
🔸 Vav TV'de yayınlanan Son Davet programında konuşan Prof. Dr. İlhan İlkılıç konuyla ilgili şu ifadeleri kullandı:
"İbadetler, insanın imanının, yani metafizik dünyasındaki var olan bir şeyin fiziki hayata gölgesinin düşmesidir. Nasıl bir enfeksiyon hastalığının varlığı ister istemez ateş ile kendini gösteriyorsa ben inanıyorum ki ibadetlerin de varlığı imanın fiziki dünyada tezahürü, imanın aksiyona dönüşmesidir".
AHLAKİ AÇIDAN ETKİLERİ
🔸 Oruçlu kimse, ibadetlerini yerine getirme gayreti ile beraber ahlaki açıdan da kötü alışkanlıklardan uzak durmalıdır. Ramazan, insana kötülüklerden kaçınmayı öğretir.
🔸 Konuyla ilgili İlkılıç, şöyle konuştu: "Her ibadetin olduğu gibi orucun da ruhu var. Belirli kriterlere uyulmadığı takdirde sadece aç kalmakla nitelendirilir. Bu ibadetin diğer boyutu, insanları ahlaka yönlendirmesidir. İbadeti gerçekleştiren kişinin, sosyal toplumdaki insanlarla ilişkisini ahlaki prensiplere göre düzenlemesinde de önemli bir rol olması gerektiğine inanıyorum."
🔸 Peygamber Efendimiz (SAV), oruçlu kimsenin nasıl davranması gerektiğine dair şöyle buyurmuştur:
"Oruç (sahibini koruyan) bir kalkandır. Oruçlu, saygısızlık yapmasın, ahlaksızca konuşmasın. Eğer biri kendisiyle dövüşmeye veya sövüşmeye kalkışırsa, iki defa, "Ben oruçluyum" desin." (Buhârî, Savm, 2)
🔸 Orucu anlamlandırmanın önemli olduğunu vurgulayan İlkılıç, insanların Ramazan ile birlikte kötü alışkanlıklardan uzak durduğunu söyledi ve "Modern tıp bunu açıklamakta aciz kalıyor" dedi.