Kırım'daki Gözyaşı Çeşmesi'nin hikayesi
Bir zamanlar Kırım Hanlığı'nın başşehri olan Bahçesaray'da eşsiz bir yapı bulunuyor: Han Sarayı. Kırım Türklerinin ana vatanı olan Bahçesaray'daki bu yapının birbirinden kıymetli bölümleri var. Bunlardan biri de Rusların "Ulusal Şairi" Puşkin'in şiirine konu olan Gözyaşı Çeşmesi. Aleksandr Puşkin, bu çeşmenin hikayesinden oldukça etkilenmiş ve bir şiir kaleme almıştı. Peki, bu yapının hikayesi ne? Gözyaşı Çeşmesi'ni ayrıcalıklı kılan özelliği nedir? İşte, Kırım'daki Gözyaşı Çeşmesi'nin hikayesi...
🔹 Kırım Türklerinin diyarı olan Bahçesaray'da bir hükümranlık sarayı bulunur. Bu saray, Kırım Hanlığı'na aittir. 1503 yılında Kırım Hanı I. Mengli Giray tarafından inşa ettirilir.
🔹 Bu yapı, av alanı olarak kullanılan ormanlarla kaplı, Çürüksu ırmağının çevresine kurulmuştur. O tarihten itibaren bölgeye kurulan şehrin civarında bağ ve bahçe olmasından ötürü "Bahçesaray" adı verilmiş.
🔹 Zaman içinde tahribata uğrayan tekrar inşa edilmek durumunda kalan Han Saray'a, I. Mahmud kendi hususi kütüphanesinden kitaplar yollatmıştır. Bahçesi, avluları ve genel mimarisiyle Topkapı Sarayı'nı andırmaktadır.
🔹 Zarif mimari dokunuşlarından ötürü ise batı camiasında Elhamra Sarayı'na benzetilerek "Küçük Elhamra" şeklinde nam salmıştır. Tarihin canlı şahidi olan bu saray günümüzde müze olarak hizmet veriyor.
🔹 Han Sarayı'nın içinde pek çok yapı var, bunlar; Büyük Han Camii, Küçük Han Camii, Altın Çeşme, Sarı Güzel Hamamı, Divan Kapı, Divan Salonu, Yaz çardağı, Harem, Şahin Kulesi, Muhafız Bloğu, Mutfak, Türbeler, Hanedan mezarlığı, ahırlar, kütüphane, Pers bahçesi ve Gözyaşı Çeşmesi'dir.
🔹 Bunların içinde oldukça dikkat çeken ve sevilen bir yapı var, Gözyaşı Çeşmesi ve hikayesi...
🔹 Gözyaşı Çeşmesi, Han Sarayı'nın en meşhur yapılarından. Bu çeşmenin hikayesi şöyledir: I.Giray Han güzeller güzeli Dilara Bikeç'i sever ve onunla evlenir. Fakat daha birbirlerine doyamadan ayrılık vâki olur ve eşini kaybeder.
🔹 Han, genç yaşta hayata veda eden eşinin hatıralarını yaşatmak ister. "Dünya durdukça bu çeşme de benim gibi ağlasın" diyerek onun anısına çeşme yaptırır.
🔹 Giray Han ustadan, çeşmeye ağlayan gözünü simgeleyen bir lotus çiçeği işlemesini ister. Bu tasvirin özel bir manası vardır.
Gözyaşlarını andıran su buradan akacak ve kurnayı kederle doldurcaktır…
🔹Taştığındaysa Giray Han'ın zihninde o güzel hatıralar tekrar canlanacaktır. İşte bu devinim, zamanın sonsuzluğunu ve hayatın akışını simgeler. Han, bu çeşmeyle acısını bir nebzede olsun dindirmiş olacaktır.
