Prof. Dr. Teoman Duralı'nın kaleminden Aklın Anatomisi

Yayınlanma Tarihi: 18.12.2024 15:17 Güncelleme Tarihi: 18.12.2024 15:29

Düşünce dünyamızın coşkun pınarlarından merhum Prof. Dr. Teoman Duralı kaleme aldığı eserlerde temel konulara odaklanmıştır. Duralı, "Aklın Anatomisi Salt Aklın Eleştirisinin Teşrihi" başlıklı eserinde Kant'ın başyapıtı "Salt Aklın Eleştirisi"ni merkeze alıp aklın anatomisine odaklanıyor. Sizler için Prof. Dr. Teoman Duralı'nın Aklın Anatomisi eserinden bazı cümlelerin altını çizdik.

2/28

📜

Kant'ın hayatı bir ödev erinin hikâyesidir. Onun hayata ilişkin temel sorusu şu olmuştur: Bu kadar kısa bir ömre, böylesi dev ödevi nasıl sığdırabilirim?

Teoman Duralı

3/28

📜

İnsan seyahat eder, hayvan ise göçer. Seyahat, irade sahibinin isteğine bağlı bir biçimde bilindik yerden bilinmedik olana yol almaktır. Seyyah yolunu düşünüp taşınarak tayin eder. Göçme ise rotasını içgüdülerin belirlediği bir mecburiyettir.

Teoman Duralı

4/28

📜

Kant, "kıraatkeşlik" olarak tabir ettiği büyük bir tehlikeden bahseder.

Teoman Duralı

5/28

📜

Ahlak, sorumluluğunun idrakinde yaşama'dır. Kant'ın sorumluluktan kastı şudur: Kendine yapılmasını istemediğini başkasına yapmamak.

Teoman Duralı

6/28

📜

Felsefenin kalbi olan metafiziğin en başat özelliği; gerçekliğin arkasında duran ve ona kaynaklık eden hakikate nüfuz etme çabasıdır. Hakikate nüfuz, tefekkürle olur. Tefekkür, "arı duru/saf düşünme"dir. Söz konusu arınmışlık tecrübeden de sıyrılmayı içermektedir, çünkü hakikat aşkındır ve tecrübenin sınırları dışındadır. Bu durumda mantık ilmi, düşüncenin doğruluğunu tespit edebilmenin tek kıstası olarak karşımıza çıkmaktadır. Metafizik, mantığa dayalı tefekkür ile yol alır. Fakat tefekkür mantık sınırlarını aştığında metafizik yerini mistikliğe bırakır. Bunu daha önce Gazali de tespit etmiştir, fakat bir disiplin haline getiren Kant olmuştur.

Teoman Duralı