Sarı çizmeli Mehmet Ağa tabiri nereden geliyor?

Sarı çizmeli Mehmet ağa tabirinin kültürel kodları Osmanlı'ya dayanmaktadır. Türkler tarih boyunca renkli kültürleriyle dikkat çekmiştir. Batılı sanatçıların Türkleri tasvir ederken genel itibariyle renkli dokuları ön plana çıkarmaları pek tesadüf sayılmaz. Bu sebeple renkli bir kültüre sahip olan doğunun kalıplaşmış sözlerinde de renklerin hakimiyetinin olması elbette şaşılacak bir durum değildir.

Sarı çizmeli Mehmet ağa tabirinde asıl dikkat çeken nokta, Osmanlı'da en çok kullanılan "Mehmet" isminin nasıl olup da bilinmeyen bir kişiyi tanımlarken kullanılması ve "sarı çizmedeki" hikmettir.

Osmanlı döneminde de günümüzde olduğu gibi en çok kullanılan isimlerden biri Mehmet'tir. Padişahlardan halk kesimine kadar pek çok kişi tarafından kullanılan Mehmet isminin bu tabire konu olması olası bir durumdur. Peki, Mehmet Ağa'nın sarı çizmesi de neyin nesi?

Minyatür ve Osmanlı gravürleri incelediğinde hakim renklerin başında sarı, kırmızı ve yeşil olduğu görülmektedir.

Türkmenler yıllarca sarı çizme ve kırmızı keçeden külah giymişlerdi. Türk mitolojisinde sarı renk altını; zenginliği, aileyi ataları ve hükümdarlığı temsil ediyordu. Sarı çizme giymek Osmanlı'dan kalma bir gelenekti.

Kırmızı kaftan ve sarı çizme kombini, hükümranlık alameti olarak görülüyordu. Öte yandan sarı çizmeyi genel olarak halk kesimi giyiyordu. Yani sokağa adım atıldığında çevrede "sarı çizmeli Mehmet Ağalara" rastlamak oldukça olasıydı.