Selimiye'deki ters lale motifinin öyküsü
Osmanlı'nın mimarbaşı olan Mimar Sinan, inşa ettiği tüm eserlerde farkını ortaya koyarak adından söz ettirmiş; kendisine verilen Koca Sinan unvanının ne denli isabetli olduğunu göstermiştir. Şaheserlerinden biri olan Selimiye, ile Osmanlı cami mimarisi zirveye ulaşır. Yapısal özelliklerinin yanında müezzin mahfilinin ayaklarından birine işlenmiş lale motifi ile de ilgi odağı olur.
🔸 Mimar Sinan'ın "ustalık eserim" diye nitelendirdiği Selimiye Camii, Osmanlı'nın olduğu kadar dünya mimarlık tarihinin de başyapıtları arasında gösterilir.
🔸 Cami, her yıl milyonlarca yerli ve yabancı turisti ağırlar. Edirne'nin Osmanlı'ya dair en önemli simgesidir.
🔸 Şaheser niteliğindeki Selimiye Camii'ndeki bir motifin hikayesi ise oldukça hüzünlüdür.
Türk ve dünya #mimarlık tarihinin baş yapıtları arasında gösterilen, Mimar Sinan'ın "ustalık eserim" dediği #SelimiyeCamii'ndeki ters lale motifinin hikâyesini anlatıyoruz.#cami #mimari #sanat #tarih pic.twitter.com/VrIaVKJUtL
— Fikriyat (@fikriyatcom) June 16, 2023
🔸 O devrin padişahı II. Selim, bir cami yaptırma kararı alır. Aslında gönlü camiyi İstanbul'da inşa ettirmekten yanadır. Fakat gördüğü bir rüya üzerineo muhteşem eseri, Edirne'ye yaptırma kararı alır. Mimar Sinan'a da bu görevi verir.
🔸 Mimar Sinan'ın, camiyi yapmak üzere Edirne'ye gitmesi gereklidir.
https://www.instagram.com/p/CtjD9GDOsw1/
*II. Selim kimdir?
Sekiz yılda seksen yıllık hizmette bulunan hükümdar olarak anılan (1566-1574) Osmanlı padişahıdır. Kanuni Sultan Süleyman'ın Hürrem Sultan'dan olan oğludur.
🔸 Mimar Sinan'ın Sultan Selim Han için, dünyada o güne dek yapılmamış, en büyük kubbeli camiyi yapmak gibi büyük ve iddialı bir hedefi vardır. Sinan, cami için detaylı topografya çalışmaları yapar.
🔸 Selimiye'nin inşası 1569 -1575 arasında, tam 14 yıl sürer. Cami, şehrin her tarafından görülür vaziyettedir.
Topkapı Sarayı'ndaki küçük Dolmabahçe
🔸 İnşa çalışmaları Edirne'nin eski merkezinde, "Kavak meydanı" olarak adlandırılan yerde başlar. Yapı, büyük bir dikdörtgen avlu içinde ortada cami, güneydoğu ve güney batıda birer medrese, batıda arasta ve sıbyan mektebinden oluşan bir külliyeyi oluşturacak biçimde planlanır.
🔸 Anıtsal görünümüyle göz dolduran yapının, 4 tarafında yer alan her biri 3 şerefeli minareleri mümkün olabilecek en ince biçimde tasarlanmalarıyla dikkat çeker. Minarelerde, birbiriyle çakışmadan ayrı ayrı şerefelere ulaşan 3 yollu merdiven sistemi vardır.
🔸 Selimiye Camii süslemelerine baktığımızda lale motifi çokça karşımıza çıkar. Cami, sıraltı tekniğiyle yapılmış 16. yy çiniciliğinin en güzel örneklerine sahiptir. Bu çinilerde 101 farklı desende lale motifi kullanıldığı tespit edilmiştir.
🔸 Cami'ye haşmetli, yükselerek güzele, sonsuzluğa uzanan bir estetik anlayışı hakimdir.
