Tarihin en büyük camisi Samerra
Abbasiler tarafından inşa edilmiş, tarihin en büyük camisi Samerra Ulu Camii, Türklerin Müslüman olmasının ardından halifenin onlar için kurduğu ve başkent yaptığı Samerra'da yer alıyor. Kerpiç yapısından dolayı günümüze ancak temelleri ulaşan Samerra Ulu Camii'ni sizler için mimari açıdan inceledik...
🔹 Türkler İslam dini ile şereflenmelerinin hemen ardından, Abbasi Devleti'ne ait Irak topraklarına doğru göç etmeye başlar. İyi birer savaşçı olmalarından dolayı halife, Türkleri Abbasi ordusuna dahil eder. Aynı zamanda Türklere, devlet içerisinde yüksek mevkiler ve önemli görevler verir.
🔹 Halife Türklere o denli güvenir ki onlar için Samerra olarak anılacak şehri kurar. Sadece şehri kurmakla kalmaz, ülkenin başkentini de buraya taşıyarak stratejik ve siyasi bir hamle yapar.
Orta Doğu'da kurulan ilk Türk şehri: Samarra
🔹 Halife Mütevekkil, Samerra'yı başkent yapmasının ardından 848-852 yılları arasında, Abbasiler Devleti'nin en parlak dönemine denk gelen yıllarda Samerra Camiu'l-Kebiri'ni, Dicle Nehri kenarındaki bu nadide şehri inşa ettirir.
🔹 Tarihi camiler içerisinde boyutlarıyla en büyük yeri edinecek olan Samerra Camiu'l Kebiri, yaklaşık 70.000 kişinin aynı anda ibadet edebileceği devasa ölçülerde inşa edilir.
🔹 Mimari olarak basit bir yapıya sahip olan cami, ilk İslam cami planlarının devamı niteliğindedir. Ortalama 15 metre yüksekliğe ve 2 metre kalınlığa ulaşan kuşatma duvarları, tuğla yapıda, büyüleci bir inşa üslubu gösterir.
🔹 Köşelerinde birer kuleye sahip olan Samerra Camii, doğu ve batı kenarlarında on ikişer, kuzey ve güney kenarlarında da sekizer olmak üzere toplamda kırk dört adet kule ile kuşatılıdır.
Bilgi notu:
İslam mimarisinin kadim tarihi eserlerinde köşelere kule koyulması geleneğinin arkasında derin bir mühendislik bilgisi yatar. Yapılarda en kırılgan bölge olan köşeler kuleler yardımıyla sağlam bir yapıya bürünür.
🔹 Emevi kasırlarındaki yuvarlak kuleleri hatırlatan yarım daire biçiminde dayanaklarla desteklenen kuleleri ve yanlarında dörder, kuzeyinde üçer sıra revağın çevrelediği avlusuyla büyük bir ihtişama sahip olan caminin, düz çatısı günümüze kadar ulaşamaz.
🔹 Avlusuna ve içerisine 16 farklı kapıdan girebildiğimiz Samerra Camii'nin kuzey tarafında 27 metre uzaklıkta, 'Melviye' adındaki büyük bir minaresi bulunur.
🔹 Devasa boyutlarda tasarlanan Samerra Camii, kerpiç malzemeden yapılmış olmasından kaynaklı olarak, günümüze iç mimari unsurları ile beraber ancak temel seviyesinde gelebilmeyi başarır.
🔹 Samerra camiinde yapılan kazılar, caminin içinde şuanda mevcut olmayan 2,07×2,07 metre ebatlarında 464 adet taşıyıcı olduğunu gösterir. Bunların üzerinde yaklaşık 10 metre yüksekliğinde, düz ve kemersiz bir tavan bulunduğu tahmin edilir.
