Aileyi oluşturan kavram: Evlilik
Toplumun temelini oluşturan aile, evlilik yoluyla kurulur. Evliliğin en güzel tecellisi olan çocuklar, gelecek nesillerin inşasında önemli rol oynar. Düzenli ve huzurlu bir ailede yaşayan çocuklar güzel bir eğitimin ardından nitelikli birer fert olarak topluma katkı sağlarlar. Peki evlilik yaparken nelere dikkat etmeliyiz? Nişanlılık döneminde dikkat edilecek hususlar nelerdir?
Evlilik nedir?
🔶 Evlilik iki kişinin dini, hukuki ya da toplumsal kanun, törelerin uygun gördüğü şekilde bir araya gelmesidir. Ülke veya toplum kanunları belli kısıtlamalarla eşlere birbirleri üzerinde, birbirinin emeği, geliri ve mal varlığı üzerinde, birbirinin çocukları üzerinde velayet gibi haklar ve sorumluluklar verir.
🔶 Tarihin ilk devirlerinden beri varlığını sürdüren evlilik, toplumsal bir kurumdur. Toplumun çekirdeğini oluşturan aile evlilikle kurulur. Genelde bütün dinler, evliliğe önem vererek aile kavramını korur ve insanların huzur içinde yaşayarak sağlıklı nesiller yetiştirmelerini hedefler.
🔶 Vav TV'de yayınlanan ve ilgiyle takip edilen Aile Çatısı programına Op. Dr. Ayşe Duman konuk oldu. Duman evliliğe ve bununla ilişkili birçok kavrama dair merak edilenleri açıkladı. Duman, "Evliliğe hazır olduğumuzu nasıl anlarız?" sorusunu şu şekilde yanıtladı:
"Biz bedenimizin sinyallerini anlayabilirsek, sinyalleri okuyabilirsek bedenimiz hangi sürece elveriyor, neleri arzuluyor, nelere ihtiyacı var? Bunu özgür bir zihin ile okuyabilirsek hazır olup olmadığımızı anlayabiliriz. Yani ne olur bedende? Kimyasal değişikler, hormonel değişikliklerle beraber bir erkek kadına daha farklı, daha cazip gelmeye başlar. O eril enerjiye olan ihtiyacını kadın hissedecek hale gelir, erkek de keza böyledir. Artık bir kadın farklı hisler uyandırır, onda. Daha yakın olmayı arzular. Eksik olan yanını bir dişiyle tamamlamayı arzular. Aslında evlilik, aile kurma kadın-erkek birlikteliği ihtiyacımız olan birliği deneyimlemeye dair bir eylemdir."
Evlilik kararı almadan önce neleri bilmeliyiz?
"Kişinin kendisinden yola çıkmasını çok önemsiyorum." cümlesinin altını çizen Ayşe Duman:
"Çünkü kişi kendisini tanırsa, artılarını, eksilerini, sıkıntılarını, çözülmemiş iç çatışmalarını tanımlayabilirse, bir insanın nasıl yapılandığını bilebilirse o bilgelikle, sezgiyle karşı tarafı tanıyabilir. Dışarıda onda bu var mı, şunda şu var mı? Diyerek zihnini yormak yerine ben bu davranışımı hangi güdüyle yapıyorum, hangi duygularım bana bu davranışı yaptırıyor, hangi düşüncelerimden dolayı karşı tarafla ilgili ön yargılarım var? Evlilik benim için bir alandan kaçış olabilir mi? Burada bulamadığım güvenli alanın karşı tarafta bulmayı amaçlıyor olabilir miyim? Gibi soruları önce kendine sorması lazım ki kendi, iç huzurunu yakaladığında doğru insanı da seçecektir. Çünkü iç huzurumuz yoksa seçtiğimiz insan bizim sorunlarımızı bize gösterecek, bizi bize aynalayacak ve senin bu sorunun var çözmelisin diyecek bir ilişkide buluruz, kendimizi." sözleriyle programa devam etti.
Fıtrat nedir?
🔶 Fıtrat kelimesi "yarmak, ikiye ayırmak; yaratmak, icat etmek" anlamlarına gelen fatr kökünden olup "yaratılış, belli yetenek ve yatkınlığa sahip oluş" manasında kullanılır.
🔶 İlk yaratılış, bir bakıma mutlak yokluğun yarılarak içinden varlığın çıkması şeklinde telakki edildiğinden fıtrat kelimesiyle ifade edilir. Buna göre fıtrat ilk yaratılış anında varlık türlerinin temel yapısının, karakterinin ve henüz dış tesirlerden etkilenmemiş olan ilk durumlarını belirtir.
"İnsanız ve muhtacız. Bu bilgelikle yola çıkmamız lazım. Kızlar son 50 yıldır özellikle şu söyleme maruz kalıyor. Dimdik ayakta dur, hiç kimseye muhtaç olma! Ya kadının da erkeğinde birbirine ihtiyacı var. Çünkü fıtrat böyle yaratılmış. Toprağın suya nasıl ihtiyacı var? Aynı şekilde birbirimize ihtiyacımız var. Ama ben tek başıma kalacağım deyip bu şekilde hayatı götüreceğim diyince kimyam bozulur. Kimyamın bozulması ne demek, biyolojim bozulur ve organlarım bozulur. Yani hastalanıyorum. Bu bozuk kimya ilişkimi de bozuyor. Onun için "Fıtrata uygun davranmayı önemsemeliyiz, öncelemeliyiz." diyen Op. Dr. Ayşe Duman, "Bununla ilgili kendimizi geliştirmeliyiz, okumalar yapmalıyız." dedi ve şu ayeti örnek verdi:
"Kendileri ile huzur bulasınız diye sizin için türünüzden eşler yaratması ve aranızda bir sevgi ve merhamet var etmesi de O'nun (varlığının ve kudretinin) delillerindendir. Şüphesiz bunda düşünen bir toplum için elbette ibretler vardır."
(Rum Suresi, 21. ayet)
Rûm suresi 21. ayet tesfiri:
İnsanlar için kendi nefislerinden eşler yaratılmış olması değişik şekillerde açıklanmıştır. Bunlar arasında, insanın eşinin kendi özünden ve kendi türünden yani kadın ve erkeğin aynı özden yaratılmış olduğu mânası, Kur'an'ın diğer açıklamalarına en uygun görünenidir (bilgi ve değerlendirme için bk. Nisâ 4/1). Burada, cinsiyeti belirlemede erkek spermindeki kromozomların etkili olduğu gerçeğine işaret bulunduğu yorumu da yapılmıştır (bk. Ateş, VII, 17); tabii ki bu yorum, âyette erkeğe hitap edildiği ve "eşler"le kadınların kastedildiği anlayışına dayalıdır. Âyetin "Onlara ısınıp kaynaşasınız" şeklinde çevirdiğimiz kısmı eşlerin yaratılış amacını açıklamakta, dolayısıyla insanın eşini kendisiyle huzur ve mutluluk bulacağı varlık olarak görmesini telkin etmektedir.
